به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری اولین دوره جایزه کتاب سال مهر عصر دیروز شنبه 13 اسفند با حضور محمدرضا یوسفی دبیر اجرایی این جایزه، زهره زارع مدیرعامل موسسه مهر طه و مرجان حسینی عضو دبیرخانه این جایزه در محل موسسه خیریه مهر طه برگزار شد.
در ابتدای این برنامه زارع گفت: موسسه مهر طه از سال 81 شکل گرفت و فعالیت شبانهروزی خود را با این هدف که به اقشار آسیبپذیر به ویژه دختران بیسرپرست یا بدسرپرست خدمت کند، آغاز کرد. ما با دو مجوز سازمان بهزیستی و نیروی انتظامی شروع به کار کردیم و تنها منبع حمایتیمان، مشارکت مردم بوده است. هدف موسسه هم نگهداری از دختران، به معنای رایج آن نبوده است بلکه رشد و ارتقایشان را در نظر داشتیم تا بتوانیم از آسیبهایی که تهدیدشان میکند، حفظشان کنیم و از آنان زنان موفقی بسازیم.
وی افزود: ما سعی کردیم به دختران نگاه و بینش بدهیم. در میان بچههای ما فارغالتحصیلان دانشگاه هم در موسسه حضور دارند. از همه برنامههایی که برای بچهها پیشنهاد داده شده، استقبال میکنیم و امیدواریم بتوانیم ثمرات این برنامهها را ببینیم.
در ادامه یوسفی گفت: من بعد از سالها مخاطبگردی، مخاطبانم را در چنین موسساتی پیدا کردم و میخواهم ببینم که این بچهها در حوزه رمان درباره بچههای اعتیاد، بچههای خیابانی و ... چه نظری دارند. ابتدا به این جایزه تبریک میگویم که نامش را کتاب سال مهر گذاشتهاند. این نام من را تا اعماق تاریخ این سرزمین میبرد و تا دوران میترائیسم سفر میکنم. ما چه در زمینه ادبیات شفاهی و چه مکتوب پیشینه کهن و غنی داریم.
این نویسنده گفت: وقتی روی شاهنامه کار میکردم، به دنبال شخصیت دخترانی در تبارمان گشتم که سرپرستان خود را از دست داده بودند یا بدسرپرست بودند. یکی از این شخصیتها مادر سیاوش است که بدسرپرست بوده است. او یک تورانی است که پدری دائمالخمر دارد و مرتب با او پرخاشگری میکند. مادر سیاوش فرار میکند و به جنگلی میرسد که با طوس و گیو دو پهلوان ایرانی روبرو میشود. او در نهایت همسر کیکاووس میشود و سیاوش حاصل این ازدواج میشود.
وی ادامه داد: با توجه به آمار فزایندهای که پس از انقلاب در زمینه این بچهها داریم، پرداختن به چنین کودکانی بسیار مهم است. مثلا من در رمان «بچههای خواب» به موضوع بچههای حاصل از ازدواجهای صیغهای پرداختم. در این زمینه آمار رسمی و غیررسمی وجود دارد و متاسفانه آمار رسمیمان بسیار دردناکتر از آمار غیررسمیمان است. بزرگترین فعالیت NGOهایی که با همان تفکر کهن مهری به خاطر این بچهها تشکیل میشوند، کار فرهنگی است.
یوسفی گفت: منظورم این نیست که تامین نیازهای اقتصادی و اجتماعی این بچهها اهمیت ندارد، اما در بازپروری ذهنی این بچهها، مناسبترین کارها، کار فرهنگی است. سالها طول کشید که مجاری قانونی ما بپذیرند که کودکی را که تازه به بلوغ رسیده، آنگونه که یک بزرگسال را محاکمه میکنند، قضاوت نکنند. به نظر من موسسه مهر طه انتخاب خوب و شایستهای کرده است و با تصمیم برگزاری این جایزه، یکی از کتاب سالهای نادر تاریخ ما را به وجود آورده است. در جشنوارهها و کتاب سالهای دیگر، برای انتخاب کتاب برتر، نویسندهها و منتقدان حرفهای کتابها را بررسی میکنند. یکی از ویژگیهای این جایزه کتاب سال این است که بچهها داورانش هستند و خودشان که با زمینه کتابها آشنا بودند، آنها را داوری کردند.
دبیر اجرایی جایزه کتاب سال مهر در ادامه گفت: به یاد دارم که زمانی یک رمانی داشتم که آن را برای بچههای کانون اصلاح و تربیت در سلولهایشان میخواندم. بعدا که بچهها رمانم را نقد کردند، به قدری زیبا این کار را انجام دادند که من آن رمان را چاپ نکردم. در حوزه آثار خودم، اغلب کارها را بچهها نقد میکنند. امتیاز این جایزه کتاب سال هم این است که بچهها با جسارت خودشان دست به انتخاب کتابها زدهاند.
در ادامه مراسم حسینی هم در سخنانی گفت: ایده اولیه این جایزه از خردادماه امسال شکل گرفت. موسسه مهر طه سعی کرد غیر از موضوعات مالی و معاش بچهها، آنها را از نظر فرهنگی هم تامین کند. در نهایت طرحی که شکل گرفت، این جایزه کتاب سال بود. اهداف مختلفی برای برگزاری این جایزه وجود داشت که اولین و مهمترینشان ترغیب بچهها به کتابخواندن بود. بالا بردن اعتماد به نفس بچههایی که در معرض آسیبهای اجتماعی بودهاند، از دیگر اهداف ما بود. امیدواریم شاهد جلب همکاری اهالی کتاب، فرهنگ و همچنین دیگر موسسات خیریه برای چنین برنامههایی باشیم.
وی گفت: در اولین دوره این جایزه سعی شده فقط رمانهای گروه سنی د و ه منتشر شده در سال 89 برای داوری در اختیار بچهها قرار بگیرد و از کتابهای تاریخی، مذهبی، شعر و دیگر موضوعات، صرف نظر کردیم تا بچهها مقداری کتابخوانی را یاد بگیرند تا در دورههای بعدی جایزه، موضوعات مختلف را وارد چرخه داوری کنیم. در ابتدا یک لیست از کتابها تهیه شد که برای ناشران ارسال شد تا در این کار خیر مشارکت کنند. قرار هم بر این شد که دو گروه بچههای راهنمایی و دبیرستان کتابها را داوری کنند.
عضو دبیرخانه جایزه کتاب سال مهر در ادامه گفت: بعضی از ناشرها همکاری خوبی داشتند. حتی کتابهای چاپ سال 90 را هم برای ما فرستادند که این کار به غنای کتابخانه موسسه کمک بسیاری کرد. برخی از ناشران هم به سختی و با پیگیری زیاد، کتابها را فرستادند. بعضی از کتابها هم از طریق حامیان مالی موسسه تهیه شد. تابستان امسال زمان تصویب شیوه کار و تهیه کتابها بود. برای بچهها فرمهای داوری تنظیم شد و داوری کتابها از مهرماه آغاز شد. تعدادی از بچهها در مرحله اول داوطلب شدند و تعداد دیگری از بچهها وقتی کتاب خواندن دوستانشان را دیدند، تشویق شدند. برای این که بچهها به داوری و کتابخوانی بیشتر ترغیب شوند و انگیزه پیدا کنند، براساس تعداد صفحاتی که میخواندند، حق داوری برایشان در نظر گرفتیم.
حسینی افزود: حق داوری بچهها به 3 صورت نقدی، اقلام فرهنگی و خرید از شهر کتابها و گردشهای دستهجمعی پرداخت شد تا از یکنواختی فاصله بگیرد. داوریها در بهمنماه به پایان رسید و بچهها خواندن کتابها را به پایان رساندند. با توجه به درخواستی که به ناشران دادیم، 100 کتاب دریافت کردیم که چون برخی از کتابها شرایط مورد نظر را نداشتند، 42 کتاب به مرحله داوری رسیدند. در نهایت طبق انتخاب بچهها 3 کتاب تالیفی و 3 کتاب در زمینه ترجمه انتخاب شدند. این کتابها در مراسمی که روز 22 اسفند برگزار میشود، معرفی شده و از نویسنده و مترجمشان تقدیر به عمل میآید. به علاوه از ناشران نیز تقدیر میشود.
نظر شما