زندگی مشهدی ها در هوای سربی/ آسمان شهر آفتاب آلوده است

به گزارش خبرنگار مهر، آسمان زیبای مشهد این روزها خاکستری و بیمار است و در حالی که همه انتظار آسمانی آبی‌رنگ را در شهر آفتاب دارند آلاینده‌های موجود در هوا، نشاط و شادابی و رنگ آبی را از آسمان شهر گرفته است ولی انگار متولیان این امر از ریه های بیمار شهر غافلند.

در حال حاضر دود ناشی از خودروهای متعدد و کارخانه‏های مختلف در مشهد، نفس‌کشیدن را برای شهروندان این شهر مشکل کرده است.

مشهد در کنار تهران، اصفهان، اهواز، تبریز و اراک از آلودگی هوا رنج می‌برد و در حقیقت این شهر با حدود 3میلیون جمعیت و پذیرایی سالانه بیش از 20میلیون زائر و مسافر 11نقطه آلوده دارد.

قهر غم انگیز پرندگان از دیار آفتاب، چهره های رنگ پریده و سرفه های مداوم مردم نشانگر آلودگی هوای و نارجی شدن آفتاب در پایتخت معنوی است.

نقش صنایع در تولید آلاینده‌های هوا

چندین سال است که پایتخت معنوی با بحران آلودگی هوا دسته و پنجه نرم می کند و این بحران به گفته برخی از کارشناسان ناشی از افزایش خودروها و استفاده از اتومبیل های فرسوده است.

از سویی برخی از کارشناسان نیز سهم منابع ثابت از جمله صنایع متفرقه را در تولید آلاینده‌های هوا در این شهر موثر دانسته و معتقدند این صنایع نزدیک به ۳۵ درصد از آلاینده ها را تولید می کنند.

تردد 420 هزار خودرو در شهر مشهد

در این میان شاید مهم‏ترین دلیل آلودگی هوا فعالیت 4هزار و 421 واحد صنعتی در استان خراسان رضوی و تردد 420 هزار خودرو در شهر مشهد بوده  که میزان مصرف روزانه بنزین آن‌ها 4میلیون و 700هزار لیتر عنوان می شود.

این در حالی است که کارشناسان اعتقاد دارند افزایش سرانه فضای سبز می‌تواند در کاهش آلودگی هوا تاثیرگذار باشد اما در حالی که بر اساس استانداردهای تعریف شده سرانه فضای سبز در کلانشهرها بین 25 تا 50مترمربع است، این میزان در دومین کلانشهر مذهبی دنیا فقط 5.9 متر است.

همچنین بررسی آمار بیمارستان­های بزرگ مشهد، حکایت از افزایش تعداد بیماران قلبی وعروقی می دهد و پزشکان می‌گویند هوای سربی این روزهای مشهد بیشترین نقش را در بروز بیماریهای تنفسی داشته است.

بر پایه این گزارش، مردم شهر نیز با سرفه مداوم و ماسک هایی که بر صورت زده اند از هوای سربی و آلاینده های این شهر شکایت دارند.

تدبیری از سوی مسئولین برای آلودگی هوا صورت نمی گیرد

یکی از شهروندان مشهدی به خبرنگار مهر می گوید: این روزها آنقدر آلودگی هوا به دلیل تردد بی رویه خودروها در مشهد بالاست که تنفس را دچار مشکل می‌کند اما در این راستا هیچ اقدامی از سوی مسئولین انجام نمی شود.

سعید شادیان با اشاره به نقش موثر دوچرخه سواری و پیاده روی در کاهش آلودگی هوای مشهد می افزاید: مسئولین تنها ایستگاه های دوچرخه سواری را ایجاد کرده اند اما هیچ گونه فرهنگ سازی یا اطلاع رسانی را در این خصوص برای شهروندان مشهدی انجام نداده اند.

یکی دیگر از شهروندان نیز با انتقاد از استفاده بی رویه از خودرو تصریح می کند: استفاده بی‌رویه از خودرو، در کنار وجود خودروهای دودزا مانند اتوبوس های شرکت واحد، آلودگی شهر را افزایش داده است.

حسین نخعی ادامه می دهد: برای پیشگیری از بروز بیماریهای خطرناک، مسئولان باید حساسیت بیشتری نسبت به آلودگی هوای شهر داشته باشند.

آلودگی هوا یکی از مهمترین چالش‌های پایتخت معنوی

در همین حال رئیس شورای شهر مشهد با اشاره به مشکلات آلودگی هوا در این شهر بیان می کند: آلودگی هوا یکی از مهمترین چالش‌های این کلان‌شهر مذهبی است.

عباس شیرمحمدی ادامه می دهد: سالانه حدود ۴۹۱ هزار و ۳۵۰ تن مواد آلوده کننده، با استفاده از سوخت­های فسیلی مثل گازوئیل، بنزین، نفت گاز، نفت کوره و گاز، در هوای شهر مشهد پخش می‌شود.

وی می افزاید:  هم اکنون حدود ۴۲۰ هزار خودرو در شهر مشهد تردد می کنند که این خودروها روزانه ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر بنزین مصرف می کنند.

شیرمحمدی تصریح می کند: با راه اندازی قطار شهری امید می رفت تا حمل ونقل عمومی بهبود یابد و مردم نیز به جای استفاده از خوردوی شخصی از مترو و حمل و نقل عمومی استفاده کنند اما این اتفاق به دلیل عدم فرهنگ سازی در این شهر تاکنون روی نداده است.

نقش اساسی مردم در کاهش آلودگی

وی با تاکید بر اینکه این شهر بازهم علی رغم راه اندازی قطار شهری در بحث حمل و نقل عمومی نیازمند توجه ویژه است، می گوید: مردم در کاهش آلودگی هوای مشهد و عدم استفاده از خودروی شخصی نقش اساسی را برعهده دارند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار مهر می گوید: بخش عمده ای از آلودگی هوای شهر مشهد ناشی از تردد خودروهای شخصی است.

حسین آقامیری می افزاید: مطابق مطالعات طرح جامع آلودگی هوا بیش از 70 درصد سهم آلودگی هوا در این شهر به موضوع خودروها مرتبط است.

تردد 7 هزار تاکسی فرسوده

وی با تاکید بر اینکه 12 هزار و 846 تاکسی در این شهر وجود دارد که از این میزان حدود 7 هزار دستگاه فرسوده و از رده خارج است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست می افزاید: کمبود ناوگان اتوبوسرانی، فرسودگی سیستم حمل و نقل عمومی و به‌ویژه تاکسی‌ها، تأخیر در اجرا و فعال‌کردن خطوط قطار شهری، تأخیر در از رده خارج کردن خودروهای فرسوده از جمله مواردی است که مربوط به منابع سیار آلودگی هوای شهر مشهد است و متأسفانه تاکنون توجه کافی برای برطرف کردن این موضوع انجام نشده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تاکید می کند:  وجود صنایع و واحدهای خدماتی متفرقه در شرق مشهد که بیشتر خدمت‌رسانی به خودروهای سنگین را انجام می‌دهند و تمرکز مهم‌ترین پایانه‌های بار مسافر در شرق مشهد نیز بیشترین تاثیر را بر سطح کیفی هوای شهر دارد.

آقامیری می گوید: ساماندهی این مراکز بزرگ مقیاس در سطح کلان از جمله تغییر مکان فرودگاه و پایانه‌ها و نیز ساماندهی واحدهای خدماتی متفرق یکی از اولویت‌های مهم در راستای کاهش آلودگی هوای مشهد در سطح منابع ثابت است.

مقابله با آلودگی هوا نیازمند یک هزار و 200 میلیارد تومان اعتبار

وی با اشاره به طرح کاهش آلودگی هوای مشهد بیان می کند: بازنگری طرح کاهش آلودگی هوای مشهد نیازمند یک هزار و 200 میلیارد تومان اعتبار بوده و این طرح در شرایط فعلی تفاوت‌هایی با طرح جامع قبلی دارد که مهم‌ترین این تفاوت‌ها پنج ساله شدن دوره اجرای آن است چرا که طرح جامع سابق ۱۰ ساله بود.

آقا میری می گوید: تدوین استانداردهایی برای سوخت و تولید خودروها، متفاوت بودن نحوه خارج کردن خودروهای فرسوده در طرح جدید و افزودن چند پروژه تازه مانند ساماندهی صنایع آلاینده، توسعه فضای سبز در این طرح در نظر گرفته شده که در طرح قبلی کمتر به آن توجه شده بود.

وی تاکید می کند: در صورتی که تمام ساز و کارهای مناسب برای اجرای این برنامه توسط شهرداری به عنوان مهم ‌ترین دستگاه اجرایی آن در نظر گرفته شود و همراه با آن تمام نهادهای ذی‌ربط نیز برای اجرای بی‌کم و کاست آن هم پیمان شوند، بی‌شک در پایان سال ۹۴ شاهد شهری با هوای سالم و فضای سبزی با استانداردهای جهانی هستیم.

شهردار مشهد نیز با اشاره به عوامل آلایندگی هوا در مشهد یادآور می‌شود: عمده آلاینده‌ها از وسایل نقلیه است، چرا که بخش عمده‌ای از این آلودگی‌ها ناشی از میزان مصرف سوخت در خودروها و استفاده نکردن از سوخت استاندارد و معیوب و فرسوده بودن خودروهاست.

محمد پژمان می افزاید: مشکلات آلایندگی بیشتر در کشورهایی که اقدام به توسعه کرده اند وجود دارد و به نظر می رسد باید در این راستا از تجارب سایر کشورها که آسیب سنگین و تخریب محیط زیست را تجربه کرده اند استفاده کرده و اقدامات خود را مطابق شرایط زیست محیطی انجام دهیم.

عمده آلاینده ها از وسایل نقلیه است

وی با تاکید بر اینکه عمده آلاینده ها از وسایل نقلیه است، تصریح می کند: بخشی از آلودگی نیز به میزان مصرف سوخت در خودروها و عدم استفاده از سوخت استاندارد و معیوب و فرسوده بودن خودروها باز می گردد.

وی ادامه می دهد: تمام موارد یاد شده در خصوص آلودگی قابل رفع است، این که سوخت کم تری مصرف کنیم یا نوع سوخت پاک و بنزین بدون سرب و گازوئیل کم گوگرد باشد منوط به این است که پالایشگاه ها تولید و مصرف کنندگان استفاده کنند.

وی اظهار می کند: همچنین باید در خودروها معاینات فنی صورت بگیرد و در این راستا علی رغم اینکه تعداد خطوط معاینات فنی زیاد است اما اقدامات جدی صورت نمی گیرد و با قانون جدید که خودروهای جدید را تا 5 سال از معاینه فنی معاف می کند مشکلات بیشتری را در زمینه آلودگی هوا بوجود می آورد.

مشهد از گازوئیل کم گوگرد برخوردار نیست

وی یادآور می شود: شهرهای اصفهان و تهران ازگازوئیل کم گوگرد برخوردارند اما در مشهد، ما از این گازوئیل برخوردارنیستیم و متاسفانه میزان آلاینده ها در هوا بیش از حد مجاز است و به شکل تدریجی به سلامتی افراد آسیب می زند.

بر اساس این گزارش باید گفت، کاهش آلودگی هوای هشت کلان شهر کشور از جمله مشهد در برنامه های توسعه اقتصادی اجتماعی کشور دیده شده اما مسؤولان اجرایی، به این برنامه ها توجه کافی و لازم را نداشته اند و مشهد این روزها با آسمان خاکستری و سربی که در هوایش پراکنده شده مجاوران این شهر را با مشکل روبه رو کرده و طعم شیرین سفر را برای زائران این دیار با بوی دود و غباری تلخ آمیخته کرده است.

............................

گزارش: مرضیه صاحبی