اندرسون: شرایط مناظره/ طرفین مناظره باید بر موضوع مورد بحث اشراف داشته باشند
الیزابت اندرسون استاد فلسفه و مطالعات زنان در دانشکده جان رالز دانشگاه میشیگان در مورد شرایط و ضوابط اخلاقی بحث و گفتگو و تبادل نظر در یک مناظره به خبرنگار مهر گفت: در ابتدا باید توجه داشت که مناظره و تبادل اندیشه دارای ضوابط اخلاقی خاص خود است که طرفین بحث و گفتگو باید به آن پایبند باشند.
وی تصریح کرد: اولین نکتهای که افراد در یک مناظره باید با آن آشنا باشند اشراف آنها در موضوع مورد بحث است. باید در مورد موضوع مورد بحث مطالعه و تحقیق صورت گرفته باشد و افراد اشراف بر بحث داشته باشند.
فیلسوف اخلاق معاصر تأکید کرد: نکته دیگر انصاف در بحث و گفتگو است. افراد وقتی وارد بحث و گفتگویی می شوند باید فقط موضوع مورد بحث و استدلالهای طرف مقابل برایشان مهم نباشد و نه وابستگیهای دیگر.
مؤلف "ضرورت یکپارچگی" گفت: برای نمونه ممکن است کسی متعلق به مشرب فکری و فلسفی خاص باشد و در مورد یک موضوع به گونهای دیگر بیندیشد. در این صورت آنچه به عنوان استدلال در آن موضوع خاص مطرح شده باید ملاک قرار گیرد و از پرداختن به حواشی که مدخلیتی در بحث ندارد بپرهیزند.
وی در ادامه یادآور شد: نکته مهم در یک بحث و گفتگو گشاده بودن بر روی نظریههای جدید و رقیب است. طرفین بحث و گفتگو باید بر روی مباحثی که مطرح می شوند گشاده باشند و اگر دیدند قدرت استدلال رقیب بر استدلال آنها میچربد آنرا قبول کنند و در نظریههای خود تجدید نظر کنند.
استاد پیشین دانشگاه هاروارد در پایان تصریح کرد: همه افراد دارای ذهنی محدود هستند و همین گشاده بودن باعث غنای ذهنی افراد می شود. تا مادامیکه که خود را عقل کامل بدانیم فرصت غنای اندیشه را از دست خواهیم داد.
کرامر: مناظره با داشتن پیشفرض بیمعناست/ قدرت استدلال باید در بحث تعیین کننده باشد
متیو کرامر استاد فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق دانشگاه کمبریج و مدیر برنامه فلسفه سیاسی و فلسفه حقوق در این دانشگاه نیز به مهر گفت: در ابتدا باید توجه داشت که وقتی اصول و شرایطی برای بحث و گفتگو در نظر می گیریم به معنای محدودیت قائل شدن برای بحث نباشد.
وی در ادامه افزود: به عبارت دیگر به بهانه داشتن اصول و شرایط بحث و گفتگو نباید فضای مناظره بسته باشد و نتوان به بیان دیدگاههای رقیب پرداخت.
مؤلف "نظریه حقوق، نظریه سیاسی و شالوده شکنی" یادآور شد: البته که بحث و گفتگو و مناظره شرایط و ضوابط خاص خود را دارد. این اصول در همه فرهنگها و جوامع نیز پذیرفته شده است.
وی در ادامه تأکید کرد: در فضای بحث و گفتگو آنچه باید اصل باشد قدرت استدلال طرفین بحث است. در این فضا فقط استدلال است که تعیین کننده برتری یک اندیشه بر اندیشه دیگر است.
کرامر یادآور شد: طرفین بحث و گفتگو باید به موضوع مورد بحث اشراف داشته باشند. هنجارهایی که برای بحث و گفتگو مطرح هستند هنجارهایی عقلانی هستند.
وی افزود: یکی از آسیبهایی که در بحث و گفتگو وجود دارد وجود پیش فرض است. وقتی با پیش فرض در یک بحث و گفتگو وارد می شویم به آنچه گفته می شود و استدلال می شود توجه نمی کنیم.
مؤلف "محل تلاقی اخلاق و حقوق" در ادامه تأکید کرد: در واقع پیش فرض حجاب توجه به قدرت استدلال است. با پیش فرض نتایج مناظره و بحث از پیش تعیین شده است.
گلسپی: ذهن نباید قفس خود باشد/ مناظره دارای ضوابط عمومی است
مایکل آلن گلسپی استاد فلسفه و علوم سیاسی دانشگاه دوک آمریکا نیز در این خصوص معتقد است: جهان بینی هر فرد در نوع اندیشه و بر نظام اندیشگی او تأثیرگذار است.
وی در ادامه افزود: همین موضوع در نوع مواجهه افراد با مسائل و موضوعات حاکم است. به این معنا که هر شخصی در مواجهه با دنیای خود از فرضیات ذهنی خود استفاده می کند و هر آنچه که با این مفروضات همسو و هماهنگ بیشتر مورد پسند خواهد بود.
مؤلف "نیهلیسم بعد از نیچه" تصریح کرد: اندیشمند و متفکر کسی است که در مواجهه با مسائل و موضوعاتی که با فرضهای ذهنی او همخوانی ندارد و حتی تضاد دارد با دیدی منصفانه بنگرد و در مورد آنها جدی فکر کند.
این فیلسوف آمریکایی یادآور شد: اگر نوع مواجهه ما با اندیشه هر شخص از رهگذر خالی کردن ذهن از هرگونه پیشداوری باشد در این صورت ذهن ما بر روی آرای مخالف و رقیب گشاده خواهد بود و بر غنای آن افزوده میگردد.
مؤلف "بنیان تاریخ" تأکید کرد: اذهانی که قفس خود هستند و به روی جهان بیرونی بسته هستند دچار جمود فکری و ذهنی میشوند و با تغییر اندکی متلاشی می شوند.
گلسپی در پایان تصریح کرد: بسیاری از ما در یک بحث و مناظره به جای پایبند بودن به ضوابط همگانی بحث و گفتگو خواهان حاکمیت ضوابط خودمان در آن هستیم.
کریسپ: منطق ملاک مناظره باشد/ مشخص نبودن تبعات برخی نظریههای علوم انسانی
راجر کریسپ استاد فلسفه دانشگاه آکسفورد و فیلسوف اخلاق معاصر گفت: بحث و گفتگو باید در شرایطی آزاد صورت گیرد و منطق ملاک عمل طرفین بحث و گفتگو باشد.
وی در ادامه افزود: به این معنا که هر گونه پیش داوری و تعصب در بحث و گفتگو نباید حاکم باشد و اصول منطق بایدنشان دهد که سخن و استدلال کدام طرف قابل قبولتر است.
این فیلسوف اخلاق معاصر در ادامه یادآور شد: اما اینکه اصول منطقی چیست و اینکه آیا همه در مورد آن اتفاق نظر دارند محل مناقشه است. شما ممکن است بگویید که در مناظره اصول منطقی حاکم باشد.اما آیا این اصول منطقی مورد توافق همگان است.
کریسپ در ادامه تأکید کرد: ولی به رغم این موضوع می توانیم این اصول را حاکم بر بحث و گفتگو بگیریم و بر اساس آن بحث و گفتگو را پیش ببریم.
مؤلف "مطلوبیت و اخلاق" تصریح کرد: این اصول دارای ماهیتی هستند که در آن نظامهای ارزشی و باورهای ما دخیل نخواهند بود.
استاد فلسفه دانشگاه آکسفورد در ادامه افزود: هر چند تبدیل گزارههای مربوط به علوم انسانی به این اصول منطقی باز خود محل بحث خواهد بود. یعنی ممکن است شما بگویید یک عمل و پدیده دلیل پدیده دیگر است اما در مورد آن توافق نباشد. این در حالی است که بر اساس خود منطق این استنتاج درست است.
مؤلف "دیدگاه ارسطو درباره نفس" تصریح کرد: همچنین یکی از نکاتی که در مباحث علوم انسانی باید مورد توجه قرار گیرد این است که نتیجه یک تفکر ممکن است آزموده شده نباشد.
استاد دانشگاه آکسفورد در پایان تأکید کرد: به عبارت دیگر شما تحلیلی ارائه می دهید و نظریه ای را بیان میکنید و ممکن است آن نظر آزموده شده نباشد و در عرصه عمل بازخوردهای آن مشخص نباشد. در این صورت سخن از درستی یا نادرستی یک نظر کاری سخت و دشوار است.
تالیافرو: منطق شمشیر دو لب است/ اصول منطقی میتواند مورد سوء استفاده قرار گیرد
چارلز تالیافرو استاد کالج سنت اولاف مینهسوتای آمریکا و فیلسوف دین معاصر نیز معتقد است: اولین اصلی که در یک مناظره باید مورد توجه باشد منطقی بودن آن است.
وی در ادامه افزود: یعنی طرفین یک مناظره و بحث و گفتگو از اصول منطق پیروی کنند. باید توجه داشت که با همین اصول منطق و اشراف بر آنها می توان سفسطه کرد و آنها را در جهت دلخواه استفاده کرد. یعنی منطق یک شمشیر دو لب است.
وی در ادامه یادآور شد: کسی که به اصول منطق اشراف دارد می تواند با استفاده نادرست و زیرکانه از آنها بحث را در جهت خواستههای خود پیش ببرد که ممکن است مخاطب از آن آگاه نباشد.
مؤلف "راهنمای آکسفورد درباره الهیات" تأکید کرد: یا حتی ممکن است خود شخص اطلاعی نداشته باشد که استفاده نادرستی از اصول منطق دارد انجام می دهد.
فیلسوف دین معاصر تصریح کرد: اما آنچه باید در یک بحث و گفتگو مورد توجه قرار گیرد این است که طرفین بحث برای مباحثی که ارائه می دهند باید استدلال ارائه دهند و حرفهایشان نیز مستند باشد.
استاد پیشین دانشگاه آکسفورد در ادامه یادآور شد: برای بحث و گفتگو اصولی وجود دارند که مورد پذیرش همگان است. برای نمونه فضای باز برای ارائه استدلال، رعایت عدالت در یک بحث و گفتگو، دوری از قضاوتهای هیجانی، عاری ساختن ذهن از پیش داوریها و ... از جمله اصول و ضوابط برای هر بحث و گفتگو هستند.
وود: استقلال فکری مهمترین اصل برای مناظرهکنندگان است/ تفکر دارای هنجار است
آلن وود عضو آکادمی هنر و علوم آمریکا و استاد فلسفه دانشگاه استنفورد به مهر گفت: مناظره و بحث و گفتگو نیز مانند خود تفکر دارای هنجارهایی است.
وی در ادامه افزود: طرفین یک بحث و گفتگو در یک مناظره باید استقلال فکری داشته باشند. آنها نباید وابستگی به جایی داشته باشند و تفکر آنها نباید برای منافع خاصی باشد.
این کانت شناس معاصر تصریح کرد: برای آنها باید استدلال و خود تفکر اصل و اساس باشد و نه چیر دیگر. محقق و متفکر نباید وابستگی به جریان خاصی داشته باشد و باید فارغ از هر محدودیت و مانع فکری دست به تفکر بزند.
عضو آکادمی هنر و علوم آمریکا تأکید کرد: استقلال فکری به معنای این نیست که به آرای دیگران بی توجه باشیم. هر فرد در تاریخ و جغرافیای خود زندگی میکند و مسلماً از آرای دیگران نیز تأثیرپذیر خواهد بود.
استاد دانشگاه استنفورد یادآور شد: بحث این است که آرای دیگران دربست مورد پذیرش قرار نگیرد و مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در این صورت متفکر میتواند ضمن استفاده از آرای دیگران خود نیز تحلیل خود را داشته باشد و دارای استقلال فکری نیز باشد.
مؤلف "اندیشه اخلاقی هگل" تأکید کرد: هر فرد باید بتواند با آرایی که با مفروضات ذهنی او همسو نیست و با آرای خود در تناقض و تضاد است نگاه منصفانه داشته باشد. انصاف در تفکر باعث می شود تا آرای دیگران نه دربست مورد توجه باشد و نه دربست رد شوند.
کانت شناس برجسته معاصر تصریح کرد: برای هر مناظره و بحث و گفتگو علاوه بر ضوابط خاص مربوط به هر فرهنگ می توان ضوابط جهانشمول نیز متصور شد. اصولی چون استقلال فکری، انصاف، پرهیز از پیش داوری و گشوده بودن بر روی آرای رقیب از جمله اصولی هستند که در یک بحث و مناظره جنبه جهانی دارند و همگان بر آن اتفاق نظر دارند.
سیم: اکثر افراد دوست ندارند افکارشان به چالش کشیده شود/ ترس از استدلالهای جدید
استوارت سیم استاد دانشگاه نورث آمبریا در نیوکاسل انگلستان تصریح کرد: مناظره دارای اصول و ضوابط خاص خود است که رعایت آن برای طرفین بحث و گفتگو لازم و ضروری است.
وی در ادامه افزود: ابتنای مناظره و بحث و گفتگو باید بر روی این اصول و هنجارها باشد در غیر این صورت صحبت از مناظره و بحث و گفتگو بی معناست.
مؤلف "دیکشنری لیوتار" در ادامه تأکید کرد: هر انسان دارای مفروضاتی است که معمولاً علاقه ندارد آن مفروضات به چالش کشیده شود. محقق و متفکر واقعی کسی است که از بحثها و استدلالهایی که در تقابل و تضاد با مفروضات ذهنی اوست نهراسد.
وی در ادامه تصریح کرد: گاهی متفکرانی بوده اند که حاصل یک عمر کار تحقیقاتی و مطالعاتی آن با رو شدن موضوعی جدید به چالش کشیده شده است و آنها نیز آنرا پذیرفتهاند.
استوارت سیم در ادامه افزود: از اینروست که چنین متفکرانی علاوه بر اینکه اندیشه و تفکرشان حائز اهمیت است از بعد اخلاقی نیز برای ما مثال زدنی هستند.
استاد دانشگاه نورث آمبریای انگلستان یادآور شد: انسانی که در را بر روی نقد خود می بندد از جنبه فکری نیز ضعیف می ماند. تبادل اندیشه به غنای فکر و اندیشه منجر میشود.
وی در ادامه تأکید کرد: طرفین بحث و گفتگو باید مستند صحبت کنند و به موضوع مورد بحث اشراف داشته باشند. شواهد و مدارک ارائه شده در یک بحث و گفتگو باید برای همه طرفهای گفتگو قابل قبول باشد.
این فیلسوف آمریکایی در پایان تأکید کرد: همچنین باید آنها به آرای یکدیگر احترام بگذارند و از داشتن پیش پندار و پیش فرض در مورد یکدیگر پرهیز کنند.
اسکروتن: داشتن پیشفرض مناظره با صاحب اندیشه را بیمعنا میکند
راجر اسکروتن فیلسوف بریتانیایی و استاد زیباییشناسی دانشگاه آکسفورد در این خصوص به مهر گفت: افراد در یک بحث و گفتگو باید صادقانه به بحث و گفتگو بپردازند. در مواجهه با یک تفکر نباید با پیش فرض پیش رویم.
این فیلسوف برجسته معاصر یادآور شد: نباید بخشی از یک تفکر را بدون در نظر گرفتن نظام اندیشگی آن شخص در نظر گرفت.
مؤلف کتاب "معنای کنسرواتیسم" در ادامه تصریح کرد: وقتی با یک تفکر و اندیشه مواجه می شویم به تنها چیزی که باید توجه داشته باشیم تفکر و استدلالهای مطرح در آن است. نباید در مواجهه با تفکر و اندیشه هیجانی رفتار کنیم.
وی در ادامه تأکید کرد: اگر نقدی بر یک فکر و اندیشه داریم باید مستندات و شواهد و استدلالهای خود را بیاوریم و بر اساس آن صحبت کنیم. برای رد یک استدلال باید استدلال متقن آورده شود و صرف این نباشد که فقط بگوئیم آن استدلال اشتباه است و آنرا رد کنیم.
مؤلف "فرهنگ اندیشه سیاسی" یادآور شد: پیش داوری برای بررسی یک اندیشه سم مهلکی است که نتیجه و داوری در مورد آن اندیشه را از پیش مشخص می سازد. کسی که در مورد یک فکر و اندیشه پیش داوری دارد دیگر نیازی به مناظره با فرد صاحب اندیشه ندارد!
استاد زیباییشناسی دانشگاه آکسفورد در پایان تأکید کرد: دگمها و جزمیات باعث می شوند تا همه چیز را از فیلتر آن دگمها ببینیم و نتیجه آن جمود فکری است.
هاگ: روش تفکر بر محتوای اندیشه تأثیرگذار است/ منطق محدودکننده اندیشه است
سوزان هاگ استاد فلسفه و حقوق دانشگاه میامی آمریکا نیز بر آن است: بحث و مناظره عرصه ای برای تبادل اندیشه و رد و بدل شدن ایدههای جدید و نو است.
وی تصریح کرد: مناظره محلی است تا استدلالهای موجود در مورد یک موضوع بیان شود. فقط استدلال باید مطرح باشد و اگر اشکالی هست با استدلال و متوجه استدلال باشد.
هاگ در ادامه یادآور شد: طرفین بحث و گفتگو باید بر اساس اصول منطقی استدلالهای خود را بیان کنند. اما شاید این تفکر "غیر منطقی" به نظر برسد که بگویم که همواره نباید در اصول منطق گرفتار ماند.
وی افزود: اندیشه و تفکر میتواند به ورای منطق هم برود. میتواند در مراحل بعد صورت بندی انجام شود. اما همواره ماندن در اصول منطق امر مطلوبی نخواهد بود.
این دانش آموخته دانشگاه آکسفورد در ادامه تصریح کرد: این موضوع نباید اینگونه تلقی شود که در یک بحث و گفتگو نباید از منطق استفاده کرد. منطق ابزاری است که شیوه تفکر و نحوه بیان استدلالها را به ما می آموزد.
وی یادآور شد: دیگران هم در مورد آراء و اندیشههای ما بر اساس اصول منطقی دست به قضاوت میزنند و بر این اساس است که ما نیز باید به دفاع از آرای خود بپردازیم.
منطق دان معاصر تأکید کرد: اصول منطق برای شما بستر و زمینهای فراهم می کند و به آراء و اندیشههای شما جهت می دهد. اگر معتقد به اصول منطق ارسطویی باشید تفکر شما جهت خاصی می یابد.
مؤلف "فلسفه منطق" در ادامه تأکید کرد: اگر هم معتقد به اصول منطق جدید باشید این نیز الزاماتی برای شما دارد و محتوای تفکر و اندیشه شما بر اساس این الزامات شکل خواهد گرفت.
جی: رسیدن به ارزشهای مشترک نباید به معنای یکپارچهسازی فرهنگی باشد
مارتین جی شارح معروف مکتب فرانکفورت و استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا در برکلی در این مورد تصریح کرد: اینکه به راحتی بتوان اصولی برای تفکر متصور شد کار آسانی نیست.
وی در ادامه تصریح کرد: انسان و ذهن او پیچیده است. ذهن دارای ساختار پیچیدهای است که در مورد اینکه خیلی از فعالیتهای آن مربوط به آن است یا خارج آن بحث و گفتگو و اختلاف نظر وجود دارد.
مؤلف "فضیلت دروغگویی: درغگویی در سیاست" تأکید کرد: اصول تفکر می تواند جهانشمول باشد. هر کشوری دارای فرهنگی است که اصول و ارزشها در آن شکل میگیرند.
شارح معروف مکتب فرانکفورت در ادامه افزود: این اصول و ارزشها می توانند به یکدیگر نزدیک و شبیه شوند. هر چقدر گفتگو میان فرهنگها بیشتر باشد این نزدیکی میتواند بیشتر شود؛ ضمن اینکه تفاوتهای فرهنگی نیز سر جای خود باقی بماند.
مورخ معاصر در پایان تأکید کرد: آنچه به اصول مشترک درباره بحث و گفتگو شکل میدهد تعامل بیشتر میان آراء و افکار است. ممکن است در این رهگذر باورها و ارزشها زمینهمند باقی بمانند و برای فرهنگ خاصی دارای اعتبار و ارزش باشد.
نظر شما