به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله دکتر مصطفی محقق داماد، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی، صبح امروز اول خردادماه در شانزدهمین همایش بزرگداشت حکیم صدرالمتألهین شیرازی(ملاصدرا) با عنوان انسان و جهان در ارائه سخنان خود درباره تجلی کلام الهی در طبیعت از منظر ملاصدرا با بیان اینکه فلسفه کلام الهی در اواخر قرن اول و در اوایل قرن دوم به وجود آمد، گفت: این بحث درگیری های مختلفی را ایجاد کرد.
وی با بیان اینکه واقعیت این است که عمده بحث پیرامون دو موضوع بود، افزود: بحث اول این بود که صفت کلام خداوند از صفات فعل خداوند است یا از صفات ذات. بحث دوم این بود که کلام خداوند حادث است یا قدیم.
محقق داماد در ادامه سخنانش با بیان اینکه ماتریدیه و اشاعره کلام را به نفس و لفظی تقسیم کردند، اظهار داشت: وقتی کلام نفسی است یعنی جزو صفت ذات است و قدیم است و وقتی کلام لفظی است یعنی حادث است و جزو صفات فعل است و بنابراین کلام لفظی را حقیقت نمی دانستند.
وی با بیان اینکه ملاصدرا می‌گوید این عالم کلام حق است، بیان کرد: چون کلام، مکنون غیب را نمایان می کند و عالم هم مکنون غیب حضرت حق است و جهان علی الدوام معرفی کننده خداست. البته ریشه های این حرف در عرفای اسلامی قبل از صدرا هم بود.
محقق داماد با بیان اینکه ریشه حکمت اسلامی، قرآن مجید است، گفت: انصافا ملاصدرا مفسر بزرگ قرآن است و وقتی تفسیر او را با دیگر تفاسیر مقایسه می کنیم انگار دیگر تفاسیر هیچ ارزشی ندارند. عالم طبیعت و کلام الهی ریشه اش در قرآن است که به این صورت نظریه پردازی شده است.
وی با اشاره به اینکه ملاصدرا بنیانگذار نظریه حرکت جوهری است، گفت: جهان در حالِ حرکتِ دائمِ متکامل است یعنی دارای قوس صعودی است و از ماده به مجرد تبدیل می شود. نقطه نهایی این جهان مادی از طریق بشر است. بشر نقطه ختم و غایت است که از طرق فکر همه جهان مجرد می شود.
آیت اللهی: در نظر صدرایی هرگونه حقوق و کرامت انسانی منشأ الهی دارد
در ادامه این همایش دکتر حمیدرضا آیت اللهی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درباره کرامت و حقوق انسان؛ مقایسه ای بین حکمت متعالیه و نگرش های اومانیستی به ارائه سخن پرداخت و گفت: مقایسه حکمت متعالیه و نگرش های اومانیستی در قرون وسطی نشان می دهد که انسان مکلف بود نه محق و به تدریج تکلیف تبدیل به حق شد.
وی در ادامه سخنانش با طرح این پرسش که حقوق در نگاه اومانیستی به چه معنایی دارد؟، افزود: اومانیست یعنی مورد توجه بودن نوع انسان. کسی گفت: اومانیسم یعنی خلیفة الله و ارزش انسان که میان این دو خلط شده است. در یک نگاه انسان محور عالم است، اما در نگاه دیگر انسان محور حقانیت است.
نظر شما