به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان آبدانان در جنوب استان ایلام دارای آثار تاریخی فراوانی است که هر کدام از این آثار بخشی از تاریخ کهن ایران است.
این شهرستان دارای آثار تاریخی مثل شهرهای تاریخی جولیان، گورگبران، آثار پشت قلعه و..است که هر کدام به نوبه خود دارای جذابیت و شاهکاری از زمانهای گذشته است.
قلعه هزار درب یکی از آثار تاریخی مهم این شهرستان است که در حال حاضر روزگار بدی را سپری می کند و اثری از تاریخی بودن در این قلعه پیدا نمی شود.
به همین منظور به این قلعه در پنج کیلومتری شرق شهرستان آبدانان سفر کرده ایم که ببینیم حال و روز این قلعه باستانی چطور سپری می شود.
قدمت این قلعه باتوجه به مصالح به کار رفته در آن، ازجمله سنگ و گچ مربوط به دوره ساسانی (سده سوم تا ششم) است.
آثار به جا مانده در قلعه نشان دهنده وجود برجهای نگهبانی، شاه نشین، اتاقهای مسکونی و سه در، در آن بوده است. این قلعه بیشتر جنبه نظامی داشته است.
اول از همه اینکه این قلعه همانطور که اسمش پیداست خیلی بزرگ است ولی در حال حاضر فقط قسمتی از این قلعه از خاک بیرون کشیده شده است و جالب اینکه دقیقا در کنار این قلعه تاریخی یک مدرسه احداث شده و به احتمال بسیار قوی بخشی از این قلعه در زیر این مدرسه است که هنوز کشف نشده است.
این قلعه در حال حاضر بدون حفاظ به حال خود رها شده و مثل یک خرابه در شرق شهرستان آبدانان افتاده است.
با این حال در قسمتی از قلعه باز است و می توان به آن ورود پیدا کرد و آثار به جا مانده در این قلعه و متعدد بودن در و پنجره ها حاکی از دلیل نامگذاری قلعه به نام "هزار درب" است.
با توجه به مصالح به کار رفته همچون قلوه سنگهای تراشیده و گچ پخته شده که به عنوان ملات در این بنا به کار رفته و آثار به جای مانده در قلعه از جمله برجهای نگهبانی و شاه نشین و اتاق های مسکونی، به نظر می رسد که این قلعه کاربرد نظامی داشته است.
پلان اصلی این قلعه مستطیل شکل است و راهروهایی طولانی در چهار جهت قرار گرفته و به وسیله درگاههایی به اتاقهای داخل مرتبط میشود.
قلعه هزار درب دارای زیرزمین، طبقه همکف و طبقه بالاست و نور و تهویه آن از طریق دریچههایی به قطر یک متر در سقف و دالان و اتاقها تامین میشده است.
اما حکایت وضعیت کنونی قلعه هزار درب حکایتی غریب و ناشی از بی توجهی مسئولان است که نشان می دهد این اثر تاریخی هیچ ارزشی بین مردم و مسئولان ندارد.
به ته قلعه که می رسیم با صحنه های بسیار تاسف بار روبرو می شویم به طوری که فراموش می کنیم اینجا قلعه ای تاریخی است و احساس می کنیم اینجا کمپ و جایگاه معتادان است.
این قلعه تاریخی مملو از سرنگ، فیلتر سیگار و ... است و در این بین بی تدبیری و بی توجهی برای حفاظت از این قلعه بر این امر دامن می زند.
این صحنه ها فقط حاکی از تغییر کاربری یک بنای تاریخی نیست بلکه در جای خود نشانه ای از بروز بیکاری و گرایش جوانان به اعتیاد نیز هست.
در بیشتر نقاط قلعه از این صحنه وجود دارد و در کنار آن روشن کردن آتش در درون قلعه و سیاه شدن دیوارهای قلعه هویت این اثر را از بین برده است و کم کم در حال تخریب این قلعه است.
روشن کردن آتش باعث سیاه شدن بسیاری از دیوارهای قلعه هزار درب شده است و با این شرایط هیچ گردشگری رغبت نمی کند که از این قلعه بازدید کند.
در قسمتهایی از دیوارهای قلعه نیز آثار تخریب و مرمت غیراصولی دیده می شود که کامل کننده ویران شدن قلعه است.
به هر روی ایلام و شهرستان آبدانان دارای آثار تاریخی جذاب و شگفت انگیزی هستند مشروط بر اینکه مسئولان در حفاظت از این آثار تلاش کنند.
هزار درب آبدانان را با تمام زخمهایی که بر پیکره آن وارد شده است ترک می کنیم و به امید روزی می نشینیم که مشکلات جونان شهرستان حل شود و از آثار تاریخی به خوبی مراقبت شود تا شاهد چنین صحنه های ناراحت کننده ای نباشیم.
.............
گزارش و عکس: رمضان نوری
نظر شما