فلسفه اسلامی را باید زنده مطرح کرد

به گزارش خبرنگار مهر، نشست "هانری کربن و عرفان شیعی" با حضور اساتید و صاحبنظران عصر چهارشنبه 28 دیماه در سرای اهل قلم برگزار شد.

دکتر انشاء الله رحمتی از مترجمان آثار کربن از جمله "مکاشفه و معبد "در این نشست گفت: اگر قرار است در حوزه تفکر حرفی برای گفتن داشته باشیم باید از فلسفه اسلامی شروع کنیم.

وی افزود: فلسفه اسلامی، زبان مادری فلسفه در سرزمین ما است و چیزی که از دل فرهنگ ما برخاسته بهتر قابل فهم برای ما خواهد بود.

وی تصریح کرد: نزدیکترین راه برای ما به عنوان یک ایرانی و مسلمان برای اینکه یک تجربه فلسفی موفق داشته باشیم بهتر از همه از طریق مجرای فلسفه اسلامی است. فلسفه اسلامی را باید زنده مطرح کرد تا یأس و ناامیدی میان برخی دانشجویان که به دنبال این هستند که فلسفه به چه کار دنیای کنونی ما می‌آید برطرف شود.

وی افزود: هر چه بیشتر از کربن خواندم دچار حیرت بیشتر می‌شدم که چگونه او توانسته با عالم فکری ما ارتباط نافذ برقرار کند. کربن ابعاد بسیار مهمی دارد. کربن نشان داد که فلسفه اسلامی، فلسفه امروزی است.

این استاد دانشگاه در ادامه یادآور شد: او حکمت اسلامی و حکمت نبوی را به شکلی که در تشیع مطرح شده را سدی محکم در مقابل عرفی شدن و تاریخی شدن و دنیایی شدن می‌داند.

مترجم "معبد و مکاشفه" در ادامه یادآور شد: از نظر کربن مصیبت جوامع امروز، عرفی شدن، تاریخی شدن و دنیایی شدن است. کربن زمان را وسیع می‌بیند و انحراف مسیحیت را تجسد می‌داند. وقتی دین با تاریخ آغاز شد بسیاری از قصص انبیاء را باید کنار گذاشت.

وی یادآور شد: کربن در جلد سوم کتاب اسلام ایرانی همه حکیمان مسلمان را ریزه خوار ائمه (ع) می‌داند و می گوید آنچه در اندیشه فارابی، ابن سینا و سایر فیلسوفان مسلمان آمده به عینه در تعالیم ائمه (ع) آمده است.

این مترجم آثار هانری کربن در ادامه تأکید کرد: کربن معتقد است حقیقت دین، دین نبوی است و بهترین تفسیر حقه دین نبوی، آن چیزی است که در حکمت شیعی آمده است. کربن معتقد است مذهب شیعی، مذهبی است که در دنیای امروز در مقابل عرفی شدن مبارزه می کند.

در ادامه این نشست پروفسور یحیی بونو با اشاره به جذابیت تشیع برای کربن گفت: سؤال این است که در تشیع چه چیزی وجود دارد که کربن آنرا مفید برای غرب می‌داند.

وی در ادامه به بررسی اجمالی زندگی کربن پرداخت و او را بر خلاف لویی ماسینیون یک مستشرق ندانست و گفت: کربن یک فیلسوف سالک است، او خود معتقد است که فیلسوف بودن یعنی راه افتادن.

وی تصریح کرد: راز مهم برای کربن در تشیع که به درد فلسفه غرب می خورد حکایات تمثیلی و حکایات عرفانی است که در آثار او آمده است. از نظر او بین عقل و ذهن بعد سومی به نام خیال وجود دارد.

بونو یادآور شد: از نظر کربن مهمترین مشکل فلسفه غرب از قرن 12 به بعد جدایی وجود از فکر و عقل است. این دوگانگی جان و بدن برای او مهمترین مشکل فلسفه غرب است، از نظر کربن بین این دو یک خلاً وجود دارد و آنچه این خلاً را پر می کند در  فلسفه غرب یافت نمی شود.

وی افزود: این خلاً در غرب به شعرا و هنرمندان واگذار شده بود. در جهت رفع این خلأ تلاش کربن این بود تا عالم مثال و خیال را احیا کند.