تفاوت حجاب اسلامی با پوشش رهبانی

پیروان فلسفه رهبانیت و ترک لذت برای اینکه محیط را کاملا با زهد و ریاضت سازگار کنند بین زن و مرد حریم قائل شده و پوشش را وضع کرده اند، کما اینکه با چیزهای دیگری هم که نظیر" زن و محرک لذت و بهجت بوده " مبارزه کرده اند. پدید آمدن پوشش طبق این نظریه، دنباله و نتیجه پلید دانستن ازدواج و مقدس شمردن غروبت است.

ایده ریاضت و ترک دنیا همان طوری که در موضوع مال فلسفه فقر طلبی و پشت پا زدن به همه وسائل مادی را به وجود آورده است، در مورد زن فلسفه تجرد طلبی و مخالفت با جمال را ایجاد کرده است. بلند نگه داشتن مو که در میان بعضی دراویش معمول است نیز از مظاهر مخالفت با جمال و مبارزه با شهوت و از ثمرات فلسفه طرد لذت و میل به ریاضت است. می گویند کوتاه کردن و ستردن مو، سبب فزونی رغبت جنسی می گردد و بلند کردن آن موجب تقلیل و کاهش آن است.

دراینجا بد نیست قسمتی از گفته برتراندراسل در این موضوع بیاورم. وی در کتاب زناشویی و اخلاق می گوید: به خصوص در قرن اول مسیحیت این طرز فکر سن پل از طرف کلیسا اشاعه تمام یافت و تجرد مفهوم تقدس برخود گرفت و عده بیشماری راه بیابان پیش گرفتند تا شیطان را منکوب سازند، شیطانی که هر آن ذهن آنان را از تخیلات شهوانی مملو می ساخت. کلیسا ضمنا با استحمام به مبارزه پرداخت زیرا خطوط بدن، انسان را به طرف گناه می راند. کلیسا چرک بدن را تحسین کرده و رایحه بوی بدن صورت تقدس به خود گرفت زیرا باز به نظر سن پل نظافت بدن و آرایش آن با نظافت روح منافات دارد شپش مروارید خدا شناخته شد!

اینجا این پرسش پیش می آید که اساسا علت تمایل بشربه ریاضت و رهبانیت چیست؟ بشر طبعا باید کامجو و لذت طلب باشد. پرهیز از لذت و محروم کردن خود باید دلیلی داشته باشد.

چنانچه می دانیم رهبانیت در دشمنی با لذت جریانی بوده که در بسیاری از نقاط جهان وجود داشته است. از جمله مرکز آن در مشرق زمین هندوستان و در مغرب زمین یونان بوده است. نحله "کلبی" که یکی از نحله های فلسفی است و در یونان رواج داشته است طرفدار فقر و مخالف لذت مادی بوده است. یکی از علل پدید آمدن این گونه افکار و عقاید ، تمایل بشری برای وصول به حقیقت است. این تمایل در بعضی افراد فوق العاده شدید است و اگر با این عقیده ضمیمه گردد که کشف حقیقت از برای روح آنگاه حاصل می شود که بدن و تمایلات بدنی و جسمانی حذف گردد، قهرا منجر به ریاضت و رهبانیت می گردد.

این اندیشه که وصول به حق جز از راه فنا و نیستی و مخالفت با هوای نفس میسر نیست، علت اصلی پدید آوردن ریاضت و رهبانیت است. علت دیگر پدیده ریاضت آمیخته بودن لذات مادی با پاره ای از رنج های معنوی است. بشر دیده است که همواره در کنار لذت های مادی یک عده رنج های روحی وجود دارد.

مثلا دیده شده که هرچند داشتن ثروت موجب یک سلسله خوشی ها و کامرانی هاست اما هزاران ناراحتیها واضطرابها و تحمل ذلت ها در تحصیل و در نگهداری آن وجود دارد. بشر دیده است که آزادی و استغناء و علو طبع خود را به واسطه این لذت مادی از دست می دهد؛ ازاین روهمه آن لذات چشم پوشیده ، تجرد و استغناء را پیشه خود ساخته است. اکنون ببینیم از نظر اسلام و طرز تفکری که اسلام به جهان عرضه داشته است، آیا چنین تحلیلی و توجیهی برای پوشش صحیح است؟

اسلام یک طرز تفکر و جهان بینی روشن دارد، نظرش درباره انسان و جهان و لذت روشن است و به خوبی می توان فهمید که آیا چنین اندیشه ای درجهان بینی اسلام وجود دارد یا نه؟

رهبانیت و ترک لذت در نقاطی از جهان وجود داشته و شاید بتوان پوشش زن را در جاهایی که چنین فکری حکومت می کرده از ثمرات آن دانست. ولی اسلام که پوشش را تعیین کرد نه در هیچ جا به چنین علتی استناد جسته است و نه چنین فلسفه ای با روح اسلام و با سایر دستورهای آن قابل تطبیق است. اصولا اسلام با فکر ریاضت و رهبانیت سخت مبارزه کرده و این مطلب را مستشرقین اروپایی هم قبول دارند. اسلام به نظافت تشویق کرده و به جای اینکه شپش را مروارید خدا بشناسد، گفته است: النظافه من الایمان. پیغمبر اکرم شخصی را دید درحالی که موهای ژولیده و جامع هایش چرکین بود و بد حال می نمود. فرمود: من الدین المتعه؛ یعنی تمتع و بهره بردن ازنعمت های خدا جزء دین است و آن حضرت فرمود: یعنی بدترین بنده شخص چرکین و کثیف است. امیر المومنین علیه السلام فرمود: خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد. امام صادق فرمود: خداوند زیباست و دوست می دارد که بنده ای خود را بیاراید و زیبا نماید و برعکس فقر را و تظاهر به فقر را دشمن می دارد. و اگر خداوند نعمتی به شما عنایت کرد باید اثر آن نعمت در زندگی شما نمایان گردد.

عده ای از اصحاب رسول اکرم به خاطر اینکه بهتر و بیشتر عبادت کنند و از لذات روحانی بهره مند شوند ترک زن و فرزند کردند، روزها روزه می گرفتند و شب ها عبادت می کردند همین که رسول خدا آگاه شد آنها را منع کرد و گفت: من که پیشوای شما هستم چنین نیستم؛ همین عده از رسول خدا اجازه خواستند که برای اینکه ریشه تحریکات جنسی را از وجود خود بکنند خود را خنثی کنند. رسول اکرم اجازه نداد و فرمود در اسلام این کارها حرام است.

همچنین استحباب پوشیدن جامعه سفید یکی به خاطر زیبایی و دیگر به خاطر پاکیزگی است و می گفت: خداوند دوست می دارد بنده اش را که وقتی که به حضور دوستان خود می رود خود را آماده و زیبا سازد یعنی لباس سفید بپوشد که زیباتر و پاکیزه تر است.

قرآن کریم آفرینش وسائل تجمل را از لطف های خدا نسبت به بندگانش قلمداد کرده و تحریم زینت های دنیا بر خود سخت مورد انتقاد قرآن قرار گرفته است.

اسلام التذاذ و کامجویی زن وشوهر از یکدیگر را نه تنها تقبیح نکرده است، ثواب هایی هم برای آن قائل شده است. شاید برای یک نفر فرنگی شگفت انگیز باشد اگر بشنود اسلام مزاح و ملاعبه زن و شوهر، آرایش کردن زن برای شوهر، پاکیزه کردن شوهر خود را برای زن مستحب می داند. در قدیم که به پیروی ازکلیسا همه گونه التذاذات شهوانی را تقبیح می کردند این حرف ها را تخطئه کرده حتی مسخره می دانستند.

اسلام التذاذات جنسی در غیر محدوده ازدواج قانونی را به شدت منع فرموده است ولی لذت جنسی در حدود قانون را تحسین کرده است. تا جایی که فرموده دوست داشتن زن از صفات پیغمبران است.

در اسلام زنی که در آرایش و زینت خود برای شوهر کوتاهی کند نکوهش شده است کما اینکه مردانی که در ارضاء زن خود کوتاهی کنند نیز نکوهش شده اند.

حدیثی از پیغمبر اکرم نقل شده که فرموده اند: نظیف باشید و خودتان را شبیه به یهود نکنید. بعد فرمود زنان یهودی که زناگر شدند بدان جهت بود که شوهرانشان کثیف بودند و مورد رغبت واقع نمی شدند. خودتان را پاکیزه کنید تا زنانتان به شما راغب گردند.

دین اسلام دستور به ریاضت و رهبانیت نداده است دین اسلام روشی منطبق بر واقعیت و در عین حال ساده و آسان است و پیغمبر فرموده اند که خداوند مرا برای رهبانیت و ریاضت نفرستاده است، مرا برای شریعت فطری و آسان و باگذشت فرستاده است من نماز می خوانم، روزه می گیرم و با همسرانم نیز مباشرت دارم. هرکس که دین مطابق با فطرت مرا دوست می دارد باید از من پیروی کند. ازدواج یکی از سنت های من است.