به گزارش خبرنگار مهر، مدیران و مسئولان هنری و تئاتری وقتی به کشورها و جشنواره‌های بین‌المللی تئاتر سفر می‌کنند کمترین توقع و انتظاری که از این سفرها وجود دارد این است که خروجی و نتایج مثبت برای تئاتر ایران و بخش بین‌الملل آن و همچنین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر داشته باشد.
طی دو سال گذشته معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به همراه برخی مدیران این حوزه به جشنواره‌های معتبر و بین‌المللی تئاتر جهان سفر کرده‌اند که در این بین این سفرها، حضور در جشنواره‌های آوینیون و ادینبورگ که دو رویداد بین‌المللی و مهم تئاتر در جهان هستند و همواره به لحاظ کمی و کیفی از جایگاه بسیار قابل قبولی برخوردار بوده‌اند، اهمیت بیشتری داشته است.
سفر معاون هنری و مدیرانش به این جشنواره‌ها با واکنش رسانه‌ها همراه بود و گلایه‌هایی نسبت به این سفرها صورت گرفت اما پاسخ این بود که سفرهای مذکور برای برقراری ارتباط با کمپانی‌های معتبر تئاتری و همچنین رایزنی با گروه‌ها و نمایش‌های معتبر و حرفه‌ای جهت حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و ارتقای حضور بین‌المللی تئاتر ایران انجام شده است.
صحنه‌ای از نمایش "ننه دلاور" اثر کلاوس پایمن اجرا شده در دوره بیست و ششم تئاتر فجر
طی جشنواره سی‌ام و سی و یکم تئاتر فجر هیچ خروجی قابل قبولی از این سفرها در بخش بین‌الملل تئاتر فجر دیده نشد. منظور از این خروجی این نیست که آثاری که در آن جشنواره‌ها شرکت کرده‌اند برای حضور در جشنواره تئاتر فجر دعوت شوند بلکه منظور ارتقای سطح سلیقه در انتخاب کیفی آثار خارجی برای حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر است.
انتظار این می‌رفت که حضور در جشنواره‌های معتبر و بین‌المللی تئاتر برای مدیران ما دیدگاهی را ایجاد کند که در ارتقای سطح کیفی بخش بین‌الملل تئاتر فجر مؤثر باشد. دستاورد حضور در این رویدادها و ارتباط با گروه‌های حرفه‌ای و معتبر بین‌المللی این است که مدیران و مسئولان تئاتری ما بدانند که برای انتخاب آثار قابل توجه در بخش بین‌الملل باید برنامه ریزی مناسبی وجود داشته باشد.
نکته‌ای که همواره در بخش بین‌الملل تئاتر فجر مغفول واقع شده این است که در این بخش توجه به کمیت نیاز نیست بلکه باید در این بخش به کیفیت آثار توجه شود. اینکه ما 5 یا 6 یا 10 اثر داشته باشیم که به لحاظ کیفی حرفی برای گفتن نداشته باشند ارزشی ندارد حتی اگر دعوت و حضور این گروه‌ها هزینه کمتری از گروه‌های داخلی داشته باشد.
باید دید حضور مدیران تئاتری در جشنواره‌های بین‌المللی چه تأثیری بر دیدگاه مدیران و مسئولان مربوطه داشته است. به طور حتم هدف از گنجاندن بخش بین‌الملل در جشنواره تئاتر فجر برای بالا بردن تعداد بخش‌های جشنواره نیست و ارتقای سطح کیفی جشنواره و تأثیرگذاری آثار با کیفیت بین‌المللی بر نگاه و سلیقه هنرمندان تئاتر و بخصوص هنرمندان جوان داخلی هدف مهم از در نظر گرفتن این بخش است.
متأسفانه تا به حال و به غیر از برخی مواقع که تعدادشان به کمتر از انگشتان یک دست می‌رسد، این آثار و هنرمندان داخلی بودند که به هنرمندان خارجی حاضر در بخش بین‌الملل تئاتر فجر الهام داده و سطح نگاه و سلیقه‌شان را افزایش داده‌اند.
گاه انتظار می‌رود مدیران و مسئولان تئاتری با انتخاب و دعوت از یک یا دو گروه حرفه‌ای فرصت اجرای آثاری را در جشنواره تئاتر فجر فراهم کنند که هنرمندان با اجراهای با کیفیت بین‌المللی آشنا شوند و تعامل مناسبی بین تئاتر ایران و تئاتر جهان انجام شود.
صحنه‌ای از "داستان معاصر آفریقا" اثر رومئو کاستلوچی در جشنواره بیست و نهم تئاتر فجر
اینکه گفته شود اکثر آثار با کیفیت به دلیل فرهنگی با ما همخوانی ندارند و یا به دلیل وضعیت سیاسی در عرصه بین‌الملل حاضر به اجرا در ایران و جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیستند، توجیهی بیش نیست. زیرا آثار قابل توجهی در تئاتر دنیا تولید و اجرا می‌شوند که به لحاظ فرهنگی نیز در تضاد با فرهنگ ما نیستند. از سوی دیگر بسیاری از هنرمندان حرفه‌ای تئاتر دنیا علاقه بسیار زیادی به حضور و اجرا در ایران دارند.
پیتر اشتاین، رومئو کاستولوچی و کلاوس پایمن از جمله چهره‌های شناخته شده تئاتر جهان هستند که در جشنواره تئاتر فجر حضور پیدا کردند و حتی اشتاین برای تولید و اجرای اثری مشترک به ایران آمد و باز هم ابراز علاقه کرد که بار دیگر به ایران سفر کند.
نگاهی به آثار انتخاب شده در بخش بین‌الملل سی و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و با رصد نام کارگردان‌های این آثار در سطح بین‌المللی مشخص می‌شود نه این آثار و نه کارگردان‌های آن‌های در سطح کیفی قابل قبولی قرار ندارند. نباید فراموش کنیم که در داخل کشور هنرمندان حرفه‌ای قابل توجهی حضور دارند و اگر قرار است آثاری به نام آثار خارجی قدم به تئاتر ایران بگذارند باید حرفی برای گفتن داشته باشند.
ضمن اینکه حضور چهره‌های مطرح و حرفه‌ای تئاتر جهان در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر باعث توجه هر چه بیشتر هنرمندان تئاتر جهان به این رویداد مهم تئاتری در ایران می‌شود. باید دید کی و چگونه وضعیت بخش بین‌الملل تئاتر فجر و حضور آثار خارجی در این رویداد بزرگ هنری بهبود پیدا می‌کند.
نظر شما