جریان شناسی فقه امامیه بررسی شد

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام مهدی مهریزی در این نشست علمی که در موسسه فهیم برگزار شد با اشاره به جریانات فقهی در ادوار مختلف اسلامی اظهار داشت: فقه سیاسی در دوره معاصر و تاریخ جمهوری اسلامی مطرح شده و در گذشته کمتر به آن پرداخته شده است.

وی با بیان اینکه این مکتب فقهی در تاریخ جمهوری اسلامی به صورت جدی مطرح است تاکید کرد: پیروان این مکتب معتقدند حکومت از احکام اولیه‌ای است که در منظومه فکری فقیه بسیار اثرگذار است.

رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث با اشاره به مشی فکری جریان فقهی مقصدگرا اضافه کرد: جریان فقهی مقاصدگرا جریانی است که به صورت جدی در حال مطرح شدن در حوزه است.

وی ادامه داد: این جریان فکری معتقد است که باید تلاش کنیم پیام اصلی دین را درک کنیم و نباید زیاد در قید و بند متن دین بمانیم و فقیهی موفق است که این رویکرد را داشته باشد.

مهریزی با بیان اینکه در نامگذاری جریانات فقهی باید اختلاف واقعی مدنظر باشد به برخی جریانات فقهی معروف در دوره های اسلامی اشاره و بیان کرد: جریان اخباریون و اصولیون دو جریان معروف فقهی در گذشته هستند که قدیمی ترین جریان در مکتب فقه امامیه محسوب می‌شوند.

استاد حوزه علمیه اضافه کرد: جریان فقه واقع گرا یا نو متکلمان، مکتب فقهی سیاستمداران یا مکتب حکومتی، جریان فکری و فقه مقاصد گرایان، سه جریان دیگر در مکتب فقهی امامیه هستند و بیشتر در دوران معاصر شکل گرفته‌اند.

ویژگی مکتب اخباری

مهریزی اظهار داشت: مکتب فقهی اخباری، روایات را معتبر می‌دانند و تا آنجا جلو می‌روند که روایات را بدون بررسی سندی به عنوان روایت معتبر می پذیرند.

رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث با بیان اینکه تقیه و نوع تعامل با اهل سنت از دیگر ویژگی‌های این جریان است اظهار داشت: اخیرا این جریان به سمت استخراج روایات اصولی پیش رفته است.

مهریزی با اشاره به خاستگاه مکتب فقهی اصولیون تصریح کرد: یکی از حرف‌های مشهور این جریان عدم حجیت خبر واحد است همچنین توجه به قرآن، توجه به اصول عقلی و معیار قرار دادن عقل برای بررسی روایات، از دیگر ویژگیهای این جریان به شمار می آید.

جریانات فقهی معاصر

مهریزی با بیان این که در دوره معاصر هم جریان‌های واقع گرا، جریان فقه حکومتی و نیز جریان فقهی مقاصدگرا شکل گرفته اند تاکید کرد: این افراد در دروه معاصر به پاسخ گویی در خصوص چالش های زندگی مردم توجه ویژه کرده اند و اهتمام آنان پاسخگویی به سئوالاتی است که از سوی منتقدان عنوان می شود.

وی با بیان اینکه پالایش در روایات و قرآن محوری از ویژگی‌های این جریان فکری است اظهار داشت: از نمونه‌های این جریان می‌توان به افرادی مانند سیدمحمدحسین فضل الله در لبنان اشاره کرد که در صدد مواجهه با چالش های نوین فقهی بود.