به گزارش خبرنگار مهر، دکتر علی لاریجانی عصر پنجشنبه در مراسم اختتامیه کنگره بزرگداشت عبدالجلیل رازی قزوینی که در موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث قم برگزار شد به ویژگیهای کتاب «نقض» اثر این عالم فرهیخته اشاره کرد و اظهار داشت: جدا از اینکه این کتاب در شرایط تندورانه که در آن زمان وجود داشت و اتهاماتی به شیعه می زدند، نگاشته شد، نوعی اعتدال و انصاف فکری در قلم عبدالجلیل رازی قزوینی دیده می‌شود.
وی اضافه کرد: عالمان شیعی با پایبندی که به معارف و عقاید شیعه دارند در رویارویی با مخالفان، وجه اعتدال و انصاف فکری را رعایت می‌کنند و کتاب نقض از منظر اعتدال و انصاف مذهبی یک کتاب مهم و واقع بین است و با برخی آثار دیگران تفاوتهایی دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: این اعتدال و انصاف در فکر دینی به معنای بی‌مبالاتی در مسلک مذهبی نیست چون عبدالجلیل رازی قزوینی در آثار خود بارها از خلافت امیرالمومنین(ع) دفاع جانانه ای کرده است.
کتاب نقض، مدرسه اعتدال و جدال احسن
لاریجانی این کتاب را یک مدرسه اعتدال و جدال احسن توصیف کرد و اظهار داشت: با توجه به سنجشی که می‌توان با برخی کتابهای دیگر داشت، این مرد بیش از آنکه با مذاهب مشکلی داشته باشد با گرایش‌های متعصبانه مبارزه می‌کند.
به گفته نماینده مردم قم در خانه ملت، مرحوم رازی قزوینی جریان‌های شیعی تندرو را سرزنش می‌کند و وقتی راجع به اهل سنت صحبت می کند مشربش استفاده از عبارات تند نیست.
وی با بیان اینکه عبدالجلیل رازی قزوینی، شیعه را به اخباری و اصولی تقسیم می‌کند که این امر پیش از کتاب نقض متداول نبود، تاکید کرد: از نظر عبدالجلیل شیعه اصولی همان عقل گرایان معتدل مثل شیخ طوسی، ابوالفتوح و... است.
لاریجانی اضافه کرد: به اعتقاد او از مشخصات جریان شیعه اصولی این است که سخن به قاعده می‌گویند و به همین جهت در چندین صفحه این کتاب می‌توان مسلک فکری او را در این زمینه مشاهده کرد.
وی با بیان اینکه عبدالجلیل رازی روش توهین به دیگران را مذموم می‌داند اظهار داشت: در زمان مرحوم رازی توهین و تکفیر به شکلی انجام می شد و در سده اخیر که جریان وهابیت به شکل گسترده ای به دیگران تهمت و افترا می‌زنند، جنس این تکفیرها از همان نوع است.
مباحثه و مذاکره با وهابیون تعطیل است
لاریجانی با اشاره به مشکلات عدیده ای که وهابیون برای جهان اسلام ایجاد کردند، افزود: عمده تفکر فرقه های اسلامی از این جنس نیست.
وی تاکید کرد: اصلا نمی شود با وهابیون بحث کرد و مذاکره و مباحثه با آنها تعطیل است اما این مشکل با دیگران وجود ندارد و به عنوان مثال شیخ الازهر با وهابیت تفاوت زیادی دارد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه امروز نیاز به روش اعتدال داریم اظهار داشت: چندی پیش در نماز جمعه مصر برخی از سلفیون مطالبی را بیان می‌کردند که نه به نفع مصر است و نه به نفع جهان اسلام، و نه شرایط مصر اجازه می‌دهد چنین افکار تند و سستی را مطرح کنند.
به گفته لاریجانی برگزاری این گونه بزرگداشت‌ها و معرفی افرادی که اهل انصاف فکری هستند بسیار ضروری است.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی یکی دیگر از ویژگیهای آثار عبدالجلیل را تکیه او بر عقلانیت عنوان کرد و اظهار داشت: این روش عقلانی در اثبات صفات عقل که نیاز به بحث عقلی دارد مرزبندی است که بین شیعه و سایر فرقه‌ها است و عبدالجلیل رازی قزوینی کاملا به روش عقلانی توجه دارد.
پرهیز از خشونت کلامی
وی پرهیز از خشونت کلامی و تاکید بر مشترکات را از دیگر ویژگیهای آثار رازی قزوینی دانست و گفت: او در کتاب نقض بیش از آنکه به اختلافات اشاره کند به اشتراکات تاکید دارد و روش تکفیری ندارد.
وی ادامه داد: عبدالجلیل سعی کرده در زمان خودش اختلاف بین شیعه و سنی را به حداقل برساند.
لاریجانی تاکید کرد: تلاش او این است که ضمن دفاع از تفکر شیعی، اختلافات را زیاد نکند و اشتراکات را افزایش دهد و معتقد است اگر اختلافاتی وجود دارد نباید به نزاع تبدیل شود.
به گفته رئیس مجلس، عبدالجلیل رازی قزوینی به حاکمان توصیه می‌کند که این اختلافات را بهانه‌ای برای نزاع ندانند.
وهابیت عارضه ای برای دنیای اسلام
وی نظریات اعتدالی را نیاز عالم اسلام دانست و تاکید کرد: یکی از مشکلات امروز دنیای اسلام تندروی وهابیت است. وهابیت عارضه‌ای برای دنیای اسلام است که مسمانان از وجوه مختلف از این افراد لطمه می‌خورند.
لاریجانی با نقدی بر برخی از مطالب کتاب نقض که نوعی تخفیف در مسائل اصولی شیعه و سنی قائل شده اظهار داشت: عبدالجلیل در برخی از وجوه بیش از حد بساط رفاقت را پهن کرده است. مثلا مقایسه معمولی بین خلافت ابوبکر و امام علی(ع)، امام حسن(ع) و عمر، امام حسین(ع) و عثمان کرده است.
وی ادامه داد: تردیدی نیست که این سنخ مطالب از یک جهت از زیرکی نویسنده است که حرفش را می‌زند که خلافت امام علی(ع) به نصب است و خلافت ابوبکر به نظر مردم.
وی تاکید کرد: تردیدی نیست که بدگفتن و توهین به علمای اهل سنت مرسوم نبوده است اما اگر بناست منصفانه حرف بزند، همه حقیقت را نگفته است وگرنه تفاوت علی(ع) و ابوبکر اینقدر کم نبوده که گفته شود امام علی(ع) مقداری از ابوبکر بهتر بوده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: این مقایسه در حد یک مقایسه معمولی نیست. ما ائمه را انسان کامل می‌دانیم و معلوم است که آن بزرگواران با انسان‌های دیگر قابل مقایسه نیستند.
مباحث اصولی تخفیف ندارد
لاریجانی تاکید کرد: اگر بناست منصفانه حرف بزنیم لزومی ندارد در جایی که اختلاف است تخفیف بدهیم. ائمه انسان کامل هستند و تفاوت آنها با دیگر انسان ها فقط به این نیست که علی(ع) نسبت به ابوبکر، حسن(ع) نسبت به عمر و حسین(ع) نسبت به عثمان کمی بهتر بودند.
وی گفت: چون مشرب ایشان اعتدالی و عاقلانه و منصفانه است برداشتم این بود که شاید به خاطر شرایط زمان خودش نتوانست همه حقایق را رو کند.
رئیس مجلس تاکید کرد: برجستگی‌های اثر ایشان آنقدر جذاب و تاثیرگذار است که اگر به جهان اسلام معرفی شود تاثیرگذار خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه در شرایط امروز نسبت به شیعه حرفهای نادرستی زده می‌شود تصریح کرد: برخی رسانه های جمعی باعث می‌شوند این اتهامات پمپاژ شود و این گونه کتاب‌ها باعث می‌شود مسلک اعتدالی شیعه معرفی شود.
به گفته لاریجانی بعضی از ضعف‌ها در بیان مطالب، مستمسکی برای برخی افراد می‌شود که در شرایط سیاسی بحث‌هایی را دنبال کنند.
نگاه معقول مکتب شیعه آرامش دهنده است
وی نگاه اعتدالی را از نظر سیاسی ارتقابخش دانست و اظهار داشت: یکی از روشهایی که غربی‌ها دنبال می‌کنند فتنه دعوای شیعه و سنی است و در این میان مکتب اصولی شیعی مکتب معقول و به اندازه است و اگر این نگاه دنبال شود آرامش دهنده است.
وی با اشاره به دیدارش با شیخ الازهر اظهار داشت: شیخ الازهر در مسائل شیعه غور کرده و برای من جالب بود که او نزدیکی و قرابت‌هایی با تفکر شیعی دارد و با ولع از آثار شیعی که با خودمان بردیم استقبال کردند.
لاریجانی تاکید کرد: باید به این گرایش سنی کمک کرد و در معرفی مکتب اصولی شیعه به آنها بهتر عمل کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی با اشاره مجدد بر جنجال های وهابیون اظهار داشت: پشت این قضیه فقط یک جنجال فرهنگی نیست بلکه مقاصد اطلاعاتی و سیاسی مطرح است و در قبال آن ما باید تفکر شیعی را به درستی معرفی کنیم.
نظر شما