به گزارش خبرنگار مهر، رئیس جمهوری آمریکا در تداوم خصومت‌ورزی این کشور علیه ملت ایران با امضای پیش‌نویس تحریم‌های جدید علیه ایران، آن را به قانون تبدیل کرد. باراک اوباما که هم اکنون برای تعطیلات کریسمس در هاوایی به سر می‌برد قانون مجازات بانک مرکزی و مؤسسات مالی ایران را امضا کرد. دولت اوباما ادعا کرده که این تحریم‌ها برای فشار بر ایران برای کنار گذاشتن برنامه تسلیحات هسته‌ای نظامی بوده است.
محمد خوش‌چهره، اقتصاددان در تبیین ابعادی که باید در برخورد با این تحریم مورد توجه قرار گیرد، گفت: بحث تحریم بانک مرکزی ایران مسئله‌ای است که باید جامع‌تر به آن نگاه کرد و آن را در فضای کل تحریم‌های اعمالی دنیای سلطه نسبت به ایران مورد بررسی قرار داد.
محمد خوش‌چهره در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به نگاه استراتژیک مقام معظم رهبری در نامگذاری سال 90 تحت عنوان سال جهاد اقتصادی، گفت: قرار گرفتن عنوان جهاد اقتصادی بر سال 90 نه تنها مبین اهمیت و اولویت حوزه اقتصاد نسبت به دیگر حوزه‌ها است بلکه لفظ جهاد نیز نشان‌دهنده تغییر آهنگ و نگرش است، اگرچه متأسفانه نظام برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و سیاستگذاری تا الآن پاسخ مناسبی به این نامگذاری نداده است چراکه به جای رفع موانع تولیدملی و تلاش برای تقویت بنیادهای اقتصاد در حد ظرفیت نظام جمهوری اسلامی، شاهد هستیم فضای سوداگری و دلالی و واسطه‌گری بر اقتصاد ایران سایه انداخته و برخی سیاست‌های نامناسب پولی، ارزی و مالی این فضا را تشدید می‌کند.
خوش‌چهره با بیان اینکه نگاه شیطنت‌انگیز دنیای سلطه در حوزه اقتصاد را نباید امری ساده در نظر گرفت، گفت: دنیای سلطه با نگاه و تحلیل خود، حوزه اقتصاد را حوزه مناسبی برای ضربه زدن و ایجاد اختلالات در ایران می‌داند چراکه این حوزه به گونه‌ای است که می‌تواند بازتاب‌های سیاسی، اجتماعی و امنیتی هم برای کشور داشته باشد. البته مفهوم این عبارت، تحقق قطعی خواسته‌های نظام سلطه نیست اما تاکیدی است که دنیای سلطه دارد و پازلی را در کنار سایر شیطنت‌ها و فشارهایش چیده و جلو می‌آید.
الزامات مدیریت تحریم‌های اعمالی علیه ایران
رئیس فراکسیون اصولگرایان مستقل مجلس هفتم با تاکید بر اینکه "بیش از آنکه نگران شیطنت‌های نظام سلطه باشم نگران محدودنگری، ساده‌انگاری، خوش‌باوری و خام‌خیالی‌ها در داخل کشور هستم." گفت: بیش از هر زمان دیگری به تشخیص و باور جدی در نظام سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و قانونگذاری نیاز داریم. نگرانی که الآن هر دلسوز نظام می‌تواند داشته باشد قبل از اینکه متوجه حوزه بیرونی و دنیای سلطه و شیطنت‌هایش باشد متوجه این است که تهدیدات اعمالی آنها را بخواهیم با محدودنگری و ساده‌انگاری بررسی کنیم.
این فعال سیاسی با یادآوری اینکه نظام سلطه در صدد ضربه زدن به ایران از طریق افزایش هزینه‌های اقتصادی برای کشور است، خاطرنشان کرد: ساده‌ترین تصمیم در قبال شیطنت‌های دشمن این است که ما دنبال راه‌های گریز و میان‌برهایی می‌رویم اما بعد که نگاه می‌کنیم، می‌بینیم ضمن اینکه توانسته‌ایم مقابله‌ای با برخی تصمیمات نظام سلطه داشته باشیم اما خواسته آنها را هنوز نتوانسته‌ایم منتفی کنیم و بعضاً داریم در مسیرهایی که آنها برای به ظاهر دور زدن جلوی پایمان قرار می‌دهند حرکت می‌کنیم.
این اقتصاددان با انتقاد از برخی اقدامات در کشور که منجر به پرداخت هزینه‌های بالاتر در زمینه قیمت تمام شده کالا و خدمات و هزینه‌های مربوط به جریانات پولی و مالی می‌شود، گفت: این هزینه‌های بالا، قدرت و اقتدار مالی کشور را هدف قرار می‌دهد و تأثیر خود را بر روی نرخ رشد اقتصادی یا توان اقتصادی کشورمان نیز می‌گذارد. اما جریانی فراتر از این مسائل نیز حائز اهمیت است، چراکه درست است تحریم‌ها یک نوع تهدید تلقی می‌شود اما تهدید به صرف تهدید از بعد کلان نگری‌های استراتژیک خود واجد قضاوت نیست بلکه مدیریتی که بر این تهدیدها اعمال می‌شود مهم است.
وی با بیان اینکه مقابله با تحریم نیازمند مدیریت صحیح، آگاه و مسلط با درک صحیح و اشراف کامل نسبت به موضوع تحریم، دلایل ایجادی آن، شیوه‌ها و حوزه‌ها و پیامدهایش است، گفت: نگرانی ما برای موقعی است که می‌بینیم برخی مسئولین مخصوصاً در مدیریت کلان بدون اینکه اشراف لازم نسبت به پدیده، پیامدها و شیوه‌های اعمالی و اثرگذاری تحریم‌ها داشته باشند خیلی ساده برخورد می‌کنند و در اظهارنظرها نیز خیلی صریح اشاره می‌شود که ما تحریم را تبدیل به فرصت می‌کنیم. یک موقع است که این ادبیات برای امید دادن و جلوگیری از تشویش افکار عمومی به کار می‌رود که شاید توجیه داشته باشد اما نگرانی این است که برای مسئولین به صورت یک باور در نظام تصمیم‌گیری و سیاستگذاری مخصوصاً در مدیریت کلان اجرایی جاری و ساری شود.
تحریم‌ها در فضای "پویایی اقتصاد" نگران‌کننده نیستند
این استاد دانشگاه که معتقد است مجموعه کارکردها و سیاست‌های جاری باعث دامن زدن به جریانات سوداگری و ایجاد فضای مناسب سوداگری شده است، گفت: در این فضا است که باید تحریم‌ها را جدی گرفت یعنی اگر در یک فضای کاملاً عقلایی و یک تعادل منطقی و پویایی اقتصاد باشیم، به خیلی از این تحریم‌ها می‌شود وقعی ننهاد اما موقعی که می‌بینیم برخی مسئولین یا رده‌های مدیریتی به صورت ناخودآگاه یا حتی خودآگاه دارد اقدامات و تصمیم‌گیری‌های ناپخته صورت می‌دهند بحث تحریم به شدت قابل تأمل می‌شود.
محمد خوش‌چهره در جمع‌بندی این بخش از گفتگو اظهار داشت: به صرف تحریم بانک مرکزی قضاوت نمی‌کنم ولی اینکه این تحریم در چه فضا و چه شرایطی و در چه مقطع زمانی دارد صورت می‌گیرد را بحثی می‌دانم که قطعاً هزینه‌زا خواهد بود اما قائل به این هم نیستم که صرف این تحریم بخواهد کشورمان را فشل یا شکننده کند. هر چند نگرانی‌ام بیشتر ناشی از عدم تدابیر و پیش‌بینی‌های لازم یا عدم مقابله‌های منطقی لازم است.
وی با بیان اینکه باید ظرفیت و توان مدیریت کلان اقتصادی کشور تقویت شود، گفت: اظهارنظرهای رسمی وزیر اقتصاد و رئیس‌جمهور و تناقضاتی که در بیان گفته شده است نشان می‌دهد نیازمند ظرفیت‌های بالاتر کارشناسی و مشاوره‌های قوی‌تری هستیم لذا باید با باور و اعتماد به نظرات مصلحان کارشناس، ظرفیت تصمیم‌گیری و ظرفیت مقابله را بالا ببریم. چراکه روش‌های متعارفی که در بانک مرکزی و وزارت اقتصاد حاکم است نمی‌تواند پاسخگوی فشارهای رو به تزایدی باشد که به اقتصاد ایران وارد می‌شود. بنابراین توجه به ظرفیت‌های درک مطلب و کارشناسی و ایجاد فضای مشارکت برای دلسوزان نظام که در مجموعه تصمیم‌گیری‌ها نیستند را یک امر به شدت قابل تأمل و غیرقابل اجتنابی می‌دانم.
این اقتصاددان با تأکید بر اینکه آمریکا حوزه اقتصاد را به طور حساب‌شده برای مقابله با ایران در نظر گرفته است، گفت: اینکه آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ایران، حوزه اقتصاد را نسبت به حوزه‌های نظامی و سیاسی ترجیح می‌دهد خود دلیلی بر ناامیدی اثربخشی اقدامات نظامی‌اش بداند اما در حوزه‌های اقتصادی به طور متمرکز و پازل‌وار جلو می‌آید هوشیاری مسئولان داخلی را بیشتر می‌طلبد.
سناریوهای احتمالی نظام سلطه برای غافلگیر کردن نظام تصمیم‌گیری ایران
خوش‌چهره افزود: بخش قابل توجهی از اقتصاد ایران مبتنی بر نفت و درآمدهای نفتی است که می‌بینیم به صورت سازمان‌یافته بر روی میزان تولید، استخراج و فروش آن کار کرده به طوری که ما را از آن روال و شرایط سیستماتیک بازارهای نفت خارج کند و به سمت فروش محموله‌ای و عمدتاً به واسطه‌ها و دلال‌ها بکشاند که در این حالت کاهش معنی‌دار قیمت یکی از پیامدهایش است. نظام سلطه متعاقباً برای دریافت درآمدهای نفتی کشورمان که عموماً به صورت دلار یا ارزهای مشابه است، در صدد است ما را از سیستم متعارف نظام بانکی خارج کند و به سمتی بکشاند که مجبور شویم کانتینری پول وارد کنیم.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: آمریکا ممکن است طوری صحنه را آرایش کند که نظام تصمیم‌گیری ایران تصور کند خودش راه‌های گریز از فشار آمریکا و غرب را پیدا کرده و خارج از سیستم نفت مبادله می‌کند یا خارج از سیستم ارز وارد می‌کند. به این ترتیب آمریکا ممکن است با این تاکتیک کاری کند که ما را از مسیر اصلی خارج و بعد از بالا بردن ضریب شکنندگی‌مان به مقاصد نامیمون خود بپردازد. بنابراین توجه به حوزه اقتصاد و تصمیم‌گیری‌های عالمانه و عدم صرف انرژی برای حوزه‌های سیاسی، انتخاباتی یا انحرافی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که نظام مدیریت کلان باید به شدت نسبت به آن حساس و هشیار باشد.
نظر شما