به گزارش خبرنگار مهر، آینده انسان در گرو همنوایی بیشتر او با طبیعت است که در راستای چنین نگرشی دیدگاه های "تولید به هر قیمتی و با هر کیفیتی" جای خود را به ایده هایی می دهند که معتقدند به بهانه تولید غذا نباید زمین، آب و محیط زیست را از بین ببریم.
بر همین اساس به نظر می رسد کشاورزی ارگانیک به عنوان روشی که می تواند از جنبه های مختلف اقتصادی، زیست محیطی و به خصوص عدالت اجتماعی موثر وافع شود یکی از گزینه ها است.
کشاورزی ارگانیک منجر به توسعه اجتماعی و حفظ محیط زیست می شود
اعتقاد بر این است که کشاورزی ارگانیک به عنوان یکی از مطلوب ترین نظام های تولیدی جایگزین، ضمن داشتن درآمد بالاتر در دراز مدت، منجر به توسعه اجتماعی و حفظ محیط زیست نیز می شود.
در همین خصوص کارشناس مسئول کنترل بیولوژیک سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه تولید محصولات ارگانیک راهی برای تولید محصولات سالم است، گفت: تاکنون هفت هزار و 505 هکتار از اراضی استان همدان زیر پوشش کنترل بیولوژیک قرار گرفته است.
سید محمود صمدپور با بیان اینکه این اقدام علیه آفت کرم ساقه خوار اروپایی ذرت و کرم هیلوتیس گوجه فرنگی انجام شه است، گفت: با استفاده از زنبور تریکلوس (زنبور تخم خوار) علیه سن گندم نیز در سطح پنج هکتار از اراضی استان همدان اقدام شده است.
وی از انجام مبارزه مکانیکی علیه کرم سیب در استان همدان خبر داد و گفت: این امر به صورت پیچیدن مقواهای مضرس برای کاهش کرم سیب بر تنه درختان انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه مدیریت حفظ نباتات جهاد کشاورزی استان همدان اقدام به حذف تمام سموم پرخطر در کشاورزی استان همدان کرده است، یادآور شد: این امر با استفاده از پیش آگاهی در باغ ها و استفاده از تله‌های نوری و فرمونی، پیک پرواز آفت را مشخص کرده و از سمپاشی‌های بی‌رویه و بی‌مورد جلوگیری شده است.
طرح پیک پرواز آفت تعداد دفعات سم‌پاشی را به یک چهارم کاهش داده است
کارشناس مسئول کنترل بیولوژیک سازمان جهاد کشاورزی استان اضافه کرد: حذف سموم پرخطر با اجرای طرح پیک پرواز آفت کاهش تعداد دفعات سم‌پاشی را از 12 مرتبه به 3 مرتبه به دنبال دارد.
سیدمحمود صمدپور با اشاره به مبارزه علیه آفات سیب‌زمینی اظهار داشت: امسال در این زمینه کلاس‌های آموزشی با حضور 200 نفر از سیب‌زمینی‌کاران و کارشناسان مرتبط و در کنار آن کارگاه‌های تخصصی 50 نفره با حضور استادان مجربی از انگلستان برگزار و در این کلاس‌ها تغییر الگوی کشت و تفاوت زراعی مورد تأکید قرار گرفت.
صمدپور یادآور شد: در استان همدان به منظور تولید محصولات سالم 185 کارشناس آموزشی دیده در قالب 23 کلینیک در فصل زراعی به صورت مستقیم در مزارع حضور داشته و با کشاورزان و گلخانه‌داران در ارتباطند.
روش کنترل عوامل بیولوژیک در گلخانه‌های همدان اجرا می شود
وی با بیان اینکه امسال در استان‌های تهران، قزوین، اصفهان و البرز کنترل عوامل بیولوژیک به صورت آزمایشی در دست اجرا است، گفت: مدیریت حفظ نباتات جهاد کشاورزی استان همدان نیز پیگیر استفاده از این روش در گلخانه‌های استان است.
این کارشناس کشاورزی اضافه کرد: در گلخانه‌های استان همدان کنترل به روش مواد بیولوژیک از جمله استفاده از تله‌های فرمونی، کارت‌های زرد و آبی و شکار انبوه حشرات از طریق اشباع محیط با فرمون انجام می‌شود.
سیدمحمود صمدپور با اشاره به اینکه در استانداردهای جهانی وجود میزان باقی مانده سموم و کودها بسیار مهم است، اظهار داشت: رعایت این استانداردها در افزایش صادرات و بهبود وضعیت اقتصادی جوامع نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند به صورتی که کشورهای واردکننده محصولات سالم ترجیح می‌دهند این محصولات را با قیمت بالاتر از قیمت محصولات معمولی خریداری کنند.
صمدپور افزود: در سال جاری سازمان جهاد کشاورزی استان همدان آموزش 40 نفر از کارشناسان را تحت عنوان برنامه منطقه‌ای مدیریت تلفیقی آفات که با همکاری سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (FAD) در قالب مدیریت مزرعه توسط کارشناسان تسهیل‌گر برگزار شد را انجام داد.
کارشناسان ناظر به آخرین یافته‌های علمی در عرصه کشاورزی آگاهند
وی با تأکید بر اینکه کشاورزان برای تولید محصولات سالم باید آزمایش‌های خاک از جمله برآورد نیاز واقعی خاک را مدنظر قرار دهند، گفت: کشاورزان باید به توصیه‌های کارشناسان ناظر که از آخرین یافته‌های علمی برخوردارند برای تولید محصول سالم و افزایش توان رقابت در بازار جهانی بهره گرفته و در صورت نیاز از حداقل سموم کم خطر استفاده کنند.
وی اضافه کرد: کشاورزانی که در صورت نیاز گیاه از سموم استفاده می‌کنند باید این امر را با توجه به جدول زمانبندی اعلام شده از طریق مدیریت حفظ نباتات و آزمایشگاه خاک مورد توجه قرار دهند.
یکی از استادان دانشگاه بوعلی سینا نیز در خصوص مزیت‌های کشاورزی ارگانیک گفت: عدم مصرف سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصولات از بارزترین خصوصیات کشت ارگانیک است.
محمد خانجانی با بیان اینکه تولید محصولات ارگانیک و طبیعی در سال‌های اخیر مورد توجه کشورهای توسعه یافته به ویژه کشورهای اروپایی قرار گرفته، افزود: استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در تولیدات کشاورزی مشکلات متعددی را به وجود آورده است.
در تولیدات محصولات ارگانیک استفاده از سموم و کودها مدیریت می‌شود
خانجانی اضافه کرد: در تولیدات محصولات ارگانیک استفاده از سموم و کودها مدیریت می‌شود به صورتی که باقی مانده ماده سمی و آفت کش یا در تولیدات وجود ندارد یا کمتر از آستانه تحمل انسان است.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر در زمینه تولیدات ارگانیک همت مضاعفی برای تشویق کشاورزان انجام شده، گفت: این موضوع در برنامه پنجم توسعه نیز دیده شده است.
این کارشناس کشاورزی استفاده از کنترل آفات به روش تلفیقی را حائز اهمیت دانست و اظهار داشت: در حال حاضر این روش در استان همدان به ویژه در باغ های انگور انجام می‌شود به صورتی که در شهر همدان باغ ها سم پاشی نمی‌شود و در تولید گیلاس و آلبالو نیز این طرح با موفقیت اجرا شده است.
دکتر خانجانی بر تشویق کشاورزان و حرکت به سمت تولیدات سالم تأکید کرد و یادآور شد: مدیریت محصولات تولیدی برای تولیدات سالم نه تنها در بخش بهداشت و سلامت جامعه مؤثر بوده بلکه در اقتصاد کشور نیز تأثیرگذار است.
90 درصد سموم کشاورزی از خارج کشور تأمین می‌شود
وی با اشاره به اینکه 90 درصد سموم کشاورزی از خارج کشور تأمین می‌شود، اضافه کرد: تولید محصولات ارگانیک کاهش تقاضا برای سموم را به دنبال دارد و با این امر ارز کمتری از کشور خارج می‌شود که این به نفع اقتصاد کشور است.
این استاد دانشگاه ترویج فرهنگ استفاده از محصولات ارگانیک در جامعه را ضروری دانست و اظهار داشت: با توجه به اینکه قیمت محصولات ارگانیک نسبت به محصولات مشابه گران‌تر است، باید مردم را با مزایای مصرف تولیدات سالم آگاه کرد.
وی معتقد است استفاده از محصولات ارگانیک هم در کوتاه مدت و هم در درازمدت تأثیر بسیار زیادی بر افزایش سلامت و اقتصاد جامعه دارد.
بسیاری از بیماری ها در نتیجه مصرف کودهای شیمیایی در تولیدات کشاورزی است
خانجانی با اشاره به اهمیت مصرف محصولات ارگانیک اظهار داشت: بیشترین آمار بیماران دنیا به ویژه سرطانی ها ناشی از باقیمانده سموم و کودهای شیمیایی در محصولات مصرفی است.
کارشناس دیگری با بیان اینکه کشاورزی ارگانیک در سطح جهان در سال‌های گذشته به ویژه در کشورهای در حال توسعه به سرعت در حال گسترش بوده، اضافه کرد: کشاورزان جوامع روستایی به‌خصوص در کشورهای درحال توسعه از سود مناسب و ارزش صادراتی این محصولات بهره‌مند شده‌اند.
نسرین دانشمند کاهش عملکرد محصولات به دلیل عدم مصرف کودهای شیمیایی و سایر مواد مؤثر در افزایش عملکرد را از مشکلات تولیدکنندگان دانست و اظهار داشت: کاهش استقبال کشاورزان، بروز مشکلات مربوط به بیماری، حشرات و علف‌های هرز در سال‌های اولیه کشت ارگانیک، دسترسی راحت کشاورزان به سموم دفع آفات و کودهای شیمیایی مهمترین مشکلات مربوط به تولیدکنندگان در این راستا است.
وی مشکلات مصرف کنندگان در این زمینه را عدم آشنایی مصرف کنندگان با محصولات ارگانیک، عدم اطمینان از ارگانیک بودن محصولات و نداشتن شناسنامه محصول برشمرد وگفت: مصرف کنندگان محصولات کشاورزی از خطرات ناشی از مصرف محصولات با باقیمانده سموم و کودهای شیمیایی در سلامتشان آگاهی کاملی ندارند که این نیازمند اطلاع رسانی توسط متولیان امر است.
محصولات ارگانیک باید شناسنامه دار شوند
وی شناسنامه دارکردن این محصولات، ترویج فرهنگ توزیع و مصرف محصولات ارگانیک، کنترل مکانیکی علف هرز، آموزش کشاورزان در تولید محصولات ارگانیک، شناسایی مناطق بکر و تولید محصولات زراعی ارگانیک در آنها و تدوین برنامه‌های مدون دراز مدت دراین زمینه را از راهکارهایی برای حل مشکلات این بخش دانست.
با این تفاسیر می توان چنین عنوان کرد از آنجایی که محصولات ارگانیک به طور طبیعی رشد کرده و در تولید این نوع محصولات ذره‌ای از مواد شیمیایی استفاده نمی شود کارشناسان معتقدند ارزش بازاری این محصولات در دنیا، نسبت به محصولات معمولی 2 تا 4 برابر است و اگر کشاورزان محصول ارگانیک تولید و صادر کنند، ارزش صادرات کشاورزی نیز 2 تا 4 برابر خواهد شد.
بر این اساس ضروری است علاوه بر حمایت و ترویج این شیوه نوین علمی، حمایت از مصرف کننده داخلی این محصولات با توجه به افزایش قیمت این نوع محصول نسبت به دیگر محصولات مشابه بیش از پیش برنامه ریزی شود.
بدون تردید توجه به ارائه محصولاتی که از درجه سلامت بیشتری برخوردارند، حق عمومی همه افراد جامعه است و اجرای کشاورزی پایدار علاوه بر آنکه منجر به سود بخشی اقتصادی اجتماعی می‌شود، مانع از پیدایش آلودگی‌های آب و خاک شده و با حفاظت از محیط زیست از به خطر افتادن حیات گیاهان، حیوانات و انسان‌ها جلوگیری خواهد کرد.
..............................
گزارش از طاهره شهابی
نظر شما