بیکاری در هرمزگان از حرف تا عمل/ لزوم شناخت نیازهای اشتغال

به گزارش خبرنگار مهر، هرمزگان به عنوان مهمترین پایگاه اقتصادی و تجاری کشور همواره پذیرای مهاجرین جویای کار از سراسر ایران بوده است اما با وجود این فرصت بزرگ و همچنین اجرای طرح های اشتغال زایی و کارآفرینی متعدد دولت، چرا هنوز جوانان بیکار در کوچه پس کوچه های شهرهای بندری هرمزگان به تاریکی می روند و لامپ های معابری که شهرداری یا هر ارگان دیگری که نصب می کند، برای آنها روشنایی بخش نیست.

نرخ بیکاری در استان هرمزگان در سال 83 رقم 12.1 درصدی را داشته که این نرخ در سال 84 به 9.3  درصد ، سال 85 به 7.7 درصد، سال 86 به 9.4 درصد، سال 87 به 8.4 درصد، سال 88 به 6.9 درصد، سال 89 به 11.2 درصد و در سال 90 به نرخ 11 درصد رسیده است.

به گفته مسئولان که سعی دارند با ارائه آمار استان را در بین استانهای بالای جدول کاهش نرخ بیکاری قرار دهند نرخ بیکاری در هشت سال گذشته بین شش تا 12 درصد در نوسان بوده در حالیکه فرصتهای شغلی ذاتی در هرمزگان و فرصتهای متعدد اشتغالزایی به وجود آمده توسط دولت، این نرخ نتوانسته حتی در طول یک دوره زمانی نسبتا طولانی به طور مداوم در اعداد حداقلی خود ثابت بماند.

هرمزگان به طور ذاتی یک استان گردشگر پذیر و تجاری است که به واسطه وجود بندرعظیم شهید رجایی که قریب به نیمی از واردات کشور را برعهده دارد و همچنین ارتباط نزدیک دریایی با کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه امارات و عمان همواره پذیرای مهاجرین جویای کار از سراسر ایران بوده است. استقرار صنایعی بزرگ در زمینه نفت، گاز، سنگ ها و مواد معدنی و فولاد، آلومینیوم، کشاورزی، شیلات و کشتی سازی موجب شده تا نیروی کار زیادی در این استان مشغول بکار شوند.

ایجاد اشتغال با عناوین مختلف توسط دولت شامل طرح های بنگاه های کوچک زود بازده، واگذاری تسهیلات خود اشتغالی، مشاغل خانگی، تسهیلات مشاغل کارآفرین و اختصاص سهمیه های جذب و استخدام در ادارات موجب شده تا در چند سال اخیر نیز شاهد آمارهای اشتغال زایی بسیار خوبی در استان باشیم که بواسطه همین طرح ها بسیاری نافع شدند و بسیاری هم صاحب کار شدند.

اما با وجود این همه ظرفیتهای بزرگ و متعدد در استان هرمزگان در زمینه اشتغال هنوز جوانان بیکار در کوچه پس کوچه های شهرهای بندری هرمزگان به تاریکی می روند.

31 هزار هکتار زمین، آماده واگذاری به جوانان جویای کار

استاندار هرمزگان با بیان اینکه اجرای طرح کشاورزی مهر در استان هرمزگان آغاز شده، اظهار داشت: این طرح فرصتی بزرگ برای جوانان مستعد و جویای کار در استان است.

ابراهیم عزیزی در گفتگو با خبرنگار مهر اضافه کرد: هر شخص بیکاری در استان هرمزگان می تواند در این طرح ثبت نام کند که بر طبق آن زمین و تسهیلات جهت کشاورزی دریافت می کند. جوانان مستعد و تلاشگر استان هرمزگان با شرکت در این طرح، کشاورزی را در استان متحول و اشتغال و اقتصاد را رونقی دیگر بخشند. 

استاندار هرمزگان بابیان اینکه تاکنون 31 هزار و 536  هکتار اراضی جهت واگذاری به مردم استان شناسایی شده، افزود: فرمانداران هر شهرستان ماموریت یافته اند تا در منطقه خود راضی مستعد را شناسایی و سپس آب منطقه ای هرمزگان نسبت به تامین آب مورد نیاز اقدام کنند.

عزیزی خلاقیت و ابتکار را لازمه طرح کشاورزی مهر عنوان کرد و بیان داشت: البته نباید خود را محدود به آب کنیم و قرار هم نیست کشاورزی غرق آبی راه بیاندازیم بلکه باید با ابتکار عمل به کاشت محصولاتی روی آوریم که بازدهی و اقتصاد خوبی را دارند و در مقابل آب زیادی هم نیاز ندارند.

وی کشت گیاهان دارویی همچون شیرین بیان را از جمله کشت هایی عنوان کرد که بازار خوبی دارد و اصلا نیاز چندانی به آب هم نخواهد داشت.

بدون پایان خدمت هم زمین و تسهیلات واگذار کردیم

وی به هزار هکتار زمین در اراضی زیر دست سد جگین شهرستان جاسک اشاره کرد و اظهارداشت: تمامی کارهای لازم برای واگذاری این زمین ها به جوانان جاسکی انجام شده و حتی در جایی که جوان متقاضی جهت اخذ تسهیلات با مشکل پایان خدمت مواجه شده زمین را به پدر وی واگذار کرده ایم تا حداکثر کسانی که می خواهند واقعا کار کنند از این طرح بهره مند شوند، در کنار کشاورزی طرح های دامداری، مرغ داری و صنایع شیلاتی نیز گنجانده شده تا هر کس در هر زمینه ای که می تواند به مقصود خود که همان نان آوری برای خانواده و پویایی اقتصاد خانوار است استفاده کند.

وی با بیان اینکه مقطع تحصیلی و بالا و پائین بودن سن ملاک این طرح نیست، ادامه داد: هدف در اجرای این طرح ایجاد اشتغال با استفاده از ظرفیت های کشاورزی استان است تا بتوانیم از حداکثر پتانسیل های موجود برای جوانان بومی استفاده کنند. جوانان تنها با همت و خلاقیت می توانند در طرح کشاورزی مهر شرکت کرده و نه تنها برای خود و خانواده خویش بلکه با کار آفرینی برای همشهریان و همسالان خود نیز ممر درآمدی ایجاد کنند.

اشتغال جوانان با اجرای طرح های مهر ماندگار

استاندار هرمزگان به اجرای 43 پروژه بزرگ مهر ماندگار با اعتبار 150 هزار میلیارد در استان هرمزگان اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح ها عمدتا در بخش های صنعت، نفت، نیرو، بهداشت و درمان، علم و فناوری، راه و شهرسازی، محرومیت زدایی، گردشگری و ایثارگران است. قطعا سازندگی و آبادانی ایجاد اشتغال را به همراه دارد و فرای این بحث نیز در طرح های مهر ماندگار ایجاد اشتغال به طور ویژه ای دیده شده است.

وی در ادامه گفتگو با خبرنگار مهر گفت: طرح هایی مانند احداث پالایشگاه بزرگ نفتی ستاره خلیج فارس، توسعه پالایشگاه نفت بندرعباس، توسعه میدان های نفتی رشادت و هنگام، احداث پالایشگاه گاز هنگام، بهسازی پالایشگاه لاوان، احداث نیروگاه گنو، طرح های صنعتی وسیع فولاد کاوه جنوب کیش و صبا، دو خطه سازی راه آهن بافق – بندرعباس، احداث مرکز لجستیک ایران، مجتمع پترو صنعت گامرون، افزایش ظرفیت اسکله منطقه ویژه خلیج فارس و توسعه کشتی سازی ازجمله مهمترین طرح های مهر ماندگار استان هرمزگان در زمینه اشتغال زایی هستند.

بومیان تحصیل کرده در زمینه صنعت در اولویت اشتغال

استاندار هرمزگان عنوان کرد: با اجرای طرح های مهر ماندگار در استان هرمزگان جوانان جویای کار به ویژه افراد بومی که دارای تجربه، تخصص و یا گرایش تحصیلی در زمینه صنعت، فولاد، آلومینیوم، نفت، پتروشیمی، کشتی سازی و بنادر در اولویت اشتغال هستند.

وی با بیان اینکه نیازسنجی رشته های دانشگاهی در هر منطقه و شهرستان در راستای ظرفیتها و پتانسیلهای آن منطقه امری لازم و ضروری است، بیان داشت: توسعه و آبادانی هرمزگان تنها با بسترسازیها و اجرای پروژه های دولتی حاصل نمی گردد و به طور قطع نیروی انسانی کارآمد و دارای دانش حلقه ای جدا نشدنی از این مجموعه است.

عزیزی ادامه داد: همواره اشتغال جوانان هرمزگانی از دغدغه های مدیریت استان بوده و در این بخش که یکی از مهمترین ملزومات ارتقا اقتصادی و اجتماعی استان است از هیچ تلاشی فروگذار نخواهیم بود.

استاندار هرمزگان تاکید کرد: هم اکنون تمامی مدیران و مسئولان استان هرمزگان با یک اراده جمعی باید دست در دست هم برای اجرای پروژه های مهر ماندگار که موجب جهش منطقه در بخشهای مختلف می شود همت را پای کار بیاورند و از تمامی ظرفیت ها در این زمینه استفاده کنند.

افزایش سهمیه استخدامی استان هرمزگان در سال 91

از سوی دیگر ساسان مبینی معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر از افزایش سهمیه استخدامی استان هرمزگان به تعداد پستهای بلاتصدی در سال 91 خبر داد و افزود: با توجه ویژه دولت له استان هرمزگان این سهمیه گرفته شد تا برای تمام پست های بلاتصدی در ادارات هرمزگان استخدام داشته باشیم. قطعا بیشتر این پست ها در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند که در تلاش هستیم تا کاردانی را هم تا آنجایی که امکان دارد به آن اضافه کنیم.

وی جمعیت تحصیل کرده استان را خوب ارزیابی کرد و گفت: تدوین برنامه تربیت نیروی انسانی و اتخاذ تصمیمات لازم با رویکرد تعیین سهم هرمزگان در خصوص عرضه و تقاضای نیرو در کشور برنامه ریزی می شود.

ایجاد فرصتهای شغلی به معنای ساختن میز و اداره نیست

معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار هرمزگان نیز با بیان اینکه فرص های شغلی زیادی در هرمزگان وجود دارد، اظهار داشت: البته ساختن فرصت های شغلی به معنای ساختن میز و اداره نیست و جوانان جویای کار باید این موضوع را درک کنند. اگر جوانان می خواهند برای ساختن میهن خود و برطرف کردن نیاز های اقتصادی خانواده خویش اقدام کنند باید به بخش های مختلف نیاز های جامعه توجه کرده و برای اشتغال در این زمینه ها برنامه ریزی کنند.

کارگران فصلی

مبینی رضایت شغلی را عامل بسیار مهمی در اشتغال عنوان کرد و گفت: هدف برای جوانان باید مشخص شود و پس از آن راه های رسیدن به هدف اما متاسفانه بسیاری از جوانان هدف را اشتغال پشت یک میز قرار داده و راه رسیدن به آن را هم نمی دانند.

وی یادآور شد: به طور قطع نحوه معرفی مشاغل در جامعه و احقاق جایگاه واقعی شغل های از شکل افتاده در فرهنگ امروز، تاثیر مستقیمی در نوع احساس و رضایت فرد نسبت به آن مشاغل دارد که از ابزارآلات موثر رسیدن به این مهم آموزش و پرورش، دانشگاه ها و رسانه ها هستند.

لزوم شناخت نیازهای اشتغال استان و کشور

وی گفت: عدم وجود برنامه ریزی برای شناخت نیازهای نیروی انسانی در کشور و نبود هدف گذاریهای لازم برای تربیت این نیروی مورد تقاضا موجب شده تا افراد معدودی بتوانند در خارج از استان و یا مرکز کشور فعالیت کنند. برای ایجاد اشتغال جوان هرمزگانی باید هم در دورن استان و هم کشور به دنبال شغل باشیم و ساماندهی تمامی اطلاعات مربوط به نیروی انسانی استان و شناسایی ظرفیت ها می تواند کمک بزرگی در این خصوص باشد.

وی عنوان کرد: تطبیق رشته های دانشگاهی با نیازهای نیروی انسانی در سطح استان و کشور و همچنین توسعه مراکز آموزشی تخصصیو تحصیلات تکمیلی در استان هرمزگان باید در دستور کار متولیان آموزش قرار گیرد.

مبینی با بیان اینکه باید در اشتغال زایی دیدگاهی وسیع داشته باشیم، اظهارداشت: ایجاد اشتغال موضوعی است که نه تنها در سطح کشور بلکه در ابعاد جهانی نیز باید به آن پرداخت و از تمام ظرفیت های ممکن استفاده کرد. خوشبختانه اکثر نسل جدید نیروی انسانی در استان هرمزگان متخصص، تحصیل کرده و دارای توانایی و استعداد بالایی هستند که نشان می دهد پتانسیل های بالقوه زیادی وجود دارد که با برنامه ریزی صحیح می تواند به فعل تبدیل شود.

تعریف جوانان هرمزگانی از شغل مناسب، یک فاجعه است

یکی از اساتید دانشگاه در همین رابطه اظهار داشت: تعریف جوانان هرمزگانی از شغل مناسب، یک فاجعه است و با وجود فرصت های بی شمار شغلی در تجارت، صنایع، بنادر، کشاورزی، دامداری، نفت و گاز بسیاری از جوانان به علت همین تعریف و فرهنگ اشتباه هنوز بیکار هستند.

میلاد ملک پور در گفتگو با خبرنگار مهر اضافه کرد: دیدگاه جوان ایرانی امروز در خصوص کار مناسب، محدود به مشاغل دولتی و پشت میز نشینی شده و این دیدگاه کاملا اشتباه تبدیل به یک فرهنگ شده است. جوان امروز در حین و پس از اتمام تحصیل، خود را در یک جایگاه و شغل دولتی و پشت یک میز تصور می کند و این موضوع را به عنوان یکی از اهداف و ملاک های اصلی خود برای ورود به دانشگاه قرار می دهد.

این استاد دانشگاه دیدگاه شغل پشت میز نشینی را موجب از دست رفتن خلاقیت ها و استعداد های نوآورانه در جامعه کاری و اقتصادی عنوان کرد و ابراز داشت: اگر از سر ناچاری جوانان به شغلی گمارده شوند مسلما انگیزه لازم را برای به کار بستن تمام توان و خلاقیت های خود ندارند.

میلاد ملک پور ادامه داد: از طرف دیگر مسلما ظرفیت دستگاه های دولتی برای جذب نیروی انسانی محدود است و باید معترف بود که هر چه دولت کوچکتر باشد چابکتر و بهتر می تواند امورات خود را به سرانجام برساند.

دریافت ماهیانه یارانه ها موجب تنبلی نشود

وی به اجرای طرح هرفمندی یارانه ها و پرداخت مبلغی ماهیانه به مردم اشاره کرد و یادآور شد: ممکن است درآمد دریافتی یک شخص از محل کمک‌های بلاعوض دولتی دقیقاً معادل و مساوی درآمد ناشی از اشتغال باشد اما تاثیر درستی در اقتصاد آن خانواده نخواهد داشت و باید مواظب بود تا موجب ایجاد تنبلی به خصوص در جوامع کوچک روستایی نشود.

وی عنوان کرد: از طرفی این موضوع ممکن است نظام سیاست‌گذاری را در معرض این اشتباه قرار دهد که پس می‌توان نارسائی‌های سیستم در زمینة خلق فرصت‌های شغلی مولد را از طریق پرداخت یارانه ها سامان داد ولی توجه ویژه دولت نهم و دهم به موضوع اشتغال جوانان و حرکت در این مسیر نشان داد که تصمیم گیران دولت کاملا آگاه به اهمیت بحث اشتغال در توسعه و آبادانی ملی فرای تامین نان افراد هستند.

فرهنگ قبول تعهد در جوانان ایجاد شود

استاد دانشگاه جامع علمی کاربردی بندرلنگه بیان کرد: اگر در کنار ایجاد فرصت های شغلی، بستر های مورد نیاز فرهنگی برای قبول تعهد و شغل در جوانان ما نیز فراهم شود به سرعت آثار خود را در نرخ رشد اقتصادی نشان می دهد.

وی به برگزاری همایشها، جشنواره ها و تبلیغات پرهزینه فرهنگی در زمینه های مختلف اشاره  و تصریح کرد: سیستم آموزش و پرورش و رسانه ها مهم ترین عوامل تاثیرگذاری بر فرهنگ هستند و استفاده از معالمان و اساتید یکی از موثرترین و کم هزینه ترین کارهای ممکن  برای تغییر فرهنگ است.

وی اضافه کرد: فرهنگ استقلال اقتصادی و مشاغل مناسب اسلامی می بایست در کتب درسی و توسط معلمان از مقاطع پائین تحصیلی جا افتاده شود و یکی از پایه های فرهنگی آموزش باشد. طرز تفکر افراد از سنین کم شکل می گیرد و یک دانش آموز سخن معلم و استاد خود را به مانند یک اصل و اساس در ذهن خود جای می دهد که در گذر زمان تبدیل به اخلاق و فرهنگ می شود.

وی حلقه مفقوده بین متقاضی و شغل های ایجاد شده را عدم داشتن مهارت کافی برای کار مورد نظر دانست و گفت: نگاه دانشگاه ها در تحول فرهنگ کار باید به سمت مشتری محوری و نیاز بازار برود.

تنظیم رشته های دانشگاهی بر اساس نیازهای اقتصادی و شغلی

ملک پور افزود: باید برای تمامی نیاز ها اقتصادی و شغلی در ابعاد تقسیم شده یک شهر رشته دانشگاهی ایجاد شود و در کنار آن جهت استقبال جوانان فرهنگ سازی لازم انجام گیرد. دانشگاه باید خروجی افرادی باشد که یک پایگاه سازماندهی شده برای مدیریت اقتصاد فردی، خانواده و جامعه را در ذهن داشته و تخصص اجرایی کردن این ذهنیت را نیز دارا باشند.

وی با اظهار اینکه دولت نیز باید بسترهای لازم را فراهم کند که ایجاد فرصت های شغلی را می توان در همین راستا دانست، هشدار داد: البته اگر فرهنگ سازی های لازم در جامعه برای بازگرداندن جایگاه برخی مشاغل به موقع انجام نشود پیامدهای جدی برای ما به همراه خواهد داشت که من فکر می‌کنم بسیاری از زحمات در تولید فرصت های شغلی را بهدر داده و معکوس عمل می کند.

اما در نگاهی گذرا به محیط زندگی و اطراف خود شاهد گسترش مشاغل کاذب از جمله دست فروشی، حضور کرایه کشهای شخصی مهاجر از استانهای همجوار، پخش تراکتهای تبلیغاتی شرکتها و موسسات آموزشی غیرانتفاعی توسط جوانان جویای کار و سایر مشاغل بی هویت در سطح شهر هستیم که اندکی تامل و شمارش این افراد شاید با مقایسه با آمار سازمانها و نهادهای دولتی در تناقص باشد که می طلبد مسئولان استانی با کارشناسی صحیح راهکار بهتری برای ایجاد اشتغال و جلوگیری از رواج مشاغل کاذب فراهم کنند.