روایت فارین پالیسی از شکست جنگ رسانه ای عربستان و قطر در سوریه

به گزارش خبرگزاری مهر، "فارین پالیسی" در این گزارش می نویسد : در حالیکه جنگ در سوریه میان نیروهای وفادار به حکومت و گروه های مخالف ادامه دارد جنگ دیگری نیز در دنیای رسانه در جریان است. العربیه و الجزیره دو شبکه خبری واقع در منطقه خلیج فارس که امر خبررسانی در میان اعراب را برعهده دارند برای شکست دادن تبلیغات رسانه ای حکومت سوریه تلاش می کردند اما این دو شبکه خبری در پخش اخبار مربوط به سوریه بد عمل کردند.

به نوشته فارین پالیسی، این دو شبکه خبری در حمایت از مخالفین سوری استانداردهای خبری را پائین آورده، قواعد ابتدایی یک خبر را نادیده گرفته و به تماس های تلفنی از سوی افراد ناشناس اعتماد کرده و تصاویر ویدیوئی تائید نشده را به عنوان خبر خام پخش کردند.  

العربیه و الجزیره در حمایت از مخالفین سوری استانداردهای خبری را پائین آورده، قواعد ابتدایی یک خبر را نادیده گرفته و به تماس های تلفنی از سوی افراد ناشناس اعتماد کرده و تصاویر ویدیوئی تائید نشده را به عنوان خبر خام پخش کردند.

الجزیره و العربیه توسط اعضای خاندان سلطنتی قطر و عربستان پایه گذاری شده اند و نحوه پوشش خبری آنها از تحولات سوریه بیانگر دیدگاه های سیاسی حامیان مالی این دو شبکه است. پول زیادی در پشت سر هر یک از این دو شبکه قرار دارد بطوریکه الجزیره در سال 1996 و با 150 میلیون دلار اهدایی امیر قطر تاسیس شد و بر اساس آمارهای شبکه الجزیره  تا سال 2010 میلادی هزینه های سالیانه آن بالغ بر 650 میلیون دلار شد.

در مورد العربیه نیز داستان تقریبا به همین شکل بود و این شبکه خبری در سال 2003 با سرمایه گذاری ابتدایی 300 میلیون دلاری که توسط گروهی از سرمایه گذران لبنانی و حاشیه خلیج فارس تامین شده بود توسط "ولید الابراهیم" که یک بازرگان سعودی است تاسیس شد.

ولید الابراهیم در اصل برادر زن ملک فهد بود. هزینه های سالیانه این شبکه خبری مشخص نیست اما پیش بینی می شود که بالغ بر چند صد میلیون دلار باشد. در مقام مقایسه شبکه الحره که توسط آمریکا تامین مالی می شود و کوچکتر از العربیه است، هزینه سالیانه اش بالغ بر 90 میلیون دلار است.   

فارین پالیسی در ادامه به نحوه پوشش اخبار تحولات سوریه از سوی این دو شبکه پرداخته و می نویسد : پوشش اخبار تحولات سوریه از طریق منابع این دو شبکه صورت می گیرد . این دوشبکه با بالا گرفتن حوادث سوریه آگهی های بازرگانی ابتدایی خود را یا کاهش داده و یا بطورکلی قطع کرده اند که این امر موجب کاهش درآمد آنها شده است.

این دو شبکه خبری بجای گزارش دقیق تحولات به روزنامه نگاران شهری ( خبرنگاران غیر حرفه ای ) در سوریه که آنها را با عنوان شاهدان عینی معرفی می کنند اعتماد کرده اند . افرادی که به راحتی می توانند تصاویر خود را در یوتیوپ منتشر کنند. برای بینندگان غیر عرب زبان نیز این دو شبکه خبری برای انتشار اخبار سوریه همانند برنامه iReport شبکه سی.ان.ان عمل می کنند.  

برنامه "ای ریپورت" سی.ان.ان برنامه ای ماهانه است که به مدت نیم ساعت شهروندان روزنامه نگار درباره موضوعی خاص صحبت می کنند اما العربیه و الجزیره این برنامه را بصورت روزانه و در هر روز برای چند ساعت اجرا می کنند.

سناریوی معرفی طلال به عنوان جانشین اسد نه تنها از جانب العربیه و الجزیره جدی گرفته شده بلکه این دو شبکه خبری از آن حمیات نیز می کنند. هر دوی این شبکه ها در ابتدا بطور گسترده فرار طلال را پوشش دادند اما بعد از اینکه طلال رسانه های عربستانی از جمله العربیه و روزنامه شرق الاوسط را برای انتشار دیدگاه های خود انتخاب کرد، الجزیره وی را طرد کرد.

فارین پالیسی در ادامه می نویسد : این یک امر غیر معمول نیست که اگر شما به سراغ این شبکه های خبری بروید و مشاهده کنید که 20 دقیقه ابتدایی هر بخش خبری آنها اختصاص به تحولات سوریه دارد. گزارش هایی که درباره سوریه از این دوشبکه پخش می شود اغلب دارای پس زمینه های سایه دار است که بر اساس گزارش هایی که از داخل و یا خروج سوریه بر روی "اسکایپ" منتشر شده تهیه شده و گزارش هایی اسکایپ نیز تصاویری هستند که از رخدادهایی که هزاران مایل دورتر از محل اصلی اتفاق افتاده اند تهیه شده اند.  

در ادامه این گزارش آمده است : زمانیکه العربیه و الجزیره مستقیما از امور سوریه گزارش می هند در واکنش به نقص های موجود در گزارش مخالفین یه یک برگه رجوع کرده و بر جنبه های مذهبی تحولات سوریه تاکید می کنند. ممکن است بدترین نحوه پوشش اخبار سوریه از سوی این دو شبکه خبری مربوط به زمانی باشد که آنها زمانی را برای پخش سخنان "عدنان العرعور" یکی از مفتیان سنی تندرو اختصاص دادند.

العربیه یک بار این مفتی تندرو را سمبل انقلاب سوریه خوانده و الجزیره وی را بزرگترین محرک حرکت غیر خشونت آمیز علیه حکومت بشار اسد توصیف کرده بود. و این در حالی است که العرعور اظهارات تندی علیه علویان سوریه دارد که معروف ترین آن بدین شرح است : "سنیان سوری باید علویان را به دلیل حمایت از بشار اسد، در چرخ گوشت ریز ریز کرده و سپس این گوشت را به سگ هایشان بدهند".

فارین پالیسی در ادامه با اشاره به نحوه پوشش نحوه گریختن مناف طلال از سوریه نوشت : این دو شبکه خبری بدترین عملکرد خود را در زمانیکه پوشش اخبار سوریه را در بالاترین حد انجام می دادند نشان دادند. در اوایل ماه جولای مناف طلال به ترکیه گریخت و چند هفته بعد از آن وی سکوت خود را شکست و  به عربستان رفت و شبکه های عربی از وی با عنوان چهره ای که مخالفان در تبیعد سوری را متحد می کند یاد کردند. و البته این در خیال سوری ها هم نمی گنجد که کسی را که سابقه حضور در حلقه نزدیکان بشار اسد را دارد به عنوان جانشین وی بپذیرند.

اما این سناریو ( معرفی طلال به عنوان جانشین اسد ) نه تنها از جانب العربیه و الجزیره جدی گرفته شده بلکه این دو شبکه خبری از آن حمایت نیز می کنند. هر دوی این شبکه ها در ابتدا بطور گسترده فرار طلال را پوشش دادند اما بعد از اینکه طلال رسانه های عربستانی از جمله العربیه و روزنامه شرق الاوسط را برای انتشار دیدگاه های خود انتخاب کرد، الجزیره وی را طرد کرد.

اما در عوض العربیه از طلال که در زمان گریختن هیچ قدرت و سمتی در دست نداشت به عنوان یک ضربه سنگین به حکومت بشار اسد یاد کرد و اینگونه گزارش داد که چند نفر از اعضای خانواده او مخالف رژیم اسد هستند . العربیه در این گزارش هیچ اشاره ای به اینکه عموی طلال هم اکنون معاون وزیر دفاع سوریه است نکرد.

فارین پالیسی در ادامه گزارش خود به تفاوت های موجود میان اخبار الجزیره و االعربیه از تحولات سوریه پرداخته و می نویسد : هر چند اغلب رسانه های جهان در گزارش های خود از تحولات سوریه به وجود گروه های تروریستی از جمله القاعده در میان گروه های مخالف سوری اشاره می کنند اما العربیه و الجزیره اشاره چندانی به آنها ندارند.

فارین پالیسی در ادامه به حمایت الجزیره از جریان اخوان المسلیمن سوریه پرداخته و می نویسد : بخش عربی الجزیره پیشتر میز سوریه خود را در اختیار "احمد ابراهیم" قرار داده بود. احمد ابراهیم برادر "انس العبده" یکی از اعضای اخوان المسلمین سوریه است که در شورای ملی سوریه حضور دارد.

ابراهیم برای آنکه به برادرش منتسب نشود با نام های مختلفی فعالیت می کند و در نتیجه این ارتباط معمولا در گزارش های الجزیره به نیکی از اخوان المسلمین سوریه یاد می شود و افراد مرتبط با این گروه به برنامه های آن دعوت می شوند.

برای مثال "محمد العوش"یکی ازاعضای شورای ملی که چهره ای شناخته شده دربرنامه های الجزیره است، دریکی ازتصاویر  بلندی که برروی وب سایت الجزیره قرار گرفته از اخوان المسلمین به عنوان پیام آور اطمینان به ملت سوریه یاد کرده و می گوید که "تا کنون گزینه ای به این خوبی به ملت سوریه ارائه نشده بود".