آلودگی در کمین هوای کرج/ چاره‌ای برای نفس کشیدن کنیم

روزها و هفته های اخیر که آسمان هرازگاهی در خود فرو می رفت و با چشمانی پر از غبار و طعنه به زمینی ها می نگریست، البرز تنها انتظاری که می کشید انتظار صدور دستور استاندار برای تعطیلی یا عدم تعطیلی منطقه بود!

 

خوردروهایی که روز و شب در مسیر اتوبان تهران – کرج در رفت و آمدند، ودیعه شان از پایتخت، غبار و آلودگی فراوانی است که به البرز می آورند. بسیاری از آنان از ضررهای آلودگی هوا برای شهروندان، به ویژه کودکان و سالمندان اطلاع دارند و حتی گاهی از هوش رفتن عابران و کهنسالان را در خیابان ها به چشم می بینند اما کمتر در این اندیشه فرو می روند که بد نیست دل از خودروهای تک سرنشین خود کنده و از ناوگان عمومی حمل و نقل بهره ببرند.

 
در این میان نقش مسئولان استان برای یادآوری این مهم به شهروندان، بسیار پررنگ است. نقشی که به نظر می رسد از سوی مدیران دستگاه ها و بخش های مختلف و ذیربط با مبحث بهداشت محیط و هوا چندان مورد توجه قرار نمی گیرد.
 
طی تمام روزهای بد ماه های اخیر از نظر زیستی و آلودگی هوا، در هیچ یک از رسانه ها و مطبوعات استان خبری از برنامه قابل توجه یا اقدامی اعتراض آمیز در محکوم کردن بهره برداری خودمحورانه افراد از خودروهای شخصی و تشویق به بهره گیری از ناوگان حمل و نقل عمومی مشاهده نشد.
 
ادارات و دستگاه هایی چون محیط زیست، منابع طبیعی، شهرداری، سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری و نیز سازمان های مردم نهاد شکل گرفته در این حوزه، هیچ طرح، راهکار یا حتی اقدامی انتقادی یا تشویقی نسبت به وضعیت اسفناک هوای استان ارائه ندادند. برخی تنها به بررسی مقطعی اقداماتی پرداختند که شاید بتواند البرز را از رسیدن به بحرانی به نام رد شدن آلودگی هوا از وضعیت هشدار، نجات دهند اما این فعالیت ها کافی به نظر نمی رسند.

 

 
شاهدیم که در دیگر کشورها به محض بروز ضعف یا مشکلی در سیستم عمومی کشور و جامعه، مردم به صورت خودجوش یا سازماندهی شده تجمعاتی تشکیل می دهند و با حرکتی نمادین به مبارزه و تبلیغ علیه ضعف موجود می پردازند تا ضمن رساندن صدای اعتراض خود به مسئولان، در زمینه مورد نظر برای جامعه فرهنگ سازی کنند.
 
طی ماه های اخیر دو مرتبه و به مدت سه روز استان به دلیل آلودگی شدید هوا تعطیل اعلام شد به نحوی که استاندار البرز از این نکته ابراز تأسف کرد و اظهار داشت که برای تعطیلی منطقه به دلیل آلودگی شدید هوای تنفسی مان، به راستی باید متأسف و نگران باشیم.
 
آیا نمی توان برای هدایت و تشویق مردم به استفاده از وسایلی که بهره گیری از آنها نه تنها به آلودگی هوا منجر نمی شود، که به پاکی و سلامت شهر و شهروندان نیز می انجامد، طرحی ابتکاری ارائه داد؟
 
شهرداری کرج می تواند یکی از خیابان های شهر را به صورت نمادین انتخاب کرده و با در اختیار گذاشتن دوچرخه به قیمت ارزان و مناسب، در کنار وسایل حمل و نقل عمومی، تردد همه خودروهای شخصی را در خیابان مورد نظر ممنوع اعلام کند.
 
می توان خیابان دیگری را با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به خیابانی با اسلوب رفت و آمد قدیم ایران طراحی کرد و در آن از وسایل حمل و نقل قدیم چون درشکه و دوچرخه بهره برد. اتفاقی که هم اینک به صورت بسیار محدود در میدان امام اصفهان شاهد هستیم و مردم برای سوار شدن بر هر یک از این درشکه ها پول قابل توجهی را پرداخت می کنند؛ اقدامی که ضمن صرفه اقتصادی و کاهش آلودگی هوا به فرهنگسازی درباره نخستین نیاز بشر برای بهره گیری از هوای سالم تنفسی می انجامد و با رونق امکانات گردشگری، درآمد توریستی استان را نیز ارتقا می دهد.
 
اما به نظر می رسد مسئولان البرزی با غرق شدن در فضای اداری و تبعیت مدام از قانون و کاغذبازی های مرسوم، در ارائه نظرات ابتکاری و ایجاد راهکارهای خلاقانه و جدید به شدت کم بنیه شده اند.
 
در این ایام حتی مهدکودک ها و مدارس البرز نیز طبق روال روز هوای پاک، راه پیمایی اعتراض آمیز و نمادین راه نینداختند تا با این کار درخواست خود را برای پاکیزه نگه داشتن هوای شهر، به بزرگسالان گوشزد کنند.

کاهش 20 درصدی آلودگی هوا با معاینه فنی خودروها

 

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز ضمن درخواست از شهروندان برای گرایش به حمل و نقل عمومی و خودداری از استفاده از اتومبیل شخصی تک سرنشین، بر معاینه فنی خودرو تاکید کرد و گفت: انجام به موقع معاینه فنی و تنظیم موتور خودروها تا 20 درصد موجب کاهش آلودگی هوا می شود.

 

 

وی با اشاره به اهمیت فرهنگسازی و نیز کنترل معاینه فنی خودرو در کاهش میزان آلاینده های هوا  تصریح کرد: توجه شهروندان به سلامت خودرو و همکاری با پلیس راهور در خروج خودروهای فرسوده و دودزا موجب می شود وضع کیفی هوا در بیشتر روزهای سال در وضعیت سالم قرار گیرد.

 

19 مرکز معاینه فنی خودرو در البرز

 

وی در پاسخ به تعداد مراکز معاینه فنی خودرو در استان به 15 مرکز ویژه خودروهای سبک و 4 مرکز ویژه خودروهای نیمه سنگین و سنگین اشاره کرد.

 

مدیرکل محیط زیست البرز موضوع فرهنگسازی و اطلاع رسانی به شهروندان از مضرات آلودگی و نیز راه های پیشگیری از افزایش الاینده ها و رسیدن به مرز هشدار و خطر را در نتیجه همراهی همه دستگاه های دست اندکار خواند و خواهان اجرای برنامه های فرهنگی  و آموزشی در این خصوص شد.

 

چیزی به روز هوای پاک باقی نمانده و هیچ بعید نیست این روز نیز به دلیل آلودگی بیش از حد هوا، تعطیل اعلام شود.
 
ای کاش یادمان نرود، برنامه ریزی و فرهنگ سازی برای یک حرکت عمومی، با نام گذاری یک روز و برپایی یک همایش یا برنامه مقطعی به نتیجه نمی رسد و برای تحقق آرمان های آن باید از مدت ها پیش کوشید، طرح داد و برنامه ریزی کرد. 
 
گزارش از عادله سادات ارشادی مقدم