هر عاشورا و تاسوعا دوربينم آماده است

كسي چون دعبل خزايي و ملا محسن فيض كاشاني و محتشم با اشعار خود چنان شوري مي‌آفرينند كه براي هميشه تاريخ در رقص مستانه خويش باقي خواهند ماند؛ تصوير غم انگيز و بسيار هنرمندانه غروب عاشوراي فرشچيان نيز چنان بر روح مخاطب تأثير گذاشته است كه هر زباني را به تحسين وادار ساخته است و روز واقعه نيز در كنار « سفير» تصوير نقش كربلا را در دل و ذهن مخاطب همواره زنده مي‌كند. امروز هم هستند دوستداران و علاقمنداني كه با زبان هنر، اوج ارادت و علاقه خود را به اهل بيت(ع)‌ و اباعبدا… الحسين(ع) نشان مي‌دهند.

«حسن پاشاقلي‌پور» نيز يكي از اين هنرمنداني است كه با زبان تصوير به ثبت و ضبط حوادث مستند در راستاي عشق و محبت ارادتمندان به ائمه معصومين(ع) پرداخته است. مستند سينمايي « قاچاق» و « روزي براي آتنا» از آثار اوست كه توانسته است در جشنواره‌ها حايز رتبه گردد.

او در معرفي خودش مي گويد: از سال 1378 كار فيلمسازي را به صورت نيمه حرفه‌اي شروع كردم. دورة خاصي را در اين خصوص نگذراندم؛ نه فرصتي داشتم و نه تمايلي. فيلمسازي را به صورت تجربي آموختم؛ سر صحنه فيلم‌ها حاضر مي‌شدم، در جلسات نمايش و نقد و بررسي فيلم شركت مي‌كردم و سعي مي‌كردم زياد فيلم ببينم.  اولين فيلم كوتاهي كه ساختم، يك مستند صنعتي بود با عنوان « فراتر از دست‌ها». اين، كار جدي من بود كه به صورت سفارشي  به من پيشنهاد شده بود. پس از آن، چند فيلم كوتاه داستاني به نام‌هاي «سكوت لحظه‌ها»، «سوء ظن»، «عينك آفتابي» و «هذيان» را ساختم كه درونماية اين كارها جوانان و مشكلات مربوط به اين گروه سني مي‌باشد.

وي همچنين مي افزايد: مستند سازي دغدغه من است. گرايش به آثار مستند به دليل واقع گرايانه بودن آنها و نزديك بودن به مخاطب به عنوان محور اصلي آثار، دغدغه‌ام بوده است و اين دغدغه سرانجام منجر به آن شد كه قالب مستند محض را انتخاب كنم كه در لحظه و زمان اتفاق در صحنه باشم. در همين راستا مجموعه « سنگر» را ساخته ام كه مربوط به حضور عظيمي از مردم مؤمن در مرز خسروي است كه براي انجام دعاي عرفه گرد هم آمده بودند. همچنين مستند « بدرقه تا بهشت» يك كار دو قسمتي مربوط به كاروان شهداي گمنام را ساخته ام. «روزي براي آتنا» نيز روايتي مستند از يك موضوع ديني با گرايش اسلامي است كه مربوط به شفا يافتن دختر بچه‌اي است كه مشمول كرامات اهل بيت(ع) شده است. همچنين مستند «قاچاق» مربوط به ورود غير قانوني مشتاقان و علاقمندان زيارت امام حسين(ع) به خاك عراق است. دو فيلم اخير در جشنواره‌هاي بيستم و بيست و يكم فيلم كوتاه ايران نامزد دريافت جايزه بهترين فيلم مستند شدند كه براي من اين انتخاب در اندازه كسب رتبه اول مي‌باشد. 

وي ادامه مي دهد: فرق فيلم داستاني و مستند در اين است كه فيلم داستاني با ذهنيت قبلي و فيلمنامه‌اي از پيش نوشته شده و از پيش طراحي شده است. در اين نوع، از نظر زمان شخص، انتخاب عوامل و انتخاب بازيگر و … مشكل خاصي وجود ندارد. اما در فيلم مستند، بيايد تمام تجارب و اندوخته‌ها را بدون فرصتي كه در ساخت فيلم داستاني وجود دارد ، به كار گرفت. زماني كه حادثة به وقوع مي‌پيوندد بايد تمام عوامل از قبل آماده شده باشند. شايد بي راه نباشد اگر بگوييم در فيلم مستند دوربين دركنترل عوامل نيست؛ بلكه عوامل در كنترل دوربين است.

اين هنرمند تاكيد مي كند: هميشه عاشورا و تاسوعا دوربينم آماده است و در اين روزهاي خاص، دوربين به دست آماده ضبط تصاوير هستم. "روزي براي آتنا "، حكايت مستندي است كه  روز عاشورا در دستة سادات چهل اختران قم، مقابل مدرسه عليمه رضويه آن را ثبت كردم. دستة سادات چهل اختران، يك محفل عزاداري است كه مردم قم ارادت خاصي به آن دارند و سابقه شفا گرفتن بيماران لاعلاج در آن عنوان شده است و عزاداران در اين محفل، اردت خاصي به ائمه معصومين (ع) دارند. با اين پيش زمينه، تصميم گرفتيم و اقدام كرديم. 

ور در تشريح چگونگي ساخت اين مستند مي گويد:  آن روز متوجه چند كودك بيمار شديم كه احتمال مي‌داديم شايد در ادامة مسير عزاداري، مورد نظر اهل بيت(ع) قرار گيرند و شفا بگيرند. دربين آن عده، دوربين ما حول محور كودكي به نام آتنا مي‌گشت. او را ناخواسته انتخاب كرديم. به نظر من انتخاب و ضبط چنين صحنه‌هايي نيازمند يك تجربه دروني است. 

وي مي افزايد: آنچه ما ديديم كودكي بود كه نيمي از صورتش به تربت كربلا آغشته شده بود. اين خاك، رنگي شبيه خون به خودش گرفته بود. اين اتفاق، سؤالي را در ذهن ما ايجاد كرده بود و ما را به خود مشغول ساخته بود. جرقه‌اي بود كه در ذهن ما زده شده بود تا آن را كشف كنيم. آتنا دختر بچه‌اي بود كه حدود يكسال پيش مشكل خوني گرفته بود و ظاهراً‌ دكترها، اميدي به زنده ماندنش نداشتند. 

وي ادامه مي دهد: من درفيلم مستند قاچاق، همان كاري را كردم كه مردم مي‌كنند. طبق آماري كه مسؤولان امر ارائه كردند، چندين نفر كه به قصد زيارت امام حسين(ع) عازم كربلا شده بودند، طي مسير به دلايلي از قبيل انفجار مين، پرت شدن از پرتگاه و…از بين رفتند.