"مهر" : بنياد روايت اساسا چگونه تشكيل شد؟
بهروز اثباتي: سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نيروهايي را تحت فرمان حضرت امام دارد، و يكي از اين نيروها ، نيروي مقاومت بسيج است كه با وظايفش آشنا هستيد. اين نيرو يك پيكره سازماني دارد ، كه همان معاونتها و سازمانهاي رده اي مثل ناحيه و منطقه و حوزه و پايگاه مقاومت هستند، بنابر نوع عمليات بسيج و براي تكميل اين سازمان پيشنهاد شد دو بنياد تشكيل شود؛ يكي بنياد تعاون به عنوان مركز مركز فعاليتهاي اقتصادي و ديگر بنياد فرهنگي هنري روايت است كه وظيفه اش حضور در ميدان فرهنگ و هنر، و انجام ماموريتهايي است كه بسيج و نيروي مقاومت در حيطه فعاليتش احتياج دارد.
اين بنياد چه نسبتي با حركتي كه شهيد آويني آغاز كرد، دارد؟
- حدود سال 69-70 بود كه شهيد آويني بعد از دوران دفاع مقدس ، رويكرد تازه اي به مستند سازي و توليد برنامه هاي مستند داشت و اين رويكرد ، به هر شكل در بعضي جاها مقبول بود و بعضي جاها هم براي ايشان مشكلاتي آفريد.
در چنين شرايطي گزارشي از برخوردهايي كه با اين شهيد شد، و عدم حمايت از ايشان ، خدمت مقام معظم رهبري رفت . آقا فرمودند: نزديك ترين نهاد به اين نگاه و هويتي كه آويني دارد، بسيج است". لذا سردار افشار را كه آن زمان فرمانده نيروي مقاومت بسيج بودند ، مامور كردند تا شهيد آويني را جذب نيروي مقاومت كنند و اين اتفاق ، نقطه آغازين تشكيل بنياد روايت بود.
اما تا سال هاي اخير نامي از" بنياد روايت" شنيده نمي شد؟
- البته تا سال 1376 مفهوم بنياد در آن تامين نشده بود . يك شوراي سه چهار نفره اي بود متشكل از شهيد آويني و سردار رجبي معمار كه آن زمان مسوول تبليغات نيروي مقاومت بود، سردار افشار و يكي دو تن ديگر از دوستان ، شورا جلساتي داشتند و بيشترين هدفشان حمايت از شهيد آويني بود.
به نوعي نقطه آغاز ، در توليد مجموعه "روايت فتح" بعد از جنگ تحميلي خلاصه مي شد؟
بله، اين نقطه آغاز تا مدتي در همان توليد برنامه هاي تلويزيوني تحت عنوان روايت فتح ، محدود ماند. به موازات آن ، جمعي از دوستان ما كه در زمينه سينما فعاليت داشتند و تحليشان اين بود كه بعد از دفاع مقدس بايد سينما مورد توجه قرار بگيرد . با محوريت آقاي شفق و كاسه ساز و آقاي برزيده و شرف الدين در زمينه پشتياني از سينماي دفاع مقدس شروع بكار كردند. حركتي كه آن موقع فقط يك فكر خام بود. هيات مديره اي تشكيل دادند و آقاي شفق را به عنوان مدير عامل انتخاب كردند. اما اين فعاليت ، سازماندهي نشده بود و بيشتر يك انگيزه و جرقه بود كه به نام "انجمن سينماي دفاع مقدس" نامگذاري شد. آقاي رجبي معمار هم چون در سال 74 مسوول تبليغات بودند در اين جمع حضور داشتند.
در ادامه هم انجمن تئاتر دفاع مقدس شكل گرفت؟
- از همين انجمن، يك گرايش تئاتري بوجود آمد. يعني وقتي بچه ها دور هم نشستند و كار كردند، علم تئاتري ها هم برافراشته شد و بچه هايي كه در حوزه دفاع مقدس فعال بودند ، به اين نتيجه رسيدند كه لازم است انجمن تئاتر دفاع مقدس هم شكل بگيرد. در واقع هنر، به دفاع مقدس رو آورده بود و احساس مسووليت مي كرد . بالطبع جلوه هاي مختلف ابتدا در صدا و سيما با توليد مستند ، و بعد در سينما و تئاتر بوجود آمد.
بعد از قبول مسووليت از سوي شما عنوان "بنياد روايت" هم عملا وارد مجموعه شد؟
- از سال 75 تا 76 كه مصادف بود با رفتن آقاي رجبي معمار از نيروي مقاومت ، بنده از طرف ستاد مشترك مامور شدم جايگزين ايشان شوم و از آن به بعد، اين سه رده يعني موسسه اي كه در كار تلويزيون بود، انجمن سينماي دفاع مقدس و انجمن تئاتردفاع مقدس، دور هم جمع شدند . از سال 76 به بعد به اين سو رفتيم كه اين جريان يك حركت ستادي پيدا كند و لذا عنوان بنياد بر آن گذاشته شد. در حقيقت چهارمين جزيي كه بوجود آمد، ستاد بنياد بود. مثل بسياري از جاها ستاد ما 5-6 سال بعد از واحدهاي عملياتي و صفي اش شكل گرفت.
اين حركت با پيگيري سردار آسودي مبني بر گرفتن زمين هايي در جنوب شهر تهران براي پشتيباني عملي ازفيلم هاي دفاع مقدس انجام شد. به عنوان شهرك سينمايي انقلاب دفاع مقدس.
نيروي مقاومت بسيج سازمان صدا و سيما چطور در اين مجموعه فعال شد؟
- بعد از مدتي آقاي عاطفي به عنوان فرمانده بسيج صدا و سيما انتخاب شد . ايشان هنرمند و عكاس زبردستي هستند و چون با هنر آشنايي دارند، دراين چالش دچار پارادوكس شدند و اين كه آيا بسيجي در صدا و سيما وظيفه دارد ماموريتهاي معمولي بسيج مثل نگهباني و ديدن آموزشهاي رزمي، را پيگيري كند. يا بايد از توان بسيجيان در جهت انقلاب و دفاع مقدس كه توليد و فعاليت فرهنگي است، بهره بگيرند؟ بحثهاي مفصلي در اين رابطه در نيرو بود و تدبير بر آن شد كه بر عكس تعريف معمولي كه از بسيج هست ، به بسيج صدا و سيما هويت فرهنگي و توليدي بدهند. اين تجربه از سالهاي 76 و 77 ، عملياتي و جدي شد. البته فراز و نشيب هاي بسياري داشت، اما كمي كه شكل گرفت ، مسووليت بسيج تغيير ماموريت يافته را هم به بنياد فرهنگي دادند و نهايتا بنده مسووليت بنياد فرهنگي روايت را در 28 اسفند سال 80 به عهده گرفتم .
بنابراين ساختار سازمان يافته بنياد، از يك ستاد و پنج رده تشكيل شد؟
-بله، اين مجموعه اي بود كه در اختيار ما قرار گرفت. از آن به بعد چند رده به آن اضافه شد كه يكي از آنها انجمن عكس بود. اين انجمن يكي دو سال قبل از اينكه من بيايم، شكل گرفته بود. البته با همت شهيد جان بزرگي ، آقاي مير هاشمي ، آقاي جواديان و حيدري و بچه هاي عكس . ما در سال 81 جلساتي با دوستان داشتيم . كسي نبود كه از آنها حمايت كند و پذيرفتند كه انجمن عكس دفاع مقدس را تشكيل دهند.
لفظ انقلاب چرا به عنوان اين بنياد اضافه شد؟
- از سال 82 با افزودن مفهوم انقلاب تغيير اساسي در تمام مجموعه بوجود آورديم. يعني بحث كرديم كه دفاع مقدس بخشي از يك حركت كلي تر است و لذا تمام انجمن ها را تغيير نام داديم و شدند انجمن هاي انقلاب و دفاع مقدس با اين كار حوزه فعاليت آنها گسترده شد.
آيا بخش هاي ديگري نيز به مجموعه اضافه شد؟
- امسال سه مجموعه ديگر به ما اضافه شد . بعد از اينكه ديديم انجمن عكس چه رشدي كرد، وارد عرصه هنرهاي تجسمي كه در واقع روي زمين مانده بود، شديم . دوستاني هم مانند آقاي صادقي ، دكتر گودرزي ، سيد طباطبايي ، آقاي وزيريان ، شفيعي و طاهري جمع شدند و انجمن هنرهاي تجسمي را تشكيل داديم . آخرين انجمن هم كه در حال شكل گيري ست انجمن سرود و موسيقي است . چون بسيج اين نياز را در پرداختن به مفهوم سرود و موسيقي اي كه از سرود تبعيت دارد، احساس مي كند. همچنين دربهمن ماه امسال نيز به مناسبت ايام دهه مبارك فجر مجتمع فرهنگي هنري اسوه افتتاح شد و در اين مجموعه فعال شد .
به نظر مي رسد بنياد روايت در حال حاضر در تمام عرصه هاي هنري فعال است.
- موسسه فرهنگي هنري روايت فتح، رشد جالبي داشته. علاوه بر توليد فعاليتهاي مستند تلويزيوني، دو مركز انتشاراتي آنجا داريم . يكي انتشارات روايت فتح، و يكي انتشارات ساقي . انتشارات روايت فتح ، بخش كتب دفاع مقدس را پوشش مي دهد، و انتشارات ساقي به هنر ، فرهنگ و فلسفه به مفهوم جامع مي پردازد . تا كنون حدود 120 عنوان كتاب در اين دو انتشاراتي چاپ كرديم و بعضي از كتب به چاپ هفتم ، هشتم يا نهم رسيده، آنهم با تيراژ بالاي پنج هزار جلد در هر چاپ . حتي تيراز كتاب شهيد همت ، كه در هشتمين چاپ منتشرشده ، بالاي ده هزار جلد است . يعني بطور متوسط نزديك به 900 هزار جلد كتاب منتشر كرديم و با توجه به اينكه تك فروشي داريم، چنين استقبالي به ما ثابت كرده اين تصوري بيش نيست كه مي گويند كارهاي دفاع مقدس مخاطب ندارد و مردم نمي خرند. امروز ادعا داريم قريب يك ميليون كتاب را فروختيم . گرچه متاسفانه قيمتها بخاطر اينكه حمايت نمي شويم ، پايين نيست.
اين گراني، مخاطب را آزرده نمي كند؟
- چندي پيش خدمت سردار ذوالقدر بودم و گزارش مختصري از پيشرفت بنياد روايت به ايشان دادم و ايشان گفت: البته كتابهايتان كه همچنان گران است، گفتم: شما به ما پول بدهيد ، ما ارزان مي كنيم، گفت: گران چاپ كنيد، بهتر است. البته ما هم از دل بچه هاي بسيجي مي گوييم گران است وگرنه قيمت چنداني ندارند . كتابهاي معمولي مان 800 تومان است و حدود سه سال است كه رشد قيمت نداشتيم . كتابهاي تحليلي و فلسفي مان كمي گرانتر است ولي كتابهايي كه براي عامه مردم چاپ مي شود ، مانند نيمه پنهان ماه يا يادگاران و روزگاران بين 600 تا 900 تومان قيمت دارد و از آن استقبال چشمگيري هم مي شود.
در حال حاضر ساختار مديريتي بنياد چگونه است؟
- شاكله روايت اينگونه است كه يك هيات امناء دارد كه اعضاي آن مسوولين فرهنگي نظام هستند. وزر ارشاد ، رياست صدا و سيما ، رييس سازمان تبلغات اسلامي ، مسوول ستاد مشترك سپاه كه رييس هيات امنا است ، و فرمانده نيروي مقاومت بسيج. البته در دو سه سالي كه من آدم، نتوانستم دوستان هيات امنا را دور هم جمع كنم اما در روزهاي آغازين تشكيل بنياد جلساتي داشتند . هيات امنا، هيات مديره اي را براي بنياد تشكيل داده كه اين هيات مديره از عضاي نيروي مقاومت تشكيل است .معاون هماهنگ كننده نيروي مقاومت (سردار مرادي) رييس هيات مديره هستند، و چند تا از معاونت ها مثل طرح و برنامه ، فرهنگي ، و معاونت فرهنگي ستاد مشترك هم هستند . انتخاب مدير عامل با پيشنهاد رييس هيات مديره و تصميم فرمانده نيروي مقاومت انجام مي شود . سه سال است كه اين افتخار نصيب من شده . همين مدل را در تمام رده ها داريم. يعني 9 مجموعه اي كه معرفي كردم، بدون استثناء ، هيات مديره دارند با اين تفاوت كه هيات مديره هاي رده هاي ما نظامي نيستند و تنها نيروي رسمي نيروهاي مسلح در هيات مديره رده ها، من هستم. همه انجمن هاي ما بين 7 تا 9 نفر هستند و مدير عامل را آنها تعيين مي كنند.
مثلا هيات مديره انجمن سينماي انقلاب و دفاع مقدس كه فعال ترين انجمن است متشكل از نماينده صدا و سيما ، نماينده سازمان تبليغات اسلامي (آقاي سيد زاده) ، نماينده وزارت ارشاد (آقاي حيدريان يا صانعي مقدم) و نماينده هايي هم از هنرمندان است .
در عين حال دعوت كرديم كه يكي از برادران در معاونت فرهنگي ستاد مشترك هم بايد كه اگر بيايد، دو نيروي رسمي مي شويم. انجمن تئاتر هم دقيقا همين گونه است.
مدير عاملهاي زير مجموعه ها را هم هيات مديره پيشنهاد مي كند و مراحل اداري طي مي شود و به آنان حكم مي دهيم . اين انتخاب ها با فرمانده نيرو هماهنگ مي شود.
"ادامه دارد"
نظر شما