به گزارش خبرنگار مهر، بررسی وضعیت عرضه و تقاضای نیروی انسانی دارای تحصیلات عالی و دانشگاهی کشور به لحاظ هزینه هایی که از سوی کشورها از جمله ایران به منظور آموزش این دست از نیروها صورت می گیرد و تلاشی که برای تقویت بهره وری نیروی کار می شود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بر پایه این گزارش، هرچند مجموعه سرمایه گذاری ها و مهارت هایی که در دانشگاه ها به نیروی متقاضی کار آموخته می شود در همه موارد با نیازهای واقعی بازار کار سازگار نیست، اما کشورها به منظور شناسایی نیازهای کارفرمایان و هماهنگی خواسته های بازار کار با آموزش های دانشگاهی، هزینه می کنند.
وضعیت بیکاران تحصیل کرده
بررسی وضعیت عرضه نیروی کار در کشور در 35 سال گذشته نشان می دهد که تعداد بیکاران دارای تحصیلات عالی از 11 هزار و 365 نفر در سال 55 به 901 هزار و 619 نفر در سال 90 افزایش یافته است؛ بنابراین در هر سال عرضه نیروی کار دارای تحصیلات عالی در کشور بیش از 13 درصد رشد داشته است.
تغییر ساختار جمعیت کشور طی دهه های اخیر باعث شده تا علاوه بر افزایش تعداد بیکاران دارای تحصیلات عالی کشور در 35 سال اخیر، از سوی دیگر تقاضا برای بکارگیری افراد دارای تحصیلات دانشگاهی نیز افزایش یابد و از 268 هزار و 315 نفر در سال 55 به 3 میلیون و 741 هزار و 999 نفر در سال 90 افزایش یابد.
به صورت کلی در 35 سال اخیر میزان تقاضا برای استفاده از نیروی کار دارای تحصیلات عالی به صورت متوسط در هر سال 7.5 درصد افزایش یافته است و این موضوع نشان می دهد کارفرمایان به سمت استفاده از نیروهای دارای تحصیلات عالی گرایش مناسبی پیدا کرده اند.
پرونده 35 ساله اشتغال دانشگاهیان
با این حال طی دهه های اخیر به دلیل تغییرات سریعی که در ساختار جمعیت کشور اتفاق افتاده، هنوز شتاب عرضه نیروی کار در مقایسه با تقاضای آن بسیار بالا است و این مسئله باعث بیکاری حدود 1 میلیون فارغ التحصیل دانشگاهی شده است که در این بخش آمار مربوط به دانشجویان و افرادی که به صورت فارغ التحصیل و یا برای تحصیلات به خارج کشور مهاجرت کرده اند، وجود ندارد.
مقایسه جمعیت دارای تحصیلات عالی در سال‌های 55 و 90
| سال | جمعیت فعال وغیرفعال | کل جمعیت فعال | شاغل | بیکار | نرخ بیکاری |
| سال 55 | 433391 | 297680 | 286315 | 11365 | 0.4 |
| سال 90 | 10011676 | 4643618 | 3741999 | 901619 | 19.4 |
| متوسط رشد دوره | 9.4 | 8.2 | 7.6 | 13.3 | 11.7 |
ارزیابی وضعیت فارغ التحصیلان و افراد در حال تحصیل دانشگاهی در فاصله سال های 55 تا 90 نیز نشان دهنده رشد 9.4 درصدی در این بخش است. با این حال، افزایش ظرفیت دانشگاه ها در بیش از 3 دهه اخیر انطباق کمی با فرصت های شغلی ایجاد شده داشته است و به عبارتی کارفرمایان به تخصص ها و دانش فارغ التحصیلان دانشگاهی نیاز کمتری احساس می کنند.
یکی از نکات جالب در مورد فارغ التحصیلان دانشگاهی بالا بودن تقاضا نسبت به عرضه دانش آموختگان رشته های دبیری است که به دلیل جذب از سوی مراکز آموزشی و آموزش و پرورش، دارای وضعیت مناسب شغلی هستند. با این حال، گفته می شود پایین تر بودن حقوق شاغلان در این بخش ها، انگیزه کمتری برای ورود کارجویان می دهد.
اشتغال آرام در الهیات و زبان خارجی
در حال حاضر میزان عرضه نیروی کار در گروه تحصیلی علوم انسانی 9.9 درصد و میزان تقاضای نیروی کار در این بخش 13.2 درصد است. دانش آموختگان رشته های زبان های خارجی و الهیات به دلیل استخدام سریع در مراکز دینی و حوزه های علمیه و همچنین گسترش تجارت خارجی توسط بنگاه ها، از وضعیت مناسب شغلی برخوردار هستند.
رشته های تحصیلی بازرگانی و علوم اداری نیز دو رکن عرضه و تقاضای نیروی کار هستند که سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند. فارغ التحصیلان رشته های مدیریت، بازرگانی، روانشناسی و اقتصاد عموما در بخش خدمات فعالیت می کنند.
بالاترین نرخ بیکاری با 14.6 درصد مربوط به گروه تحصیلی صنعت و فناوری و سپس کامپیوتر و پایین ترین نرخ بیکاری نیز مربوط به گروه تربیت معلم و علوم تربیتی است.
نظر شما