به گزارش خبرگزاری مهر، یوکیا آمانو در گفتگو با روزنامه "روسیسکایا گازتا" به پرسش هایی درباره برنامه هسته‌ای ایران، اورانیوم غنی شده و شایعات رایج در وین در مورد ایران پاسخ داد.
متن این سخنرانی به این شرح است:
سئوال: چه چیزی باعث شد که دور جدید مذاکرات با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور که قرار بود در ماه اکتبر سال 2012 برگزار شود، به تعویق بیفتد؟
آمانو: باید گفت که ما با ایران از قبل درباره این ملاقات توافق نکرده بودیم. شورای حکام آژانس در نوامبر سال 2011 طی قطعنامه‌ای از ایران درخواست کرد گفتگوها را فعال تر بکند. آژانس چند هیئت نمایندگی سطح بالا را به ایران فرستاد که من خودم به ایران رفتم و اعتقاد داشتم که ما بتوانیم به توافق برسیم ولی متأسفانه توافق حاصل نشد.
شورای حکام در ماه ژوئن سال 2012 مسئله ادامه تماس‌ها با ایران را بررسی کرد ولی توافقات حاصل نشد. در سپتامبر سال جاری شورای حکام قطعنامه جدیدی درباره ایران صادر نمود. به علاوه، اینجانب 17 سپتامبر با فریدون عباسی معاون رئیس جمهوری ایران ملاقات داشتم و ما به او صریحاً اعلام کردیم که می‌خواهیم در آینده نزدیک با ایران مذاکرات انجام دهیم. ما منتظر واکنش ایران بودیم. بعد از آن به سفارت ایران در وین مراجعه کرده و عقاید خود را در رابطه با این ملاقات ابراز نمودیم. پیشنهاد کردیم تاریخ مشخص مذاکرات تعیین شود. آژانس از ایران برای ملاقات و گفتگو دعوت می‌کند. می‌دانم که در وین در این مورد شایعات گوناگونی پخش می‌شود. ما سعی می‌کنیم که تلاش‌های ما نتیجه ای بدهد. ولی ما به یک گفتگو برای رعایت تشریفات نیاز نداریم. گفتگو باید نتیجه مشخصی بدهد.
سئوال: برنامه هسته‌ای ایران در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ آیا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به همه تأسیسات هسته ای ایران دسترسی دارد؟
آمانو: تعداد زیادی از دستگاه‌های هسته‌ای ایران زیر نظر آژانس فعالیت می‌کنند که تجزیه و تحلیل عملکرد آنها و نیز مواد هسته‌ای نشان می‌دهد که از این تأسیسات با هدف صلح‌آمیز استفاده می‌شود. ولی ما نمی‌توانیم با اطمینان بگوییم که فعالیت اعلام نشده‌ای وجود ندارد. ایران بعضی تعهدات خود را اجرا نمی‌کند. ما نمی‌توانیم تأکید کنیم که از تأسیسات و مواد اعلام نشده با هدف صلح‌آمیز استفاده می‌شود. لذا ما درباره بعضی تأسیسات اطمینان داریم که از آنها با هدف صلح‌آمیز استفاده می‌شود و درباره تأسیسات دیگر نمی‌توانیم چنین ادعایی را بکنیم. این وضعیت امروزی است.
در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید نمی‌شود که ایران صاحب سلاح‌های هسته‌ای شده است. ما همچنین اعلام نکرده‌ایم که ایران درباره ساخت سلاح‌های هسته‌ای تصمیم گرفته است. ولی گفتیم که اطلاعاتی مبنی بر دخیل بودن ایران در فعالیت معطوف به ساخت دستگاه‌های انفجاری هسته‌ای در اختیار داریم. ما از این اطلاعات نتیجه‌گیری نکرده و می‌خواهیم که نمایندگان ایران با ما ملاقات کنند و این مسأله را روشن نمایند. آژانس درباره خطرناک بودن این فعالیت قضاوت نمی‌کند. ما باید دستگاه‌ها و مواد را کنترل کنیم. ما می‌خواهیم با ایران همکاری بیشتری داشته باشیم که فعلاً این هدف حاصل نمی‌شود.
ما می‌توانیم بازرسان خود را به واحدهای کوهستانی هم اعزام کنیم تا وضعیت آنها را کنترل کنند. ولی ممکن است ایران دسترسی به بعضی تأسیسات مستقر در نزدیکی تهران را برای ما فراهم نکند. ما از تأسیساتی که اعلام شدند، اطلاع داریم و به نفع ایران است که با آژانس همکاری کند؛ زیرا فقط آژانس می‌تواند اعلام کند که برنامه هسته ای این کشور با هدف صلح‌جویانه توسعه می‌یابد. اگر اشکالی پیش آید، می‌توانیم با هم ملاقات کرده و راه حل مشترکی پیدا کنیم. برای ما مهم است که از مواد هسته‌ای با هدف صلح‌آمیز استفاده شود.
سئوال: رسانه‌های گروهی جهان اطلاع می‌دهند که ممکن است ایالات متحده و ایران با هم مذاکرات مستقیم برگزار کنند. در این مورد چه اطلاعاتی دارید؟
آمانو: من درباره امکان برگزاری مذاکرات مستقیم بین ایالات متحده و ایران اطلاعی ندارم. اعتقاد دارم که آژانس در هر حال باید نقش خود را ایفا کند. روسیه، چین، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، و آلمان هم باید نقش خود را بازی کنند. تنها گروه معینی از کشورهای عضو سازمان ملل می‌توانند این مسئله را حل کنند. فکر نمی‌کنم که ایالات متحده یا آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بتوانند به تنهایی همه مسائل را حل کنند. ما باید همکاری کنیم. تنها از راه تلفیق امکانات مختلف می‌توان به موفقیت دست یافت.
سئوال: آیا سفر قریب الوقوع شما به ایالات متحده با مذاکرات بین واشنگتن و تهران ارتباط دارد؟
آمانو: در جریان این سفر طیف وسیع مسائل و از جمله برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهند گرفت. البته می‌خواهم برنامه‌های ایالات متحده در مورد ایران را بدانم. ما به عنوان یک سازمان بی‌طرف می‌توانیم به راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران کمک کنیم. مشکل بتوان گفت مذاکرات مستقیم بین ایالات متحده و ایران از کار گروه 1+5 مؤثرتر خواهد بود یا خیر. روسیه و ایالات متحده نقش مهم خود را ایفا می‌کنند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در این زمینه بخشی از مسئولیت را دارد. هر کس باید سهم خود را ایفا کند.
نظر شما