پزشکان متخصص در دوراهی دانشگاه و مطب/ چالشهای تمام وقت شدن اساتید

به گزارش خبرنگار مهر، در بند "د" ماده 32 قانون برنامه پنجم توسعه که به بخش سلامت اختصاص دارد، آمده است: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است حداکثر تا پایان سال اول برنامه نظام درمانی کشور را در چهارچوب یکپارچگی بیمه پایه درمان، پزشک خانواده، نظام ارجاع، راهنماهای درمانی، اورژانس های پزشکی، تشکیل هیئت های امنا در بیمارستانهای آموزشی و تمام وقتی جغرافیایی هیئت علمی و تعرفه های مربوطه و کلینیک های ویژه و بیمه های تکمیلی تهیه و جهت تصویب به هیئت وزیران ارائه کند.

پزشکانی که به عنوان روسای دانشگاه های علوم پزشکی هستند نیز بر اساس تبصره دو این ماده قانونی در صورتی که در استخدام پیمانی و یا رسمی مراکز آموزشی، درمانی دولتی و عمومی غیردولتی هستند، مجاز به فعالیت پزشکی در مراکز تشخیصی، آموزشی، درمانی و بیمارستانهای بخش خصوصی و خیریه نیستند.

این در حالی است که دولت به منظور جبران خدمات این دسته از پزشکان تعرفه خدمات درمانی را در اینگونه واحدها و مراکز، متناسب با قیمت واقعی تعیین می کند. پزشکان در صورت ماموریت به بخش غیردولتی از شمول این حکم مستثنی هستند مشروط به اینکه تنها از یک محل به میزان بخش دولتی و بدون هیچ دریافتی دیگر، حقوق و مزایا دریافت کنند.

دکتر مرضیه وحیددستجردی - وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت بهداشت گفته است: این قانون را فعلاً برای روسای دانشگاهها اجرا کرده است و با وجودی که این موضوع بار مالی زیادی برای وزارتخانه دارد اما هنوز پرداختی تحت عنوان جبران خدمت در بخش دولتی به این افراد صورت نگرفته است. 

بنا به گفته روسای دانشگاههای علوم پزشکی، این قانون در صورت اجرای کامل و بدون نقص می تواند متضمن ماندگاری اعضای هیئت علمی دانشگاه ها در بخش دولتی باشد و این در حالی است که عموماً پزشکان متبحر و مشهور شهرها بیشتر در میان اساتید شناخته شده دانشکده های پزشکی قرار دارند.

در واقع مشکل اصلی واقعی نبودن تعرفه خدمات درمانی در مراکز دولتی در مقایسه با مراکز خصوصی است. به عنوان نمونه هر استاد دانشگاه که پزشک متبحری در حوزه تخصصی خودش است در صورتی که در مرکز خصوصی به فعالیت بپردازد درآمدی چند برابر کار در بیمارستان دولتی دارد و از این رو ترجیح طبیعی فرد این است که به سوی کار خصوصی متمایل شود.

اجرای قانون تمام وقتی هیئت علمی این امکان را فراهم می کند که ضمن بهره برداری از خدمات تخصصی و مطلوب یک فرد متخصص، او را در امر آموزش بکار بگیرند. بر اساس تقسیم بندی رشته های تخصصی، متخصصان علوم بالینی می توانند مطب داشته باشند و متخصصان علوم پایه دارای مطب نیستند.

دکتر حسن ابوالقاسمی - سرپرست دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی معتقد است هنوز قانونگذار و عوامل اجرایی چراغ سبزی برای این موضوع ارائه نکرده اند و می گوید: همانطور که تبصره ماده 32 قانون می گوید که دولت به منظور جبران خدمات این دسته از پزشکان تعرفه خدمات درمانی را در این گونه واحدها و مراکز متناسب با قیمت واقعی باید تعیین کند، نشان می دهد که الزام اجرای این بند از قانون این است که تعرفه ها واقعی شود.

وی می افزاید: اگر تعرفه ها واقعی شود معنی اش این است که بیمارستانها توانمند می شوند. یعنی اکنون همین تعرفه ای که در بیرون به عنوان بخش خصوصی دارد اجرا می شود در بخش دولتی هم اجرا شود. 

ابوالقاسمی یادآور می شود: وقتی تعرفه واقعی شد مطمئن باشید که اکثریت پزشکان خوشنام و علاقمند به آموزش در دانشگاه می مانند. من در این زمینه شک ندارم زیرا هم اکنون بسیاری از پزشکان بزرگ ما به دانشگاه مراجعه می کنند که ما را تامین کنید ما در دانشگاه می مانیم چون ما به تحقیقات و آموزش علاقه داریم. از سوی دیگر علاقه به حوزه آموزش و تحقیقات نکته ای است که در هیچ کدام از مراکز درمانی یافت نمی شود.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی خاطرنشان می کند: در بسیاری از نقاط دنیا، 2 فیش حقوقی برای فرد صادر می شود که یکی از آنها به آموزش و یکی از آنها به درمان اختصاص دارد و به این ترتیب امکان ارزیابی درست از هر دو فعالیت فرد وجود دارد.

ابوالقاسمی می گوید: من هنوز چراغ سبزی از سوی قانونگذاران یا مجریان ندیده ام که تعرفه ها واقعی شود بنابراین تا تعرفه واقعی نشود خودبخود این تبصره قابلیت اجرایی ندارد.

وی می افزاید : البته در مورد تبصره بعدی گفته شده کارکنان ستادی دانشگاههای و وزارت بهداشت باید افرادی باشند که در بخش غیردولتی کار نکنند و با توجه به اینکه افرادی عموماً  در وزارت بهداشت مسئولیت می پذیرند که به نوعی در بخش درمان هم کار می کنند اگر باز بند قبلی اجرا نشود همین چالش برای روسای دانشگاهها نیز وجود دارد.

البته ابوالقاسمی معتقد است که وزارت بهداشت تمهیداتی اندیشیده است که این موضوع به تدریج تا سال 94 اجرا و قانونمند شود.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا خود وی در بخش خصوصی فعالیت می کند یا نه، می گوید: من با اینکه قابلیت کار خصوصی را داشتم اما هیچ وقت سهامی در هیچ جا نداشته ام. البته سایر افراد هیئت رئیسه در بخش خصوصی کار می کنند و ما نیز به تدریج افرادی را استفاده می کنیم که به صورت تمام وقت در دانشگاه مشغول کار شوند. البته تمهیدات تشویقی برای ماندگاری نیروها و تمام وقتی تعیین می کنیم.

دکتر ابراهیم سعیدی رئیس دانشگاه علوم پزشکی جیرفت می گوید: ما هنوز در دانشگاه به طور کامل تمام وقت نیستیم چرا که دانشگاه جدید التاسیس است.

دکتر سید محمد کاظم تدین رئیس دانشگاه علوم پزشکی جهرم نیز در این باره می گوید: من خودم تمام وقت هستم و سایر اعضای هیئت علمی و هیئت رئیسه دانشگاه نیز تمام وقت هستند و اساتید ما به بخش خصوصی نمی روند.

در این میان دکتر خیرالله اسداللهی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام اضافه می کند: ما سعی می کنیم از تمام وقت استفاده کنیم اما برخی از اساتید با توجه به مشخص نبودن منابع این قانون هنوز مایل نیستند اما خودمان مجبور هستیم که قانون را رعایت کنیم.

دکتر رحیم سروری زنجانی - رئیس دانشگاه علوم پزشکی زنجان نیز یادآور می شود: با وجود اینکه من در گروه علوم پایه قرار دارم اما هیئت رئیسه دانشگاه قانون تمام وقتی را در حوزه بالینی رعایت می کند.

دکتر محمدرضا نیکبخت رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه هم همچون دکتر کاظم فرهمند رئیس دانشکده علوم پزشکی نیشابور یاد آور می شود که تمام هیئت رئیسه این دانشگاه تمام وقت هستند.

در این میان دکتر محمدهادی ایمانیه رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز معتقد است که دانشگاه علوم پزشکی شیراز دارای بالاترین میزان تمام وقتی هیئت علمی است و می گوید: به جرأت ادعا می کنم که ما بالاترین تعداد هیئت علمی تمام وقت را داریم و من هم مطب نداشته ام. ضمن اینکه ما هیئت علمی غیر تمام وقت جذب نمی کنیم.

دکتر سیدحسام الدین نبوی زاده نیز به عنوان رئیس دانشگاه علوم پزشکی یاسوج و فوق تخصص آلرژی است، وی می گوید: هیئت رئیسه و اکثریت اعضای هیئت علمی تمام وقت هستند و اگر کسی هست قبل از قانون تمام وقتی بوده اند و به آنها اجازه مطب داده ایم و در صورتی که برگردند برای آنها تمهیدات تشویقی در هیئت علمی در نظر می گیریم.

دکتر حسن بهبودی - رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان نیز که خود متخصص چشم پزشکی است تاکید می کند، مطب در صورتی که در بیمارستان دولتی باشد و بیماران به بیمارستان دولتی ارجاع داده شوند، مشکلی از نظر قانونی برای اعضای هیئت علمی ایجاد نمی کند.

بهبودی می گوید: من خودم 2روز به مطب می روم اما اعمال جراحی شبکیه و لیزر را در بیمارستان دانشگاه انجام می دهم و افراد دیگر هیئت رئیسه نیز که در گروههای تخصصی بالینی هستند قانون تمام وقتی را رعایت می کند.

دکتر کوروش ساکی - رئیس دانشگاه علوم پزشکی ارومیه می گوید: من متخصص اعصاب و روان هستم و تمام وقتی را رعایت می کنم اما اگر بیمه ها تعرفه هایی که مشخص می شود و سهم دانشگاههای علوم پزشکی را به موقع پرداخت کنند و بیمارستان به سود دهی برسد نیاز نیست که هزینه ای از سوی دانشگاه به اعضای هیئت علمی پرداخت شود اما مشکل متاسفانه این است که بیمه ها سهم دانشگاهها را دیر پرداخت می کنند و همین موضوع هزینه های ما را افزایش می دهد.