به گزارش خبرنگار مهر، اصغر احتشامی در نخستین کنفرانس تخصصی تکنولوژیهای موبایل در خدمت سلامت اظهار داشت: mHealth (پزشکی از راه دور) نخستین بار برای ارائه خدمات سلامت از طریق طریق گوشیهای هوشمند، کامپیوترهای جیبی، دستگاههایی با قابلیت برقراری ارتباط بیسیم یا بلوتوث و به کار برده شد و امروزه بیشتر در مورد ارائه خدمات سلامت از طریق تلفن همراه شناخته میشود.
وی افزود: این خدمات مربوط به قشر خاصی نیست و این مقوله از ارائه دهندگان خدمات تخصصی سلامت تا عموم مردم کاربرد دارد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت با بیان اینکه، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت mHealth استفاده از تکنولوژیهای موبایل (بیسیم) در راستای اهداف سلامت است، تصریح کرد: سه فاکتور اصلی در mHealth استفاده از تکنولوژیهای اطلاعات و ارتباطات (IST)، مداخله در سیستم سلامت و برداشتن محدودیت مکانی است، بنابراین استفاده از تکنولوژیهای موبایل در جهت اهداف سلامت را میتوان به عنوان تعریف مختصر mHealth دانست.
وی با بیان اینکه با استفاده از فناوریهای خاصی که در mHealth قابل استفاده است، میتوان در هر لحظه دانش پزشکی را در اختیار متخصصان قرار داد، تاکید کرد: استفاده از تکنولوژیهای موبایل دو ویژگی ایجاد میکند که از جمله آنها بردن دانش پزشکی بر بالین بیمار است و دیگر اینکه به محض تقاضای اطلاعات پزشکی چه اطلاعاتی که درباره بیمار ثبت شده و چه اطلاعاتی که مربوط به پایگاههای دانش پزشکی است، این دادهها به صورت به روز شده و بر بالین بیمار در اختیار پزشک معالج قرار میگیرد.
احتشامی اضافه کرد: از جمله نمونههای عملی که از این فناوری در دنیا استفاده شده بهرهگیری از پیام کوتاه در درمان یا مراقبت از بیمار توسط پزشک است بدین شکل که میتوان بستههای سادهای تهیه و فهرست داروهای بیمار را صورت یادآور در اختیار پزشک یا بیمار قرار داد.
وی هشدارهای فوری را از جمله مهمترین کاربردهای موبایل در عرصه سلامت دانست و گفت: به طور مثال یک ایرانی در کانادا برای ICU سیستمی را طراحی کرده است که سیستم مراقبت ویژه دارد و به محض اینکه وضعیت پزشکی بیمار از دامنهای خاص تغییر کند وضعیت پزشکی بیمار را به صورت پیامک برای فرد حمایتکننده مورد نظر که میتواند پزشک یا پرستار باشد فرستاده و قابلیت دریافت دستورات پزشکی یا مداخلات مراقبتی را نیز دارد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت ادامه داد: آموزش مداوم پزشکی از راه دور از دیگر مزایای این تکنولوژی است واز سال 2002 همزمان با به راه افتادن mHealth در دنیا برای کمک به افرادی که نمیتوانند در کلاسهای آموزشی شرکت کنند راهاندازی شد.
وی با بیان اینکه میتوان از طریق موبایلهایی که در اختیار بیماران هست آموزشهای لازم درباره بیماری را به صورت بیسیم ارائه کرد، گفت: مشاوره آنلاین از دیگر مزایای mHealth است که در مواقع بحرانی که کمبود متخصص وجود دارد کاربرد زیادی دارد.
احتشامی اضافه کرد: البته به دلیل محدودیت کامپیوتر از لحاظ حافظه شاید نتوان سیستم تصمیمگیری بالینی مناسبی راهاندازی کرد، اما میتوان با ارتباط مخابراتی با شبکههای گسترده مانند شبکه بیمارستانی از پایگاههای دانش آنها برای تصمیم گیریهای بالینی استفاده و بهترین گزینهرا در اختیار پزشک یا پرستار قرار داد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت با بیان اینکه استفاده از ویدئو کنفرانسها در ICU و اتاق عمل به نوعی استفاده از mHealth است، بیان داشت: همچنین از این تکنیک تاکنون در مناطق جنگی که کمبود متخصص وجود دارد برای مشاورههای بالینی استفاده شده است.
وی افزود: قابلیت دسترسی همه افراد جامعه به خدمات تخصصی، استفاده از تجهیزات مراقبتی موبایل از راه دور مانند سونوگرافی از راه دور و سپس ارائه اطلاعات به متخصصین، کاهش زمان انتظار بیمار و و حذف بعد مسافت از دیگر کاربردهای mHealth است.
احتشامی با اشاره به اینکه این تکنولوژی متکی بر تصاویر است تصریح کرد: بنابراین زمان و مکان در mHealth تأثیر ندارد و میتوان همزمان اطلاعات بیماران را برای پزشکان مختلف مخابره کرد.
وی ادامه داد: mHealth در تخصصهای درماتولوژی، پاتولوژی که بیشتر متکی بر تصاویر است کاربرد بیشتری از جنبه مشاورهای دارد، و استفاده از آن در اتاقهای عمل سرعت عفونت را پایین میآورد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت در ادامه تاکید کرد: زمانی که بدن بیمار هنگام جراحی باز است اگر مشکل دیگری وجود داشته باشد میتوان از طریق mHealth تصاویر بیمار را انتقال و به سرعت مشاوره لازم را دریافت و برای درمان بیمار اقدام کرد تا به مراجعه و ویزیت مجدد بیمار نیازی نباشد.
وی با بیان اینکه در mHealth از ابزارهای سادهای مانند دوربین تعبیه شده، مانیتور و میکروسکوپ استفاده میشود، اظهار داشت: این تصاویر میکروسکوپی از طریق خطوط مخابرات و ماهواره انتقال مییابد که ارتباط از طریق سیستم تله مدیسین نامیده میشود.
احتشامی به کاربرد mHealth در روانپزشکی اشاره و تاکید کرد: فناوری پزشکی از راه دور در این زمینه با نقصهایی همراه بوده است از جمله اینکه بیماران روانی محیطهای مجازی را جدی نمیگیرند و همیشه این امکان وجود دارد که بیمار روانی که به موبایل یا مانیتور نگاه میکند، مشاوره را نپذیرد.
وی افزود: همچنین در این روش حساسیت چشمی وجود ندارد زیرا روانشناسان معتقدند زمانی که با بیمار صحبت میکنند باید در چشم وی نگاه کنند اما در این روش تصاویر مجازی است و گاه پهنای باند سبب شود صدا و تصویر همزمان رد و بدل نشده و اشکالاتی به وجود آید.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت با بیان اینکه نقدهایی نیز به این فناوری وارد است، گفت: با این همه mHealth ارائه مراقبت پزشکی از راه دور را برای ما فراهم میکند و تقریبا میتواند تمام حیطههای مراقبتی از تشخیص تا مراقبت و درمان را پوشش دهد که این موضوع در برخی تخصصها پر رنگتر است و در زمینههایی مانند روانپزشکی نیز در مواقعی خاص که متخصص در دسترس نیست بهتر است از این روش استفاده شود.
وی اضافه کرد: مراقبت از راه دور در منزل هم کاربردهای ویژهای دارد و شامل مانیتور پر قدرتی است که ekg موبایل نام دارد و میتواند نبض بیمار را گرفته یا ریتم قلبی را محاسبه کند و در مواردی مانند اندازهگیری فشار و اکسیژن خون که خود قابلیت اندازهگیری ندارد به تجهیزات پزشکی دیجیتال لینک میشود.
احتشامی در ادامه گفت: آمارها نشان میدهد در دنیا 45 درصد ویزیتها در منزل و از راه دور قابل ارائه است و این موضوع نقش فناوریهای موبایل را برجسته میکند.
وی افزود: همچنین مطالعاتی که انجام شده نشان میدهد اگر پرستارها از تکنولوژیهای راه دور استفاده کند به جای پنج بیمار ر روز 20 بیمار را تحت پوشش قرار دهد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت با اشاره به اینکه از mHealth در درمان کودکان نیز استفاده میشود، تصریح کرد:در ابتدا پیشبینی شده بود اگر از این فناوری برای کودکان استفاده شود 40 درصد آنها به علت نارساییهای این روش نیاز به مراجعه مجدد دارند اما در مطالعات عینی مشخص شد تنها 18 درصد آنها نیاز به مراجعه مجدد داشتند و 82 درصد تشخیصها صحیح بود.
احتشامی ادامه داد: همچنین استفاده از مشاوره پزشکی از راه دور در زندانها 95 درصد مراجعه مستقیم را از بین برده و سبب شده به ازای هر بیمار زندانی یک دلار صرفهجویی شود و تمارض نیز کاهش یابد.
این کارشناس فناوری اطلاعات سلامت در ادامه بیان داشت: همه اینموارد کارایی زیاد تکنولوژیهای موبایل در خدمات سلامت را نشان میدهد که در آینده نزدیک شاهد استفاده بیشتر از آن در علم پزشکی هستیم.
نظر شما