صلاحی: اسناد آرشیو ملی هند در راه ایران است

اسحاق صلاحی که به تازگی از سفری 6 روزه از هند و بازدید از کتابخانه ملی، آرشیو ملی و مراکز دانشگاهی و فرهنگی این کشور به ایران بازگشته است، درباره نتایج این سفر برای کشورمان به خبرنگار مهر گفت: پیرو دعوت رئیس دانشگاه علیگره هند و برای شرکت در همایش تذکره‌نویسی فارسی به این کشور سفر کردم و اتفاق خوبی که که ضمن شرکت در این همایش افتاد، امضای تفاهمنامه میان کتابخانه ملی ایران و دانشگاه علیگره با هدف همکاری در زمینه‌های مشترک از جمله در زمینه فهرست‌نویسی و مرمت نسخ خطی بود.

به گفته وی، دانشگاه علیگره 16 هزار جلد نسخه خطی دارد که 8000 جلد آن به زبان فارسی است و بعضی از آنها از نفاست خاصی برخوردار است؛ از جمله این نسخ می‌توان به یک قرآن قدیمی و نفیس اشاره کرد که روی ورق‌های چرمی و در 9 فوت کار شده و در خلال آیات آن، اسامی 14 معصوم هم به شیوه‌ای زیبا حکاکی شده است.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران همچنین با اشاره به بازدیدش از کتابخانه ملی هندوستان در کلکته، به اهمیت منابع آن اشاره کرد و افزود: در میان منابع فراوان کتابخانه ملی هند، 2500 نسخه خطی فارسی هم وجود دارد و توافق شد پس از سفر هیئتی از این کشور به ایران، یک تفاهمنامه همکاری میان کتابخانه‌های ملی دو کشور در زمینه‌هایی مانند فهرست‌نویسی، عکسبرداری از نسخ خطی و برگزاری همایش‌های علمی و نیز نمایشگاه‌های موضوعی امضا شود.

صلاحی اضافه کرد: بر اساس این تفاهمنامه قرار است در آینده نزدیک همکاری میان کارشناسان ایرانی و هندی برای مرمت و احیای نسخ خطی کتابخانه‌های بزرگ و مهمی مانند یوفی و حیدرآباد و برخی دیگر از کتابخانه‌های ایالتی هند افزایش یابد.

وی به بازدید خود از آرشیو ملی هندوستان اشاره کرد و با اشاره به اسناد مهمی که از سال 1679 میلادی در موضوعات مختلف در آن نگهداری می‌شود و برخی از آنها نیز به زبان فارسی است، از سفر رئیس آرشیو ملی هندو به کشورمان در دهه دوم اردیبهشت ماه سال آینده و برگزاری جشن روز ملی سند و میراث مکتوب در نوزدهم همین ماه (اردیبهشت 91) خبر داد.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در عین حال به درخواست همکاری آرشیو ملی هند با این سازمان اشاره کرد و گفت: قرار است در یک پروژه عظیم تمامی اسناد فارسی موجود در آرشیو ملی هندوستان را فهرست‌نویسی کنیم.

صلاحی همچنین به بازدیدش از موسسه آسیایی کلکته که توسط یک فرد هندی انگلیسی تبار تاسیس شده و دارای بیش از 40 هزار جلد کتاب که 7000 جلد آن به زبان فارسی است، اشاره و از برنامه کتابخانه ملی کشورمان برای همکاری تنگاتنگ با این موسسه فرهنگی در زمینه‌های مختلف خبر داد.

وی که از دانشگاه همدرد هندوستان که دارای بیش از 6000 جلد نسخه خطی فارسی در حوزه طب سنتی و اسلامی است، نیز بازدید کرده است، گفت: قرار شد بخشی مجزا در وب‌سایت کتابخانه ملی برای معرفی آثار حوزه طب سنتی و اسلامی طراحی و تدوین شود تا فهرست و اطلاعات مربوط به نسخ مربوطه را در دانشگاه همدرد در این پورتال قرار دهیم.

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران همچنین از برنامه این سازمان برای تامین محتوای فارسی وبگاه‌های رایزنی فرهنگی ایران در هندوستان و نمایندگی‌های مرکز جامعة‌المصطفی و مرکز مطالعات تاریخی در هندوستان با همکاری سفارت هندوستان در تهران و انجمن هندی‌های مقیم ایران خبر داد.

صلاحی همچنین در پاسخ به این سئوال که «آیا کتابخانه‌های ملی دو کشور ایران و هندوستان، به توافقی برای حل مشکل بانک اطلاعات نسخ خطی جهان - که فعالیت آن در جریان فهرست‌نویسی نسخ خطی حوزه شبه قاره متوقف مانده است - رسیده‌اند؟» تاکید کرد: یکی از اهداف این سفر حل این قبیل مشکلات بود و خوشبختانه با توافق‌هایی که به دست آمد، نسبت به حل این مشکل امیدواری زیادی به وجود آمده است.

وی گفت: علاوه بر این یکی از اولویت‌های ما در برنامه‌های آتی کتابخانه ملی، گسترش همکاری با کشورهایی است که زمانی حوزه تمدنی ایران محسوب می‌شدند و به تبع میراث فرهنگ ایرانی و آثار به زبان فارسی در آن به وفور یافت می‌شوند و ما امیدواریم با این برنامه‌ها بتوانیم بخشی از ماموریتمان را که صیانت از تراث فرهنگی این سرزمین است، انجام دهیم.