ناصر تكميل همايون :نهاد آموزش و پرورش چنانكه بايد ، در اولويت اصلاحات مشروطه خواهان نبود

به گزارش خبر نگار خبر گزاري مهر ،  آقاي دكتر تكميل همايون با مروري كوتاه در باره  وضعيت نظام آموزش و پرورش در تاريخ ايران گفت : نهاد آموزش و پرورش ايران كه به گونه اي مستقل اما در پيوند با اجتماع ، توانمندي خود را در عرصه هاي مختلف به منصه ظهور رسانده بود ، در دوران معاصر به دلايل مختلف در مسير تحولات درون جامعه اي و برون جامعه اي قرار گرفت .

وي با بيان اينكه اعزام محصلين علوم جديد به غرب از زمان صفويه آغاز شد ، ياد آور شد : اعزام محصلين به  خارج از كشور  در دوران صفويه وعزيمت  كاروان معرفت   در دوران عباس ميرزا به اروپا ، وديعه مباركي را در دوره ناصري بوجود آورد كه از آن به دارالفنون ياد مي شود . دكتر همايون در عين حال دارالفنون دوره هاي بعدي را ضعيف تر از دوره هاي نخستين آن خواند وگفت حيات علمي اين مدرسه به اين دليل به خطر افتاد كه شاه بي سوادي مردم را دژمستحكم حكومت خود مي ديد وبه همين دليل اهتمامي در گسترش و تجهيز مدرسه دارالفنون نداشت .
همايون ، تاريخ تاسيس وزارت علوم را در سال 1272 ه ق ذكر كرد  و گفت علي قلي ناصر السلطنه پس از مدت 22 سال براي نخستين بار در كشور مسووليت نهاد  رسمي آموزش و پرورش را به عهده گرفت .اين تاريخ پژوه معاصر به مدارس ديگر تاسيس شده در اين سالها در كشور اشاره كرد و مدرسه نقاشي سبحاني ، مدرسه مشيريه ، مدرسه علوم سياسي  و مدرسه فلاحت مظفري را از مهمترين مدارس اين دوره برشمرد . وي با اشاره به راه افتادن جنبش ديگري با عنوان تاسيس مكاتب مليه ايران ، خاطر نشان كرد  : جلب اشخاص خير براي تاسيس مدارس ابتدايي از طريق جمع آوري اعانات صورت گرفت . اين اعانات نهايتا منجر به تاسيس چنين مدرسه اي در سطح تهران شد كه از ميان آنها مي توان به مدارس علميه ، شرف ، رشديه ، ادب ، تربيت و...اشاره كرد .

                                               

اين استاد دانشگاه  سپس با تشريح وضعيت آموزش و پرورش در دوران مشورطيت گفت : برخي نيروهاي واپسگرا در اين جنبش از سر جهالت ياازسر بغض   سعي مي كردند   كه اين گونه مدارس را ازبين ببرند اما عده ي ديگر در صدد حفظ آنها با توجه به موازين قانون اساسي بر آمدند  . وي خصايص مهم آموزش و پرورش دوران مشروطه را در سه اصل مهم "اتاتيزاسيون ، دموكراتيزاسيون و ناسيوناليزاسيون" ،  مندرج در اصول هجده و نوزده متمم قانون اساسي خلاصه و خاطر نشان كرد : در اين دوره سعي شد ضمن دولتي ورايگان كردن آموزش و پرورش ، آموزش عمومي در كشور برقرار گردد و آزادي يادگيري براي همگان ميسر شود . اما به دلايلي چند از جمله كمبود بودجه ، اغتشاشات سياسي ، بروز جنگ جهاني وكم توجهي سران مشروطه به مساله آموزش  امر مورد نظر بطور كامل تحقق نيافت . وي در پايان با بيان اينكه از مشروطيت تا سلطنت رضاخان 65 كابينه در كشور تعويض شد،  گفت : در اين مدت 23 وزير معارف داشته ايم كه از آن ميان  ده وزير يكبار ، چهار وزير دو بار ، چهار وزير شانزده بار ، يك وزير شش بار و يك وزير نه بار تصدي پست وزارت معارف را به عهده داشتند .