فرهنگ متن جامعه با فرهنگ رسمی باید تعامل داشته باشد

دکترحسن فتحی در مورد عدم انطباق فرهنگ رسمی (آن فرهنگی که از سطوح بالا به بدنه جامعه تزریق می‏شود که منابع آن مبانی انقلاب اسلامی و قانون اساسی است) با فرهنگ غیررسمی ( فرهنگ وارداتی‏‎ که در جامعه ساری و جاری است) به خبرنگار مهر گفت: من این مسئله را آسیب نمی‎دانم. اینکه میان آنچه که به عنوان قواعد کلی و رسمی رفتار تقنین می‏شود و عاملین اجرای آن که در اجرا با متخلفین برخورد کنند این بازگو کننده تمام آنچیزی که باید گفته و اجرا شود نیست.

وی افزود: این محدودیت از دو جهت است. اولاً همه افراد را با توجه به خصوصیات کلی آن افراد نمی‏توان شامل شود ثانیاً گذر زمان همیشه قواعد کلی را(اگر رسماً نه ولی از نظر محتوا و اجرا و تطبیق در موارد) باعث می‏شود که کارایی آنها رو به کاهش باشند به عبارت دیگر پویایی فرهنگ است که قواعد دیروز را برای امروز و فردا ناقص‎تر و احیاناً ضروری برای تجدید نظر می‎گرداند.

این استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز تصریح کرد: یعنی تعاملی میان آنچه که تقنین شده و آنچه که متن جامعه در آن دیده می‏شود وجود دارد. اینکه بین ایندو یک تخطی یا ناسازگاری‎هایی است از این جهت می‎گویم آسیب نیست که گاهی کوتاهی یا عقب بودگی از آن چیزی که تقنین بوده است می باشد و گاهی پیشروی و گذر به جلو از آن جنبه‏ای که تقنینی است می‎باشد میان ایندو باید فرق گذاشت. خود قوانین مدون هم باید بازنگری شوند برای مثال بوده اند کسانی که در دوره خودشان متهم به هنجارشکنی و خلافگویی و بر هم زدن فرهنگ مدون شدند در تاریخ مسیحیت تفتیش عقاید شدند یا در تاریخ کلام خودمان کسانی طرد شدند اما همانها بعد از گذر زمان پیشگامان و منادیان فرهنگی پیشرفته تر از آن فرهنگی که در روزگارانشان جاری بوده تحسین شدند.

این محقق و پژوهشگر حوزه ادامه داد: بنابراین اگر بی غرضی و صدق باشد و در اینگونه اختلاف، به دیده درس آموختن نگاه شود من این را آسیب نمی‎بینم.

این استاد گروه فلسفه دانشگاه تبریز درباره اثرات و تبعات این عدم انطباق هم اظهارداشت: اگر جنبه مثبت آن را در نظر بگیریم پویایی فرهنگ و تغییرات رو به رشد لازم است و اگر جنبه منفی آن را بنگریم یعنی برپایه اینکه چیزی بهتر از تقنین ها و اصول و مقرارتی که وضع شده نیاید مثلاً بر پایه تحلیل ها غیر آگاهانه یا عدم انضباط اخلاقی و سیاسی باشد می‎تواند آثار منفی به بار آورد.