اکبر ایرانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به فراخوان سال گذشته مرکز پژوهشی میراث مکتوب برای جمعآوری و تدوین مقالات با موضوع «کتابسازی و پختهخواری» گفت: در این زمینه دو کار صورت گرفت؛ اول اینکه حدود 12 مقاله که به طور جزئی و دقیق به معضل فجیع سرقتهای علمی و کتابسازی پرداخته بود، به دست ما رسید و دوم اینکه 23 گفتگو با استادان درجه یک دانشگاههای کشور در این زمینه انجام شد.
به گفته وی در این مقالات و مصاحبهها که به صورت یک ویژهنامه حدوداً 200 صفحهای تا کمتر از یک ماه دیگر از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب به چاپ خواهد رسید، ابعاد و جوانب معضل کتابسازی و علل و عوامل گرایش به این مسئله به طور موشکافانه مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی نیز برای جلوگیری از آن ارائه شده است.
رئیس مرکز پژوهشی میراث مکتوب همچنین از اعلام مصادیق برخی سرقتهای علمی و کتابسازیها در این ویژهنامه همراه با ذکر اسامی سارقان آنها اعم از ناشران، مولفان، مترجمان و مصححان خبر داد و اضافه کرد: وقتی جوانب این مسئله واکاوی شد و افشاگریهای لازم صورت گرفت، مشخص شد که دامنه کتابسازی به مقالهسازی و مجلهسازی هم رسیده است.
ایرانی با بیان اینکه «دولت و مشخصاً وزارت علوم باید این مباحث را مد نظر قرار دهد و به فکر حل معضل مقالهسازی باشد» در توضیح برخی دلایل این مسئله هم گفت: استادان و دانشجویانی که به این کار مبادرت میکنند، عموماً هدفشان ارتقا درجه علمی است و برخی یا مجبورند یا زیادی علاقهمند هستند که مدام مقاله از این طرف و آن طرف بدزدند.
وی با ذکر مثالی یادآور شد: همین چند روز پیش بود که یکی از استادان دانشگاه برای من نقل میکرد که در یک جلسه دفاعیه، یک دانشجو در قسمت فارسی پایاننامه یک دانشجوی دیگر، اسم او را حذف کرده بود و اسم خودش را جایش گذاشته بود و آن فرد به حدی بیسواد بوده که نمیدانسته باید در قسمت انگلیسی پایاننامه هم این کار را انجام دهد!
این پژوهشگر حوزه تاریخ و اسناد با اعلام هشدار نسبت به گسترده شدن کتابسازیها در کشور طی سالهای اخیر، وظیفه دولت را در این خصوص یادآور شد و گفت: باید فکری جدی برای این بیماری بشود وگر معلوم نیست عاقبت کتابهای نویسندگان چه خواهد شد.
ایرانی همچنین با اشاره به اینکه ایران هنوز به پیمان جهانی کپی رایت نپیوسته است، بحث کتابسازی را در داخل کشور بحرانیتر از ترجمههای بدون رعایت کپی رایت مولفان خارجی عنوان کرد و افزود: ما تا آخر این راه و مبارزه با کتابسازی و پختهخواری ایستادهایم؛ کما اینکه در ویژهنامه مذکور هم اسم از ذکر اسامی اشخاصی که سرقتهای علمی را مرتکب شدهاند، دریغ نکردهایم.
وی همچنین با اظهار بیاطلاعی نسبت به دلایل مسدود شدن سایت «استادان علیه تقلب» - که به ذکر مصداقی موارد سرقتهای علمی و کتابسازیها در کشور میپرداخت - اضافه کرد: اگر تعمدی در فیلتر شدن این سایت وجود داشته و هدف از آن این بوده که استادان و دانشجویان متقلب که به سرقت علمی میپردازند، شنایایی نشوند، این یک آفت بزرگ در حوزه تولید علم است.
رئیس مرکز پژوهشی میراث مکتوب همچنین در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر که «آیا از مخالفتها و برخوردهای احتمالی با خود از سوی کسانی که این افشاگریها را نمیپذیرند، هراسی ندارید؟» گفت: همانطور که گفتم ما تا آخر این راه میایستیم و آماده پرداخت هر نوع هزینهای هم هستیم؛ یکی از بزرگان چندی پیش جملهای در همین رابطه به من گفت که آن را سرلوحه کار خود قرار دادهایم؛ او گفت «با مطرح کردن بحث انتحال (دزدی علمی) انتحار (خودکشی) خواهی کرد» ولی از انتحال تا انتحار راهی نیست و ما این راه را خواهیم پیمود.
نظر شما