آغاز توسعه بزرگترین میدان مشترک گازی ایران- ترکمنستان

بر این اساس بخش‌هایی از استان خراسان شمالی، رضوی و گلستان یکی از 5 منطقه مستعد برای کشف ذخایر نفت و گاز در ایران در وسعتی بالغ بر 200 هزار کیلومتر مربع به شمار می روند. در حال حاضر دو ساختار گازی تحت عنوان خانگیران و گنبدلی در این منطقه شناسایی شده است.

 

اموراکتشاف واستخراج شرکت ملی نفت ایران در سال 1347 شمسی میدان عظیم گازی خانگیران و در سال 1360 میدان گازی گنبدلی را به ترتیب در غرب و جنوب شهر سرخس کشف کرد.

 

در ادامه فعالیت های اکتشافی در 2 سال گذشته چندین ساختار و میدان جدید گازی در شمالشرق ایران همچون میدان گازی توس با ذخیره دو هزار و 190 میلیارد فوت مکعب گاز درجای طبیعی کشف شده است.

 

از سوی دیگر با کشف این میادین جدید گازی، در راستای تعیین تکلیف طرح توسعه تمامی میادین مشترک نفت و گاز توسعه مقدماتی یکی از بزرگترین میایدن مشترک گازی با ترکمنستان آغاز شده است.

 

شرکت ملی نفت ایران امروز با انتشار گزارشی، اعلام کرده است: با انجام عملیات لرزه نگاری و شناسایی ساختمان زمین شناسی جدید در نوار مرزی شمال شرق کشور، حفاری نخستین چاه اکتشافی در میدان مشترک با ترکمنستان موسوم به "افشار- یک" آغاز شده است.
 
انجام عملیات حفاری در میدان مشترک افشار -1 با در نظر گرفتن ضرورت افزایش منابع گازی در شمال شرق کشور و همچنین مشترک بودن آن از یک سو و مجاورت این میدان با تاسیسات پالایشگاهی شهید هاشمی نژاد از سوی دیگر، از علل اصلی اولویت های حفاری در این ساختمان زمین شناسی محسوب می شود.

 

ساختمان زمین شناسی جدید در نوار مرزی شمال شرق با کشور ترکمنستان مشترک است و در فاصله 10 کیلومتری غرب میدان گازی خانگیران در استان خراسان رضوی واقع شده است. مساحت بخش ایرانی این ساختمان مشترک در حدود 9 کیلومتر مربع است که معادل نیمی از کل ساختمان را پوشش می دهد.

 

بر اساس بررسی های زمین شناسی و ژئوفیزیکی پیش بینی می شود افق های تیرگان، شوریجه و مزدوران دارای خواص مخزنی مناسب و حاوی مقادیر قابل توجهی گاز باشند.

 

این در حالی است که سال گذشته طرح افزایش برداشت از میدان مشترک گنبدلی در شمالشرق ایران تکمیل و در مدار بهره برداری قرار گرفته بود.

مخزن مشترک گنبدلی از ظرفیت تولید روزانه 700 هزار متر مکعب گاز شیرین برخوردار است، با بهره برداری از این طرح مشترک، گاز تولیدی پس از انتقال به پالایشگاه هاشمی نژاد و نم زدایی در شبکه گاز سوخت این واحد پالایشگاهی و به ویژه در کوره ها و بویلرها مورد استفاده قرار می گیرد.
 
میدان گازی گنبدلی با ترکمنستان مشترک است که در فاصله 25 کیلومتری جنوب غربی سرخس و در نزدیکی مرز ترکمنستــان قرار گرفته است.
 
نخستین چاه اکتشافی این مخزن مشترک گازی در سـال 1348 شمسی حفر شد که منجر به کشف ذخایر گاز طبیعی نشد و در نهایت با انجام حفاری مجدد در سال 1360 شمسی کشف ذخایر گازی در این مخزن مشترک نهایی شد. در نهایت بهره برداری از این مخزن مشترک گاز ایران – ترکمنستان در سال 1365 شمسی آغاز شد.
 
در حال حاضر از مجموع 9 چاه حفاری شـده در این مخزن گازی از سه حلقه چاه در بهترین شرایط روزانه امکان تولید 1.1 میلیون متر مکعب گاز طبیعی وجود دارد.
 
از سوی دیگر به دلیل آنکه ذخیره گاز قابل استحصـــال مخزن گنبدلی 7.8 میلیـارد متـر مکعـب برآورد می شود تا پایان سال 1384 نزدیک به 91 درصــد آن تولیــد شـده و در نتیجه مخـــزن دچـــار افت فشــــاری در حد 230 اتمسفر نسبت به  فشار اولیــه شد.