دوربین فکر نمی‌کند/ تاثیر دانش و تفکر در ثبت تصویر

به گزارش خبرنگار مهر،  پنجمین نشست از سلسله نشست‌های ارتقای درک تصویری عکاسان خبری، با حضور بهرام بدخشانی فیلمبردار سینما ظهر امروز 14 دی ماه در خبرگزاری مهر برگزار شد.

بدخشانی که به دلیل استقبال عکاسان برای دومین بار متوالی در مهر حاضر می‌شد، در این نشست به موضوع شناخت تصویر پرداخت و تلاش کرد با طرح این مباحث عکاسان را با نکات تخصصی فیلمبرداری نیز آشنا کند.

وی با مبحث رنگ و نور جلسه را آغاز و با بیان اینکه رنگ عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر موجود در عکس تلقی می‌شود، اظهار کرد: رنگ تاثیر بسیار زیادی در رساندن حس و مفهوم عکس دارد. با این عنصر می‌توان یک موضوع را به تمسخر کشاند و یا پیام عکس را به کل دگرگون کرد. رنگ به عناون یکی از کلیدی‌ترین عناصر بیان حس درونی عکاس به هنگام عکاسی شناخته می‌شود.

بدخشانی ادامه داد: استفاده از امکاناتی که در دوربین‌های عکاسی امروزه وجود دارد، می‌تواند در ایجاد کردن این تغییر رنگ در موضوع‌ها کمک کند. شرط استفاده از این امکانات نیز تمرین زیاد تا حدی است که چنان ملکه ذهن شوند که در موقعیت‌های مختلف عکاس بتواند تصمیم بگیرد برای رنگی که می‌خواهد به عکس بدهد چطور عمل کند.

این فیلمبردار شناخته شده، با اشاره به این که دوربین‌های امروزی از امکانات از پیش فرض شده‌ای مانند نور خورشید، نور مهتابی، هوای ابری و امثال این برخوردارند، تأکید کرد: بهتر است یاد بگیریم که به طور دستی و در موقعیت‌های هوایی و روشنایی‌های مختلف رنگ تصویر را تنظیم کنیم. یادگیری امکان کلوین در دوربین‌های عکاسی نیز می‌تواند به عکاس کمک کند.

وی با اشاره به این موضوع که خود را بسته دوربین نکنید و اجازه ندهید روی سرتان سوار شود، تصریح کرد: دوربین فکر نمی‌کند. باید به مرحله‌ای برسید که شما بر دوربین مسلط باشید. استفاده از کلوین‌های آماده به شیوه‌ای که یک بار با کلوین‌های آماده عکاسی کنید و بار دیگر دستی کلوین بزنید می‌تواند تفاوت رنگ‌ها را به شما نشان دهد و ببینید که همواره استفاده از پیش فرض‌ها می‌تواند صحیح نباشد.

لحظات مهم، زمان آزمون و خطا نیست

بدخشانی با ذکر این نکته که آزمون و خطاهای این چنینی فقط در مرحله یادگیری وجود و به شرایط عکاس بستگی دارد، یادآور شد: در مواقعی که لحظه بسیار مهم است زمان درستی برای این آزمون و خطاها نیست بنابراین تا فرصت و زمان دارید آنقدر تمرین و آزمون و خطا انجام دهید تا به مرحله یادگیری کامل برسید.

مدیر فیلمبرداری "راه آبی ابریشم" با بیان اینکه وابستگی کمتر به تکنولوژی باعث راه افتادن بهتر عکاسان در مسیر کار می‌شود، گفت: تکنولوژی به گونه‌ای که او شما را هدایت کند جایی خطر ساز می‌شود که جبران ناپذیر هم می‌تواند باشد. همچنین در مبحث رنگ عکس‌ها نیز دو نکته را باید در نظر داشت: اول اینکه آلودگی هوا را در نظر بگیرید. دوم دستکاری‌های دیگری که روی بقیه امکانات دوربین انجام داده‌اید را فراموش نکنید.

وی افزود: با توجه به این موارد می‌توانید با تنظیم دستی کلوین رنگ بهتری به عکس‌هایتان بدهید. یکی دیگر از نکاتی که می‌تواند در رنگ عکس تأثیر بگذارد انتخاب صحیح دیافراگم است.  دیافراگم منهای کنترل نور در پختگی رنگ – پختگی به معنای غلظت رنگ- تاثیر مستقیمی دارد.

در ادامه این نشست تعدادی از عکس‌های حاضران نمایش داده شد و بدخشانی به بررسی برخی از آنها از منظر مفهوم، تکنیک‌های عکاسی، نور و رنگ پرداخت.

نارسایی پیام عکس با کادربندی نادرست

بدخشانی با تأکید بر لزوم یادگیری درست کادربندی و رساندن مفهوم صحیح عکس که رابطه نزدیکی به هم دارند، خاطرنشان کرد: ممکن است یک کادربندی نادرست پیام عکس را به ضد پیام عکس تبدیل کند. تغییر کادر نیز در معنی عکس تفاوت ایجاد می‌کند.

وی با مهم خواندن چیدمان عناصر در عکس، تصریح کرد: درست قرار گرفتن المان‌های موجود در یک تصویر باعث می‌شود که حتی یک خارجی و کسی که به عکس و محیط آن آشنا نباشد، مفهوم و پیام عکس را صحیح برداشت کند.

در ادامه نشست و نمایش عکس‌ها، فیلمبردار "دوئل" یادآور شد: یادگیری کادر بندی درست بر روی عکس‌هایی است که خودمان گرفته‌ایم، به شیوه‌ای که برای تمرین دادن به چشم و نگاه کردن صحیح به هنگام عکاسی می‌توانیم عناصر زائد را از روی عکس ادیت و حذف کنیم و عکس را قبل و بعد از ادیت این عناصر اضافی با هم قیاس کرده و شیوه صحیحی کادر بندی در لحظه را یاد بگیریم.

بدخشانی ادامه داد: این کار سبب می‌شود درست ببینید و با کم‌ترین عناصر اضافی در تصویر، درست عکاسی کنید. همچنین استفاده از کادرهایی که می‌توانید به اندازه‌های مختلف بر پایه اندازه فریم اصلی برش بدهید و روی عکس‌های خودتان یا نقاشی‌ها به دنبال کادرهای جدیدی بگردید. این کار باعث می‌شود در یک اثر کادرهای جدیدی را به دست آورید و چشمتان یاد می‌گیرد که کادرهایی نو ببیند. 

وی در پاسخ به اینکه آیا باید به کادربندی‌های کلاسیک وفادار باشیم یا با توجه به این موضوع که در کشورهای خارجی در زمینه عکاسی شیوه‌ای نوین در کادربندی و جابجایی عناصر اصلی تصویر به وجود آمده است ما نیز این شیوه را ادامه دهیم، اظهار کرد: کادر بندی‌های نوین و جابجایی عناصر از نقاط طلایی به مرکز تصویر بد نیست اما زمانی می‌توانید از شیوه‌های نوین استفاده کنید که تسلط کامل به شیوه‌های کلاسیک را داشته باشید. اما تا زمانی که یاد نگرفته‌اید در کادر خودتان مفهوم و پیامتان را برسانید باید یادگیری شیوه‌های کلاسیک را ادامه دهید.

افزایش دقت با عکاسی آنالوگ و کاهش خلاقیت با دیجیتال

این فیلمبردار باسابقه از مسئله دیجیتال به عنوان یک معضل بشری نام برد و با قیاس اکنون با زمانی که عکاسان با دوربین‌های آنالوگ عکاسی می‌کردند، توضیح داد: زمانی که آنالوگ استفاده می‌شد به دلیل محدود بودن حلقه‌های فیلم و هزینه بالای تهیه آن‌ها، زمانی که برای ظهور و چاپ عکس‌ها صرف می‌شد عکاس را بر این می‌داشت که با دقت بیش تری عکاسی کند، هر چه شرایط بسته‌تر امکان خلاقیت بیش‌تر است و هر چه شرایط سهل‌تر خلاقیت از بین می‌رود.

بدخشانی در پایان یادآور شد: دیجیتال به گونه‌ای عکاسان را تنبل کرده است. اما با تمام بدی‌هایش این امکان را به بشر داده است که تمام ناشناخته‌هایش را با آن بشناسد. با این همه باز هم استفاده کردن از دیجیتال به عکاس بستگی دارد. حتی می‌تواند شما را بسیار فعال کند اگر از راه درست و شیوه صحیح آن را استفاده ‌کنید.