راه برون رفت از تعارض‌ها در بهره‌گیری از سیره امام هادی(ع) و اندیشه‌ورزی است

حجت الاسلام والمسلمین محسن الویری در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان تاریخچه‌ای از دوران حیات امام هادی(ع) اظهار داشت: ایشان با شش خلیفه عباسی هم عصر بودند و در این بین متوکل عباسی به دلیل اعمال سخت گیری‌ها و آزاری که نسبت به امام دهم و دیگرشیعیان روا داشت از پنج خلیفه دیگر شناخته شده‌تر است.

وی دراین باره گفت: مهم‌ترین اتفاق درزمان حیات امام هادی(ع)، انتقال ایشان به فرمان متوکل از مدینه به سامرا و تحت نظر داشتن امام و فرزند بزرگوارشان امام حسن عسگری(ع) در یک پادگان نظامی بود.

این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه گفت: تشدید قیام شیعیان و تشکیل دولت علویان در شمال ایران، رونق تمدنی و به ثمر نشستن جامعه اسلامی از لحاظ علمی و نهایتا شکل گیری هویت سیاسی و اجتماعی جدیدی به عنوان هویت شیعی از جمله وقایع تاریخی دیگر عصر ایشان بود.

وی افزود: واکاوی در گزارش‌های تاریخی آن دوره، حکایت گر وجود تعدد نظرات و عقائد در بین مردم و حتی شیعیان بود و البته این لازمه هر جامعه است که رو به شکوفایی پیش می‌رود.

میان آزادی افکار و اندیشه‌ها و تن دادن به واگرایی اجتماعی باید تعاملی ایجاد کرد

حجت الاسلام الویری با تاکید بر لزوم مدیریت چنین فضایی به منظور جلوگیری از بروز ناهنجاری اضافه کرد: امام هادی(ع) با آگاهی نسبت به این موضوع بر این نکته تاکید داشتند که میان آزادی افکار و اندیشه‌ها و تن دادن به واگرایی اجتماعی باید تعاملی ایجاد کرد که نه اندیشه‌ای پنهان بماند و نه جامعه در دام واگرایی اسیر شود.

وی در ادامه گفت: ایشان با وجود اینکه از بروزعقاد مختلف استقبال می‌کردند اما اجازه هم نمی‌دادند تا اندیشه‌های گوناگون هویت اصلی را زیرسوال ببرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) ضمن اشاره به پاسخ امام به عده‌ای از هواداران معتزله در زمینه جبر و اختیار، ادامه داد: مرحوم مجلسی در کتابشان به این موضوع اشاره دارند که امام در پاسخ به این افراد، با ‌‌نهایت صبر، دقت، تواضع و با استناد به آیات گوناگون قرآن و به منظور تاکید بر منبعی مورد توافق برای همه فرقه‌ها، پاسخی مبسوط بیان داشتند.

تعارض‌ها بجای اینکه عامل واگرایی شوند به عاملی برای همگرایی بدل شوند

وی اظهار داشت: ایشان به خوبی نشان دادند که چگونه می‌توان با تکیه بر اندیشه ورزی در مقابله با تعارض‌ها، راهی برای برون رفت پیدا کرد و به جای آنکه تعارض‌ها عامل واگرایی شوند به عاملی برای همگرایی بدل شوند.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: نمونه دیگر از رفتار اندیشمندانه امام هادی(ع) صبر و دقت ایشان در برابر سئوالاتی است که به منظور طعنه زدن از ایشان و برادرشان موسی بن محمد بن رضا پرسیده شد، درعوض ایشان هیچ زمانی سعی نکردند که با استفاده از بعضی شیوه‌ها، بحث‌ها وسئوالات دیگران را بر اساس انگیزه‌های آنها پاسخ دهند و یا برخورد دیگران را به نیات آنها نسبت دهند.

وی با بیان اینکه امروزه بسیاری ازاندیشه‌های ناب اسلامی به یمن رهبری امام خمینی(ره) در سراسر جهان معرفی شدند و بیش از پیش در معرض سئوال یا دقت قرار دارند، تأکید کرد: باید بدانیم که تنها با تجدید نظر در بعضی برخورد‌ها می‌توان از اندیشه‌ها دفاع کرد.

حجت الاسلام الویری همچنین با ابراز تاسف نسبت به بعضی رفتارهای اهانت آمیز ابراز داشت: جفای بزرگی دیگری نیز در حق این بزرگوار صورت می‌گیرد و آن زمانی است که می‌بینیم امام هادی(ع) مثل دیگر ائمه منبعی از نور هستند، ولی به جای استفاده از آنها خود را مشغول سایه‌ها می‌کنیم و از منش واقعی آنها و آموزه‌های بلندشان غفلت می‌ورزیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در پایان گفت: از امام هادی(ع) باید نحوه برخورد با دیگر اندیشه‌ها را بیاموزیم و از گفتار و منش این بزرگوار که برگرفته از اندیشه‌های امام علی(ع) است، درس‌ها بگیریم.