نرخ ارز در بازار آزاد را چه کسانی تعیین می‌کنند

"دلار صبح امروز در بازار آزاد از مرز 2000 تومان گذشت، بازار به ظهر نرسیده، نرخ ارز 2400 تومان را تجربه می‌کند، بعدازظهر هم که می‌شود، بازار رکوردشکنی تاریخی نرخ دلار را تجربه می‌کند و با عبور از 2500 تومان، بعضا تا 2800 تومان نیز بالا می‌رود." این روایتی است از آشفته بازار ارز که معلوم نیست توسط چه کسی یا کسانی و یا چه دستگاهی اداره می‌شود.

بازار دلالان بزرگ بازار ارز ایران، این روزها حسابی ارزساز شده است. آنهایی که معاملات خرید و فروش کلان بازار ارز را در دست دارند، میلیاردها تومان از نوساسات این روزهای بازار که بعضا با غلفت خواسته یا ناخواسته مسئولان اقتصادی کشور تکمیل می‌شود، به جیب می‌زنند. در مقابل، تمام هزینه‌های این نوسانان شدید در آینده‌ای نزدیک با موج جدید افزایش قیمتهای ناشی از این محل، را باید مردم بدهند.

در این میان، پرسشی که مطرح است، اینکه در واقع نرخ ارز در بازار آزاد چگونه و توسط چه کسانی تعیین می‌شود و مسئولیت بانک مرکزی در این باره چیست؟

براساس قوانین کشور، عرضه ارز به بازار در انحصار بانک مرکزی است و قاعدتا باید این دستگاه پاسخگوی اتفاقات ارزی باشد، اما چرا در عمل این اتفاق نمی‌افتد و در جلسات خصوصی، گویا کسان یا دستگاه‌های دیگری در این باره نقش آفرینی می‌کنند؟ سکوت‌های معنادار بانک مرکزی ( درباره عرضه ارز به بازار و ...) برای حفظ پست‌ها و جایگاه‌ها نیز بر ابهامات موجود افزوده است.

در این آشفته بازار ارز، یکی منکر ارز چند نرخی در بازار می‌شود، دیگری می‌گوید نرخ ارز آزاد از دوبی مدیریت می‌شود و فرد دیگری که اتفاقا مسئولیت دولتی هم دارد، از نقش آفرینی چند نفر در داخل و خارج کشور در این باره گزارش می‌دهد.

ارائه کد و آدرس از تعیین کنندگان نرخ ارز در بازار آزاد نشان می‌دهد که این افراد شناخته شده هستند اما چرا اسامی آنان اعلام نمی‌شود، علامت سئوال بزرگی است که افکار عمومی در پی رازگشایی آن است.

چرا کسی نمی‌آید و بگوید دو صرافی بزرگ در دوبی با همکاری افرادی در داخل، بیشترین نقش‌آفرینی را در این باره دارند و حتی برخی از آنها در مقاطعی، دستگیر شده‌اند و ظاهرا با وثیقه آزاد هستند؛ اینها پرسش‌هایی است که دستگاه‌های ذی‌ربط باید پاسخگوی آن باشند.

به امید اینکه فردا صبح مسئولان اقتصادی کشور زودتر از این دلالان بزرگ بازار ارز از خواب بیدار شوند و آنها در این بازار که رقابتی نیست و اتفاقا انحصاری است، تعیین کنندگان نرخ ارز در بازار آزاد باشند.

* مجتبی قمری وفا