رویکرد تحلیلی عملیاتی به الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت داشته باشیم

 به گزارش خبرنگار مهر، از مجموعه نشست های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت  که به همت امور تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور وباهمکاری و پشتیبانی مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی برگزار می‏شود نشست بیست و سوم  با سخنرانی دکتر بیژن عبدی مدیر پژوهشهای اقتصاد و رسانه  مرکز تحقیقات و پژوهشهای صدا و سیما در ساختمان برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور برگزار شد.
 
در ایتدای این نشست دکترعبدی گفت: در 22 نشست قبلی مدعوین اس و اساس این الگو را بیان کرده‏اند. من این مجموعه نشستها را دنبال می‎کنم و در این روند سه رویکرد فلسفی تحلیلی، تاریخی تحلیلی و عملیاتی تحلیلی را باید مورد تأکید قرارداد. قسمت اول مباحث تئوریک و نظری این الگواست و از تعاریف مفهومی توسعه اسلامی و اقتصادی و اینکه علم چیست ؟ ویژگیهای الگو و هدفمندی آن چیست؟ چه ارتباطی بین ارزشهای فرهنگی و اقتضائات وجود دارد؟ و سؤالهای زیر تشکیل می‏شود.
 
وی این سؤالها را اینگونه برشمرد: امکان بکارگیری الگوهای مشابه در مقاطع زمانی و ژئوپولتیکهای جغرافیایی دیگر و تعمیم آنها به زمان و کشور خودمان تاچه اندازه است؟ جایگاه فرهنگ و ارزشها و انسان اقتصادی در این الگو، رابطه انسان با ثروت و طبیعت و فرد و اجتماع کجاست؟ تعریف مالکیت، ثروت و تا کجا درانباشتن آن آزاد هستیم؟ راه‏حلهای تعارض حقوق فردی و اجتماعی و جایگاه دولت در همه این موارد کجاست؟ آیا اندازه دولت باید کوچک باشد یا بزرگ، چه نهادی باید بر دولت نظارت کند؟ اصل تعریف الگو چیست و شاخصهای این الگو اسلامی ایرانی پیشرفت چه چیزهایی هستند؟
 
این کارشناس توسعه و اقتصاد ادامه داد: اخلاق اقتصادی و رابطه آن با احکام فقهی چیست؟ آیا برای رعایت این اخلاق ضمانتهای اجرایی لازم است یا اینها توصیه‏هایی بیش نیستند؟ عدالت چیست؟آیا منظور از عدالت مساوات یا استحقاق افراد یا اعتدال در امور است؟ آیا عدالت در کنار برنامه‎های دیگر باید اجرا شود یا تمام برنامه‎ها در راستای عدالت باید ریخته شوند؟ آیا شاخصهای توسعه، ماهیت توسعه را مشخص می‎کنند و علت توسعه هستند یا خود معلول توسعه‏اند. میزان خود کفایی در صنعت و صنعت بومی چقدر در تولید ناخالص ملی سهم دارند؟
 
مدیر مرکز تحقیقات و پژوهشهای صداو سیما همه این سؤالها و پاسخ منطقی به آن را در حیطه رویکرد فلسفی -تحلیلی به الگوی پیشرفت ایرانی اسلامی ذکرکرد و گفت: دررویکرد دوم که تاریخی -تحلیلی است باید تأثیرات خارجی و نظام بین الملل در تدوین برنامه‏ها والگو را تشریح کنیم.برای مثال ملی شدن صنعت نفت در ایران در شرایط جهانی خاصی روی داد یعنی انگلستان به شدت تحت فشار آلمان هیتلری بود و آمریکا را برای مقابله با آلمان با خود همراه ساخت که آمریکا با کسب امتیازات زیادی قایل به این همراهی شد. یکی از آنها محدود شدن شرکتهای نفتی انگلیسی در ایران و کلا نفوذ کمتر انگلستان در خاورمیانه و مستعمراتش بود. این سیاست آمریکا درسال 1948 را درزمره پرده آهنی کشیدن بر نفوذ روسیه و انگلیس در جهان می‎شمارند که در این خصوص ایران برای آمریکا نقش حیاتی پیدا می‎کند.
 
این کارشناس توسعه و اقتصاد یادآورشد: در رویکرد تاریخی تحلیلی بیشتر به تصمیم‏گیریهای شخصیتهای جهانی توجه می‎شود ولی سیر تاریخی رویدادها را نادیده می‎گیرند. براستی برنامه هدفمند سازی یارانه‏ها چقدرتحت تأثیر فشار بانک جهانی برای واقعی سازی قیمتها و انرژی در کشورما بود؟ آیا می‎شود تحولات جهانی را بر تدوین الگو نادیده بگیریم؟
 
عبدی رویکرد سوم الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت را رویکرد عملیاتی -تحلیلی ذکرکرد و گفت:تدوین و تصویب قوانین حاصل ازتشریح وبررسی برنامه‎های 5ساله در کشور و سند چشم انداز 20 ساله افق 1404اینکه آنهادرعملی شدن الگوی ایرانی اسلامی  پیشرفت در جامعه چه نقشی دارند در این بخش جای می‎گیرند.
 
وی ادامه داد: آیا می‏شود شیب برنامه‏های پیشرفت فرهنگی را همانند چشم انداز توسعه اقتصادی بیشتر کرد؟ چگونه تغییرات فرهنگی جامعه را می‎توان سنجید؟
 
عبدی اذعان داشت: درفانون گذاری ضعیف عمل کرده‏ایم و فرایند تکلیف دولت  ومجلس در قانون را مشخص نکرده‏ایم.اینکه چه نتایج وانتظاراتی از قانون‎گذاریها داریم و چه ضمانتهایی برای تحقق و اجرایی کردن آنها باید داشته باشیم. جایگاه دولت ومجمع تشخیص مصلحت ومجلس در نظارتها و تدوین برنامه‏ها و این الگو کجاست؟
 
وی درپایان با ذکر این مطلب که تغییرات 4 ساله در مدیریت کشور در مجلس و قوه مجریه برنامه ریزیهای کلان برای کشور را با اختلال روبرو کرده گفت: باید مرجع تصمیم گیری ثابتی برای مشخص کردن اهداف کلی نظام وتدوین برنامه‎های توسعه کشورداشته باشیم.