به گزارش خبرنگار مهر، نشست نقد و بررسی کتاب "وضع بشر" با حضور محمد منصور هاشمی و مسعود علیا مترجم این اثر عصر سه‌شنبه 20 دی ماه در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
کتاب "وضع بشر" نوشته هانا آرنت با ترجمه مسعود علیا به تازگی به همت انتشارات ققنوس منتشر شده است.
دکتر مسعود علیا مترجم این اثر با اشاره به اینکه کتاب وضع بشر یکی از آثار مهم هانا آرنت به شمار می‌رود گفت: این کتاب، اثر ساده‌ای نیست، هم در مقام ترجمه و هم در مقام خواندن می‌توان این دشواری را احساس کرد.
وی افزود: آرنت تلاش دارد در این اثر ایده‌های جدیدی را هم مطرح کند او در این کتاب برخی تقسیم بندیهایی را ارائه می دهد که گاهی از آنها بداعت و تازگی دارد.
علیا تصریح کرد: این کتاب ساختار و استدلالی مشخص و روشن ندارد و ایده‌های زیادی در آن مطرح می‌شود و نمی‌توان آنرا در ذیل عنوان فلسفه یا اقتصاد یا جامعه شناسی قرار داد، این تنوع مضامین به این معنا نیست که نتوان چند ایده اصلی را تشخیص داد.
علیا با اشاره به اینکه بحث نظر و عمل را می‌توان مدخل ورود به بحث این کتاب قرار داد گفت: بحث نسبت نظر و عمل مبحث کلیدی در آرای آرنت است. آثار دیگر آرنت نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم متوجه نسبت نظر و عمل است.
وی با اشاره به اینکه نظر و عمل و نسبت میان آنها یکی از دوگانه‌های معروف تاریخ فلسفه است تصریح کرد: ایده آل این است که بتوان نظر و عمل را سالم داشت ولی در عمل و در تجربه این دو با هم جمع نشده‌اند. در عالم واقع و در برخی جاها ناگزیر از عمل هستیم پیش از آنکه در عرصه نظر به نتیجه رسیده باشیم.
مترجم "مبانی فلسفه اخلاق" تأکید کرد: ترتیب اولویت نظر و عمل پرسشی مهم در فلسفه است. آیا بر اساس گفته مارکس انسان همان پراکسیس است یا بر اساس گفته افلاطون این تئوریها هستند که خاص ترین وجه انسان است.
وی با اشاره به اینکه ارسطو نظر و عمل را از یکدیگر تفکیک می‌کند گفت: در ارسطو پارگی نظر و عمل را مشاهده می‌کنیم. با این حال ارسطو معتقد به تقدم نظر است نوافلاطونی ها نیز به نظر و تقدم آن بر عمل تأکید می کنند.
وی با اشاره به اینکه برای آرنت عمل و زندگی وقف به عمل مهم است گفت: آرنت می گوید در دوران مدرن تأکید خاصی بر عمل(پراکسیس) شده است. آرنت در کتاب وضع بشر حیات وقف نظر را از دایره کتاب خارج می کند و به حیات وقف عمل توجه دارد، آرنت معتقد است که حیات وقف عمل در سایه حیات وقف نظر قرار گرفته است.
مؤلف " مسیح و اساطیر" یادآور شد: آرنت می خواهد حیات وقف عمل را به اعتبار خود بکاود بدون اینکه معیارهای زندگی وقف نظر را حمل بر زندگی وقف عمل کند. عمل از دید آرنت به معنای کرداری فارغ از ضرورتهای زندگی است یعنی فارغ از زحمتها و جهان سازی.
وی افزود: به اعتقاد آرنت ما به واسطه عمل در بستری که فضای عمومی برای ماست کیستی خود را آشکار می کنیم و انسان بودن را در معرض دیگران قرار می دهیم. به رغم اهمیت، عمل دارای مخاطراتی نیز هست. به اعتقاد آرنت برگشت ناپذیری و پیش بینی ناپذیری از مخاطرات عمل است.
در ادامه این نشست محمد منصور هاشمی محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه به بررسی و نقد این اثر پرداخت و گفت: در ایران آرای آرنت از طریق ترجمه‌های استاد عزت الله فولادوند به فارسی زبانان شناسانده شده است، بعد از ایشان محسن ثلاثی بخش مهمی از کتاب خاستگاههای توتالیتاریسم را ترجمه کرد.
وی با اشاره به اینکه کتابهای خوبی درباره آرنت به فارسی ترجمه شده گفت: آرنت در آثارش مجموعه مفاهیمی دارد که به هم پیوسته است. ویژگی تفکر آرنت این است که با یک موضوع درگیر می‌شود و تاریخ آنرا بررسی می‌کند و سپس به یک مفهوم می رسد.
وی تصریح کرد: محور کتاب وضع بشر، کنش و عمل است، در ذات این عمل تکثر کنش وجود دارد، گفتار ما بخشی از این فضای عمومی است که در عمل ظاهر می‌شود. آرنت به آزادانه عمل کردن انسانها متعهد است.
وی با اشاره به اینکه فلسفه هایدگر معطوف به مرگ است گفت: ولی آرنت در مقابل فلسفه هایدگر معتقد است که هر انسانی که به دنیا می‌آید آغاز یک زندگی است. با وجود این کتاب وضع بشر به شدت متأثر از آرای هایدگر است هر چند خود او این موضوع را اعلام نکرده است.
نظر شما