به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس تعریف "آئین نامه ضوابط و روش های مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی و پسماندهای وابسته"، پسماندهای پزشکی به کلیه زباله های تولیدی مراکز بهداشتی و درمانی، مطب پزشکان، مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاهی و درمانی عمده اطلاق می شود.
پسماندهای بیمارستانی را در تقسیم بندی های متفاوت، در دسته های مختلفی جای می دهند که در یکی از آنها، این پسماندها شامل هشت دسته ضایعات عفونی، پاتولوژیک، اجسام تیز و برنده و سرسوزن ها، دارویی، شیمیایی، ژئوتوکسیک، رادیواکتیو و کپسول های حاوی گازهای پرفشار می شوند.
با وجودی که پسماندهای بیمارستانی به دلیل ایجاد کردن مخاطرات زیست محیطی مثل آلودگی خاک و آب های زیر زمینی و خطر گسترش انواع بیماری ها به شدت سلامتی جان انسان ها را تهدید می کنند، هنوز دفع حدود نیمی از این زباله ها در کشور به روش دفن انجام می شود.
مهلت وزارت بهداشت به بیمارستان های فاقد دستگاه امحای زباله
با وجود تاکید وزارت بهداشت، تعلل در امحای اصولی و بهداشتی زباله های بیمارستانی تا آنجایی مورد بی توجهی قرار گرفت که وزیر بهداشت چندی قبل در گفتگویی از الزام تمامی بیمارستان های کشور به تجهیز دستگاه امحای زباله تا نیمه اول سال جاری خبر داد.
پیش از این نیز وزارت بهداشت با صدور دستورالعملی، اعلام کرده بود که بیمارستان هایی که در مهلت مقرر به دستگاه امحای زباله تجهیز نشده باشند، در رتبه بندی ارزشیابی دچار تنزل خواهند شد و یک درجه از امتیاز آن مرکز درمانی کسر خواهد شد.
6 مرکز بیمارستانی عمده قم فاقد دستگاه بی خطرسازی زباله
این در حالی است که علی رغم فرصت تعیین شده، تنها بیمارستان شهید بهشتی از میان هفت مرکز بیمارستانی عمده استان قم دارای دستگاه امحا و بی خطرسازی زباله های بیمارستانی است و مراکز دیگر شامل کامکار، نیکویی، حضرت معصومه(س)، الزهرا (س)، گلپایگانی و ولیعصر(عج) فاقد این سیستم هستند.
در این رابطه مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به این که بر اساس برآورد سال گذشته، روزانه3 هزار و 700 کیلوگرم انواع پسماندهای بیمارستانی در قم تولید می شود، تصریح کرد: از این میان 2 هزار و 500 کیلوگرم مربوط به بیمارستان ها و مابقی در دیگر مراکز بهداشتی و مطب پزشکان تولید می شود.
10 تا 25 درصد پسماندهای بیمارستانی مشمول مدیریت خاص
مهندس یدالله غفوری با اشاره به این که حدود 75 تا 90 درصد از پسماندهای پزشکی، پسماندهای بی خطر و شبه خانگی شامل زباله های کاغذ، آشپرخانه و ... است، یادآور شد: تنها 10 تا 25 درصد از پسماندهای بیمارستانی، پسماندهای خطرناک هستند و مشمول مدیریت خاص می شوند.
وی به تقسیم بندی های متفاوت در خصوص پسماندهای بیمارستانی اشاره کرد و افزود: در تقسیم بندی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، پسماندهای بیمارستانی در چهار دسته اصلی پسماندهای عفونی، تیز و برنده، شیمیایی و دارویی و عادی طبقه بندی می شوند.
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان قم در ادامه تصریح کرد: مدیریت نامناسب و غیراصولی این پسماندها منجر به گسترش انواع بیماری ها با منشاء عفونی و در تماس با اجسام تیز و برنده در میان آنها، بیماری هایی از جمله ایدز و هپاتیت نوع ای و بی منتقل می شود.
وی با بیان این که در حال حاضر در کشور ما برای امحای زباله های بیمارستانی از روش تلفیقی شامل نیمی به صورت دفن بهداشتی و نیمی به شکل بی خطرسازی استفاده می شود، اظهار داشت: در شهرهای بزرگ در مبدا و در بیمارستان ها و در شهرهای کوچک بی خطرسازی پسماندهای بیمارستانی در سایت مرکزی صورت می گیرد.
تمرکز دستورالعمل وزارت بهداشت بر روش بی خطر سازی در مبداء
غفوری به روش های بی خطرسازی پسماندهای بیمارستانی اشاره کرد و گفت: روش های بی خطرسازی شامل؛ روش های غیرسوز و انواع اتوکلاوها، سیستم های زباله سوز و دفع بهداشتی طبق اصول است و دستور العمل وزارت بهداشت بر روش بی خطر سازی در مبداء و توسط دستگاه امحای غیرسوز تمرکز دارد.
وی در ادامه بیان داشت: در حال حاضر پسماندهای بیمارستان های قم در مبدا تفکیک، بسته بندی و نگهداری موقت و بعد از آن به بخش مرکزی در بیمارستان شهید بهشتی منتقل شده و در آنجا امحاء و بی خطرسازی می شوند.
مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای مرکز بهداشت استان قم با اشاره به تاکید وزیر بهداشت در خصوص تجهیز تمامی بیمارستان ها به دستگاه امحای زباله یادآور شد: این موضوع در کمیته پسماندهای پزشکی دانشگاه علوم پزشکی استان در حال پیگیری است تا در سال جاری تمامی بیمارستان های قم به این دستگاه مجهز شده و بی خطرسازی در مبدا انجام شود.
به هر روی با توجه به عواقب و پیامدهای خطرناک و بعضا جبران ناپذیر دفع پسماندهای بیمارستانی به روش های سنتی، همچنین مخاطراتی که ممکن است در فاصله زمانی و مکانی انتقال زباله ها از سایر بیمارستان ها تا بخش مرکزی امحای زباله در بیمارستان شهید بهشتی روی دهد، می طلبد تا مهلت تعیین شده برای تجهیز تمامی مراکز بیمارستانی به دستگاه امحای جدی گرفته شود.
نظر شما