به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز اطلاع رسانی مجلس شورای اسلامی علی لاریجانی در هشتمین همایش حکمت مطهر در بزرگداشت علامه مطهری گفت: ما اینجا جمع شده ایم تا ضمن بررسی آراء حکیم شهید مطهری، نسبت خود با این مرد بزرگ و فرزانه را بسنجیم و ببینیم در کلیت نظام جمهوری اسلامی تا چه اندازه به آراء و اندیشه های او نزدیک شده ایم.
رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: تردیدی نیست که توجه خاص به نظریات شهید مطهری در زمینه های مختلف در حرکت جمهوری اسلامی ایران وجود داشته و مدیران و سیاستمداران کشور تعلق خاطر به او دارند اما مسئله مهم این است که تا چه اندازه به یک الگوی راه بر اساس نظریات این عالم فرزانه دست یافته ایم.
وی افزود: با بررسی آثار متعدد شهید مطهری در حوزه های مختلف کلامی، اجتماعی و سیاسی که سلوک و رفتار او را نیز نشان می دهد، در می یابیم پایه های فکری ایشان در تکوین جامعه براساس سه اصل عدالت، معنویت و آزادی قرار گرفته است.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: وقتی مطهری درباره آزادی صحبت می کند، پشتوانه معنوی را مد نظر قرار می دهد و معتقد است آزادی معنوی می تواند حرکت جامعه را از بعد آزادی های فکری و اجتماعی تضمین کند.
وی با اشاره به نقد مطهری بر لیبرالیسم غربی بیان کرد: شهید مطهری در بحث عدالت نیز به پشتوانه معنوی آن توجه می کند و نقد او بر لیبرالیسم غربی آن است که تک ساحتی تعریف شده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه به مقایسه نظریات شهید مطهری و جان رالز در باب عدالت پرداخت و افزود: اگر چه جان رالز به رفتار فعلی دنیا نقد دارد و در پی اصلاح و ترمیم آن است اما نگاه لیبرالیستی در او وجود دارد در صورتی که نگاه شهید مطهری از یک دقت عقلانی عمیق برخوردار است و تئوری او در باب عدالت چند رکن دارد.
وی ادامه داد: توجه به فطرت الهی انسان مدنظر شهید مطهری قرار گرفته و می گوید انسان دارای استعدادهای متعددی همچون پرستش، کسب علم، دانش و فعالیت اقتصادی است که برای هر استعدادی حقی نهفته که باید محقق شود.
لاریجانی تصریح کرد: عدالت اینگونه معنا می شود که برای تحقق و بالفعل شدن استعدادها زمینه سازی شود و جامعه عادله آن است که برای به فعلیت رسیدن حضور فطری انسان ها زمینه سازی کنند و بر این اساس، حتماً آزادی لازم است.
وی همچنین با اشاره به نظریات شهید مطهری در عرصه سیاست گفت: اگر از مردم سالاری دینی صحبت می کنیم، پایه آن عدالت است و مردم باید در عرصه سیاسی برای مشارکت در سرنوشت شان و بالفعل کردن استعدادهای خود در این زمینه، مشارکت و حضور داشته باشند.
مسئله بیداری مسلمان ها و احیای حقوق از دغدغه های شهید مطهری بود
وی تک ساحتی بودن آزادی در تفکر لیبرالیستی را مورد نقد مطهری دانست و اضافه کرد: جامعه ای می تواند در افراد خود بلوغ به وجود آورد که همه ارزش ها در آن به صورت متوازن رشد کند.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس گفت: یکی از دغدغه های مطهری، مسئله بیداری مسلمان ها و احیای حقوق آنها بود لذا برخی حرف ها که در شرایط فعلی نیز مطرح می شود و بیانگر تفکرات ناسیونالیستی است، ساختار منطقی ندارد و مورد نقد قرار می گیرد.
وی با اشاره به آخوندزاده و کسروی که مروج تفکرات ناسیونالیستی بودند یادآور شد: نظریه ای در کشور به وجود آمد که تازیان به ایران حمله کردند و با به هم ریختن این کشور متمدن، مردم را به زور مسلمان کردند و همین مسئله باعث شد شهید مطهری کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام را بنویسد.
شهید مطهری با تفکر ملی گرایی مخالف نیست/ دغدغه شهید مطهری امت واحده اسلامی بود
لاریجانی اضافه کرد: شهید مطهری با تفکر ملی گرایی مخالف نیست بلکه ناسیونالیسم معقول را قبول دارد که جنبه خرافات نداشته باشد و به رشدیافتگی جامعه و همبستگی مردم کمک کند.
وی با بیان اینکه نمی توان هر چیزی را که از خارج از مرزها آمده است، غیر ملی خواند و گفت: برخی افکار جنبه جهانی دارد و ملتی نیز آن را می پذیرد زیرا ملت ها دور افکار خود دیوار نکشیده اند؛ ورود اسلام به ایران نیز از این جمله است ولی اشتباه ناسیونالیست های متعصب این بود که فکر می کردند اعراب مردم را به زور مسلمان کرده اند و یا رواج مکتب شیعه در ایران به دلیل ضدیت با اعراب بوده است.
لاریجانی افزود: نمی توان گفت اسلام به دلیل آنکه از خارج از مرزها آمده، مخالف ناسیونالیسم است و باید کنار گذاشته شود و دغدغه شهید مطهری نیز قطعه قطعه کردن مسلمانان بود زیرا وی به امت واحده فکر می کرد و زمانی که از مصلحین بزرگ سخن می گفت تمام جغرافیای اسلامی را مدنظر قرار داشت.
امروزه حرفهای خامی در باب ناسیونالیستی مطرح می‌شود/شهید مطهری امت اسلامی و وحدت کل مسلمین را مدنظر داشت
رئیس مجلس شورای اسلامی بیان کرد: کشور ما در دوره های مختلف از اینگونه ناسیونالیسم های خام و متعصبانه داشته است اما در شرایط فعلی نباید چنین حرف هایی در کشور زده شود زیرا شهید مطهری سال ها پیش این مسئله را روشن کرده و البته تأکید داشته برخی خصوصیات ملی در کشور ما وجود دارد که اگر جنبه ایستایی در برابر رشد یافتگی ایجاد نکند، مفید و مطلوب است و در صورت محصور کردن ما در برابر پذیرش افکار بزرگ و جهانی، رد می شود.
وی با اشاره به اینکه شهید مطهری معتقد بود مسلمانان باید بر پایه های فکری دینی در برابر استعمارگران بایستند گفت: گاهی برخی موضوعات در جامعه مطرح می شود که اگر چه موضوعیت مهمی ندارد اما باید در ارزیابی آن به تفکرات شهید مطهری رجوع کرد و کسانی که چنین صحبت هایی می کنند، جدا از تعلق عاطفی، باید کتاب هم بخوانند که چنین حرف های سطحی در جامعه مطرح نکنند.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه گاهی چنین صحبت های غلطی مدتی فکر جامعه را به موضوعاتی می پیچاند که نتیجه ای نیز ندارد گفت: شهید مطهری امت اسلامی و وحدت کل مسلمین را مدنظر داشت و اکنون که دنیای اسلام حرکت جدیدی آغاز کرده از منظر ایشان بسیار مبارک است و باید با فکر اسلامی تقویت شود تا همبستگی های ملت های مسلمان در هم تنیده شود.
رهبر معظم انقلاب پرچمدار بیداری اسلامی بود
وی ادامه داد: زحمات زیادی کشیده شده تا این انقلاب ها بروز پیدا کرده و نباید با برخی تحلیل های خام از جمله آمریکایی فرض کردن این جنبش ها، کل آنها را زیر سؤال برد.
لاریجانی تصریح کرد: این حرکت ها جهشی برای مسلمانان به شمار می رود و البته برخی رفتارها که بعضاً از سوی رهبران انقلابیون رخ می دهد، نباید ما را از آن جنبش مأیوس و یا نسبت به آن بدبین کند زیرا این حرکت ها عمیق است و باید برای غنی سازی و بارور شدن ظرفیت های اسلامی در آن تلاش کرد.
وی با بیان اینکه اشتباهات تاکتیکی برخی رهبران نباید ما را نگران کند گفت: بیداری اسلامی از آرزوهای شهید مطهری بود و بنابراین نظام و ملت ما وظیفه بزرگی در مقابل آنها دارد تا از چنین مراحل ابتدایی عبور کنند و درک درستی در رهبران جمهوری اسلامی ایران نسبت به این انقلاب ها وجود داشت.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به پشتیبانی رهبر معظم انقلاب از بیداری اسلامی در منطقه تصریح کرد: آیت الله خامنه ای پرچمدار بیداری اسلامی در یک سال گذشته بود و چنین حرکتی برداشتی درست از تفکر شهید مطهری است و بنابراین باید توجه داشت برخی حرف های سطحی در مورد ناسیونالیسم، مبنای درستی ندارد.
ابهام در تئوری پردازی آفت انقلاب است
وی به رویکرد شهید مطهری در عرصه اقتصادی اشاره کرد و گفت: رویکرد جمهوری اسلامی در آبادانی کشور و تحقق عدالت حائز اهمیت است و مسئولان مختلف از ابتدای انقلاب این دغدغه را داشتند اما بحث شهید مطهری آن است که ابهام در طرح ها و تئوری پردازی آفت انقلاب است همچنانکه در بحث عدالت دچار نوساناتی در کشور بودیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به حاکمیت نگاه شبه سوسیالیستی در ابتدای انقلاب گفت: برخی از مدیران سیاسی به این تفکر پایبند بودند که اگر جنبه تاکتیکی داشت، مشکلی ایجاد نمی کرد اما از نظر ذهنی به عنوان یک روش عادلانه به بار نشسته بود و این نکته محل اشکال است و شهید مطهری آن را مخل عدالت می دانست.
وی با اشاره به ابراز علاقه جریان چپ در جامعه به بحث عدالت یادآور شد: شهید مطهری در نظریه اقتصادی چنین تفکری را مخل عدالت و موجب رشد پیدا نکردن استعدادها می دانست و در رد آن تلاش کرد.
برخی کارها نه به رقابت کمک می‌کند، نه عدالت، نه مشارکت عامه
لاریجانی رقابت را در نظریه شهید مطهری یک رکن اساسی تعریف کرد و توضیح داد: بحث عدالتی که امروزه در جامعه ما مطرح می شود، آیا تعریف سازگاری دارد و دقیق است؛ در حالی که من فکر می کنم اینگونه نیست و گاهی برخی کارها انجام می شود که نه به رقابت کمک می کند و نه به مشارکت عامه و بنابراین کشور را دچار مشکل می کند.
وی چنین روندی را نقیصه کشور ما دانست و تأکید کرد: باید به نظریه دکتر مطهری در باب عدالت رجوع کرد که ایشان معتقد است ضمن آنکه وجود رقابت در جامعه ضروری است، سایر ارزش ها نیز باید رشد پیدا کند و زمینه برای بلوغ استعدادها فراهم شود و در این رهگذار، طرح آمایش سرزمینی ضروری به نظر می رسد تا مثلاً کسی که در بلوچستان زندگی می کند مانند فردی که در تهران است از امکانات لازم برای رشد و بلوغ برخوردار باشد.
معتقدم هر مسابقه‌ای به قانون نیاز دارد
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس با اشاره به برنامه توسعه و ضرورت ایجاد عدالت برای تمام مردم کشور بیان کرد: از مختصات فکری شهید مطهری در بحث عدالت قانونگرایی است و چنین بحثی در آرای سایر متفکرین نیز وجود دارد و معتقدم هر مسابقه ای به قانون نیاز دارد.
لاریجانی تأکید کرد: اگر به دنبال تحرک افراد در جامعه هستیم، بدون ضابطه نمی توان به آن دست پیدا کرد و به قانون نیاز دارد؛ لذا کسی که از عدالت سخن می گوید و به قانون بی توجه است، دچار سوء تفاهم با خود شده است زیرا نمی شود کسی عدالتخواه باشد اما قانونگرا نباشد، باید هم لساناً و هم عملاً ملتزم به قانون باشد.
فرار از قانون منجر به هرج و مرج در کشور می‌شود
وی با اشاره به وجود نقص قانونگرایی در جامعه گفت: شاید در افراد نیت خیر وجود داشته باشد و تصور می کنند اگر کارها را زودتر انجام دهند، بهتر است زیرا قانون ها دست و پا گیرشان می کند در حالی که چنین تفکری اشتباه است و کارها باید براساس قانون جلو برود زیرا در غیر این صورت هرج و مرج در کشور به وجود می آید.
رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: کسانی که به دنبال اجرای عدالت در جامعه هستند، یکی از مؤلفه های آن قانون است و سمت گیری به سوی محرومین، مورد دیگری است که باید به آن توجه شود به این معنا که اگر در جامعه فرد بیکاری وجود داشته باشد نباید نگران نان شب خود باشد زیرا این کار به دور از عدالت است و تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه دغدغه بیمار، صرفاً بیماری باشد و نه تأمین مسائل مالی از این منظر است.
قبیله‌گرایی در جامعه ما مردود است
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عده‌ای در فولکس‌واگن هم جا نمی‌شوند، اما باقی‌مانده آنها چنین ادعاهایی در کشور دارند؛ تصریح کرد: به جای اینکه مشکل مردم را مطرح کنیم، دائماً بحث فتنه و انحراف می‌شود؛ تا کی از ساکتین و راکبین و مارقین فتنه می‌خواهید حرف بزنید؟
علی لاریجانی در هشتیمن همایش حکمت مطهر در بزرگداشت علامه مطهزی با بیان اینکه توافق نظریه عدالت نیاز به توجه به همه ابعاد دارد، گفت: نمی‌توان ادعا کرد کمک به مردم باعث ایجاد عدالت در جامعه شده است، زیرا فکر شهید مطهری آن است که افراد در جامعه رشد پیدا کنند و بنابراین مسابقه و حرکت در این مسیر ضروری است.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس با اشاره به وجود برخی فاصله‌ها میان شرایط کنونی جامعه و نظریات شهید مطهری از منظر عدالت و توجه به تولید داخل بیان کرد: یکی از موارد مورد تاکید شهید مطهری آن است که ملت مسلمان نباید دست دوم باشد و باید بتواند نیازهای اصلی‌اش را خودش تامین کند، لذا لازم است در تولید داخل و کار و تلاش، زمینه فراگیری به وجود بیاید.
لاریجانی شعار امسال مقام معظم رهبری را مصداق تفکر شهید مطهری دانست و افزود: کشور ما سالانه ۶۰ میلیارد دلار واردات دارد که اگر ورود تکنولوژی جدید باشد از آن استقبال می‌کنیم، اما اگر از این طریق محصولات مصرفی وارد کشور شود، کمکی به تولید داخل نمی‌کند.
می‌توانیم هسته اتم را بشکافیم اما چوب بستنی را وارد می‌کنیم
وی مثال زد یکی از کالاهای وارداتی کشور ما در شرایط فعلی چوب بستنی است که سالانه ۸۰ میلیون دلار واردات از کشور آلمان داریم؛ چطور است که دانشمندان ما می‌توانند هسته اتم را بشکافند اما یک چوب بستنی هم نمی‌توانیم در داخل تولید کنیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه اراده لازم در تولید داخلی وجود ندارد، تصریح کرد: مباحثی در باب جهانی‌سازی و جهانی‌شدن باب شده اما ما نباید گول چنین صحبت‌هایی را بخوریم و با پیوستن به این جریان خود را عقب نگه داریم و منابع کشور را برای تولید کالاهایی هزینه کنیم که هیچ ضرورتی ندارد و مخل تولید است.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی درباره نگاه شهید مطهری در حوزه سیاست تصریح کرد: مسئولیت افراد در جامعه براساس وظایف، براساس وظایفی که می‌تواند برای ملت و با یک آراستگی معنوی انجام دهند، تقسیم می‌شود و البته در این راه رقابت هم لازم است، اما نه به این معنا که آراستگی معنوی زیر پا گذاشته شود تا بتوانیم مسندی را به دست آوریم.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس با بیان اینکه مشکل قدرت‌گرایی و دعواهای قدرت در غرب آن را به میدان گرگ‌ها تبدیل کرده است، افزود: اگر کسی خود را اینگونه توجیه کند که در میدان رقابت سیاسی به هر نحو ممکن طرف مقابل را تخریب کند تا خود را بالا بکشد، با فکر شهید مطهری در تناقض است و فاصله بسیاری دارد.
مطهری میدان عمل را برای همه افراد و گروه‌ها باز گذاشت
لاریجانی تاکید کرد: همانقدر که شهید مطهری در میدان اندیشگی حساس بود و با انحرافات به جد و با شجاعت برخورد می‌کرد، در میدان عمل راحت می‌گرفت و میدان را برای افراد باز می‌کرد، همچنان که پیش از انقلاب سخت‌ترین نقدها را به جریان نهضت آزادی و آرای مرحوم بازرگان داشتند، هر چند پس از پیروزی انقلاب اسلامی راه را برای این گروه در میدان عمل نبست.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره به ایستادگی شهید مطهری بر انحرافات فکری اضافه کرد: زمانی که افکار مرحوم شریعتی بیان شد، مطهری با مشاهده زمینه ضعیف تفکر اسلامی در آنها، اشکالات آن را بیان کرد، زیرا در میدان فکر و اندیشه ملاحظه‌ای قائل نبود.
چند نفر خاص نمی‌توانند مملکت را اداره کنند
وی با اشاره به بحث "خلوص‌سازی"گفت: اگر منظور کسانی که چنین حرف‌هایی را مطرح می‌کنند، خلوص‌سازی از نظر فکری است که در این صورت درست است ولی اگر به این معنا باشد که چند نفر خاص بخواهند مملکت را اداره کنند، بسیار اشتباه است زیرا باید مملکت را برای همه باز کرد.
رئیس قوه مقننه با بیان اینکه هیچکس متولی مملکت نیست، بیان کرد: شخصی تعریف می‌کرد عده‌ای در فولکس‌واگن هم جا نمی‌شوند، اما باقی‌مانده آنها چنین ادعاهایی در کشور دارند؛ اینچنین حرف‌ها خلاف نظریات شهید مطهری است، زیرا باید میدان را باز کرد تا همه بتوانند خود را در عرصه عمل نشان دهند.
لاریجانی افزود: زمینه‌های فراوانی در کار خیرات در کشور وجود دارد و بنابراین خلوص‌سازی در حوزه فکر درست است اما اگر منطور این باشد که تنها جمع خودتان را به آبادانی برسانید تفکر اشتباهی محسوب می‌شود.
این نماینده مجلس هشتم با اشاره به تخریب‌هایی که صورت می‌گیرد، گفت: چرا برخی حرفهای غلط در جامعه زده می‌شود؛ آیا ادبیاتی که در این سال‌ها در جامعه مطرح شده ارتقابخش به شمار می‌رود.
وی تاکید کرد: به جای اینکه مشکل مردم را در مجلس، دولت و رسانه‌ها مطرح کنیم و رسیدگی به آنها را مدنظر قرار دهیم، دائماً بحث‌های دیگری همچون فتنه و انحراف مطرح می‌شود؛ همواره بحث از ساکتین، راکبین و مارقین فتنه به میان می‌آید؛ تا کی می‌خواهند چنین بحث‌هایی را ادامه دهند. با چنین حرف‌هایی چقدر به فکر جامعه اعتلا بخشیده می‌شود؟ جز آنکه طراحان چنین بحث‌هایی دنبال قبیله‌گرایی باشند.
شهید مطهری با قبیله‌گرایی مخالف بود
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه شهید مطهری با این نوع قبیله‌گرایی مخالف است، اضافه کرد: اگر قصد کار خیر دارید و بلد هستید باید در جاده کشور حرکت کنید زیرا جامعه ما به افراد کاردان و کاربلد برای اداره خود نیاز دارد؛ نه اینکه با چنین تئوری‌هایی که معلوم نیست از کدام کُره نازل شده است، به دنبال آن باشید که یک قبیله‌ای را در کشور حاکم کنید.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس تصریح کرد: سطح فرهیختگی در جامعه ما به آن صورت نیست که یک گروه اندک بتوانند بر کشور تحکم کنند، زیرا مردم ما نمی‌پذیرند و البته دور از فکر شهید مطهری است.
وی با تاکید بر سنجش عملکرد مسئولان جامعه بر اساس تفکر شهید مطهری گفت: آیا برخی حرف‌ها به خاطر رضای خدا زده می‌شود؟ چرا عده‌ای در رسانه‌ها حرفهای دروغ مطرح می‌کنند که باعث می‌شود رهبر معظم انقلاب در سخنرانی خود در ابتدای سال به آن اشاره داشتند؟
جدال و مراع در انتخابات مذموم است
لاریجانی عنوان کرد: جامعه‌ای که در آن دروغ مطرح و نسبت‌های ناروا به افراد زده شود، راه به اشتباه می‌برد و با فکر شهید مطهری فاصله دارد؛ مانند اینکه گاهی به برخی از افراد متشخص جامعه که از نظر معنوی و دینی رتبه بالایی دارند همچون آیت‌الله مهدوی‌کنی و آیت‌الله مصباح که هر دوی ایشان انسان‌های حکیم و فرزانه‌ای هستند، اما برخی گروه‌ها به خاطر منافع خود به این بزرگواران توهین می‌کنند.
رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس با بیان اینکه چنین مسابقه‌ای بر پایه معنویت نیست و تنها ملاک آن قدرت است، افزود: ظرفیتی که مردم‌سالاری در کشور ایجاد کرده و انتخابات را به‌عنوان امر مبارکی در کشور به وجود آورده نباید به صحنه جدال و مراع تبدیل شود، زیرا در سنت اسلام نیز مضموم است.
وی با تاکید بر علاج چنین برخوردهایی تصریح کرد: اگرچه مبنای رقابت در حوزه سیاسی با فکر شهید مطهری همگون است، اما نباید راه به اشتباه رفت و باید آن را در ساختار فکری خودمان شکل دهیم و با معنویت نیز آن را عجین کنیم.
نظر شما