به گزارش مهر، علی عسگری، وجود طرح‌های پژوهشی در حوزه شیوع‌شناسی اعتیاد را امری ضروری برشمرد و اظهار داشت: اجرای برنامه‌های پیشگیری و درمان یا هر نوع اقدام دیگری برای مبارزه با مواد مخدر مستلزم داشتن اطلاعات اساسی و درست از توزیع فراوانی یا شیوع اعتیاد در کشور است.
وی در خصوص شیوع‌شناسی اعتیاد گفت: در شیوع‌شناسی اعتیاد (اپیدمیولوژی) مشخص می‌شود که در سطح کشور و جامعه مورد مطالعه، چه تعداد از افراد مواد مخدر مصرف می‌کنند و همچنین نوع مواد مصرفی، شرایط و زمان‌های مختلف مصرف آنان نیز تعیین می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه شیوع‌شناسی از نظر آماری، بررسی توزیع فراوانی مصرف مواد مخدر در بین جامعه مورد مطالعه و همچنین بر پایه ویژگی‌های جمعیت‌شناختی جامعه است، تصریح کرد: جامعه مورد مطالعه می‌تواند شامل گروه‌های خاص همچون دانش‌آموزان و دانشجویان یا گروه‌های عام مثل مردم عادی باشد که بر این اساس مشخص می‌شود که چند درصد از این افراد وابسته به اعتیاد و سوء‌مصرف مواد هستند یا گرایش به آن دارند.
این استادیار دانشگاه تهران وجود طرح‌های پژوهشی در حوزه شیوع‌شناسی اعتیاد را امری ضروری دانست و افزود: اجرای برنامه‌های پیشگیری و درمان یا هر نوع اقدام دیگری برای مبارزه با مواد مخدر مستلزم داشتن اطلاعات اساسی و درست از توزیع فراوانی یا شیوع اعتیاد در کشور است.
وی تصریح کرد: یعنی ما بدون داشتن اطلاعات درست در خصوص تعداد افراد معتاد از گروه‌های خاص یا عام، نوع و میزان مواد مصرفی آنان در سطح کشور و استان‌ها، به هیچ وجه نمی‌توانیم برنامه‌های منسجم و بلند مدتی را در حوزه مبارزه انجام دهیم.
آمار دقیق و درستی از معتادان کشور وجود ندارد
عسگری گفت: آمار دقیق و درستی از تعداد معتادان در کشور وجود ندارد؛ چرا که پژوهش‌های جامعی در حوزه شیوع‌شناسی، فراوانی مصرف یا توزیع مواد در گروه‌های مختلف صورت نگرفته است و همچنین طرح‌های پژوهشی این حوزه باید براساس تفاوت‌های فرهنگی، قومی و اجتماعی موجود در هر استان به‌طور مجزا انجام شوند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: ما در مورد خیلی از پدیده‌ها در کشورمان اطلس جامع داریم ولی در خصوص اعتیاد این اطلس موجود نیست، ما باید اطلاعات جامعی را نسبت به نوع مصرف مواد در استان‌ها، میزان شیوع، سن مصرف‌کنندگان، تفاوت استان‌ها در زمینه فراوانی و حتی میزان موفقیت هر یک از آنان در خصوص
این پژوهشگر حوزه اعتیاد با تاکید بر اینکه کشور نیازمند اطلس ملی اعتیاد است، بیان داشت: خوشبختانه اوایل هفته گذشته در جلسه شورای پژوهشی ستاد مبارزه با مواد مخدر، خبر رسید که طرح اطلس ملی اعتیاد از سوی وزیر کشور و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر به تصویب رسیده است.
وی افزود: امیدواریم این مهم گامی باشد تا ما اطلاعات لازم را در بحث شیوع‌شناسی اعتیاد به‌طور کامل به دست آوریم و همواره گزارش جامعی از وضعیت مواد مخدر، مصرف و شیوع آن، درمان و راهکارهای پیشگیری ایجاد شود.
عسگری با بیان اینکه دانش فنی، تجربی و نظری لازم برای اجرای طرح‌های پژوهشی در کشور موجود است،ادامه داد: افراد توانمندی در حوزه مبارزه با اعتیاد در کشورمان وجود دارند اما متاسفانه این دانش، از مرکزیت برخوردار نیست یعنی در طرح‌های پژوهشی باید ابزار استانداردی باشد تا بتوان اطلاعات لازم در خصوص تمام حوزه‌های مربوط به اعتیاد را از سطح جامعه و کشور به دست آورد.
وی تأکید کرد: اجرای طرح‌های پژوهشی در تمام استان‌ها باید به صورت استاندارد و یک پرسشنامه معتبر صورت گیرد، در غیر این صورت تفاوت مقیاس اندازه‌گیری در سطح کشور مانع از آن می‌شود که آمارهای قابل مقایسه و یکدستی از اعتیاد داشته باشیم که این امر نیاز به همت عالی مسولان ذیربط و پژوهشگران این حوزه دارد.
این استادیار دانشگاه تهران نبود ابزار اندازه‌گیری استاندارد را مهم‌ترین مشکل اجرایی طرح‌های شیوع‌شناسی برشمرد و تصریح کرد: قبل از هر اقدامی برای بررسی شیوع و توزیع فراوانی برحسب متغیرهای جمعیت‌شناختی باید ابزار استانداردی فراهم شود تا این ابزار قابلیت اجرا در تمام استان‌ها و فرهنگ‌های موجود در کشور را داشته باشد.
وی همچنین نوع نگرش به طرح‌های شیوع‌شناسی را مشکل دیگر اجرای این طرح‌ها عنوان کرد و گفت: نگرش در این حوزه منفی است و غالباً برخی افراد تصور می‌کنند که این طرح‌ها تنها یکسری اعداد و ارقامی را بیان می‌کنند که استفاده چندانی ندارند و تنها توجه خود را بر روی پژوهش‌های حوزه درمان و پیشگیری معطوف می‌کنند.
هزینه سنگین طرح‌های پژوهشی از مشکلات اجرایی این طرح‌هاست
عسگری اضافه کرد: برای تکمیل شدن و کاربردی شدن پژوهش‌های حوزه درمان و پیشگیری باید اطلاعات وسیعی در حوزه اعتیاد اعم از وضعیت مواد مخدر، شیوع، نوع مصرف، سوء مصرف و توزیع آن در دست باشد و این اطلاعات نیز باید هر چند سال یکبار مثلاً در دوره‌های 5 ساله به دلیل ارزیابی تکرار شوند.
عسگری ادامه داد: هزینه سنگین طرح‌های پژوهشی یکی دیگر از مشکلات اجرایی این طرح‌ها است؛ چرا که حجم نمونه وسیعی را دربرمی‌گیرد و احتیاج به آموزش پرسشگران، مسافرت‌های متعدد به نقاط دور و نزدیک کشور دارد و این یکی از دلایلی است که باعث می‌شود تصویب طرح‌های شیوع‌شناسی با مشکل مواجه شود.
وی یادآور شد: امیدواریم با تهیه و اجرای اطلس ملی اعتیاد و طرح‌های شیوع‌شناسی در کشور، جزو اولین کشورهایی باشیم که اقدام به تهیه این اطلس کرده است تا بتوانیم کشورمان را از آلودگی به مواد رهایی بخشیم.
نظر شما