وقتی دوربین برای نخستین‌بار به حوزه علمیه بانوان می‌رود

به گزارش خبرنگار مهر، نشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی "گهواره ای برای مادر" با حضور پناه بر خدا رضایی کارگردان، حسین مهکام نویسنده، امیر آقایی و الهام حمیدی بازیگران فیلم، محمد احمدی تهیه کننده، مستانه مهاجر تدوینگر و پیمان یزدانیان آهنگساز در برج میلاد برگزار شد.

در ابتدای این نشست پناه‌برخدا رضایی کارگردان فیلم گفت: بعد از "چراغی در مه" من 5 سال فیلم نساختم و شرافتمندانه مشغول ساخت مستند بودم ولی طرح "گهواره‌ای برای مادر" دو سال پیش ذهن من را درگیر کرد و در خودم یک نیاز شخصی حس کردم که باید فیلمی در مقام مادر بسازم. سپس این طرح را با حسین مهکام برای نوشتن فیلمنامه ارایه کردم.

در ادامه حسین مهکام فیلمنامه‌نویس "گهواره ای برای مادر" افزود: بحث ضرورت های طرح موضوع این فیلم بر عهده رضایی است. طرح کلی نیز مال کارگردان است و من فقط نوشتن فیلمنامه را بر عهده داشتم.

وی ادامه داد: نسخه اول فیلمنامه فراز و فرودهای بیشتری داشت اما تغییراتی در آن صورت گرفت. طبق وظیفه فیلمنامه‌نویسی خودم را به ذهنیت رضایی نزدیک کردم و به همین دلیل فراز و فرودهای مینی‌مال‌تری برگزار شد. البته تمام تغییرات با من چک می شد.

در ادامه رضایی درباره حرکت های دوربین در این فیلم گفت: در بحث دکوپاژ من حرکت هایی در قصه دیدم که همراه با آرامش بود و می خواستم این آرامش را به مخاطب هدیه دهم تا از این طریق مخاطب سیال‌وار با فیلم همراه شود.

مستانه مهاجر تدوینگر فیلم درباره کات‌هایی که در سکانس‌هایی از "گهواره‌ای برای مادر" استفاده شده بود، عنوان کرد: این حرکت‌ها در شخصیت نرگس (الهام حمیدی) دیده می‌شد. می خواستیم از این طریق پیشگویی حال درون شخصیت نرگس را بیشتر نمایش دهیم. قطعاً این حرکت ها بی دلیل نبود. شاید حجم آنها زیاد باشد اما باید معنای فیلم و کاراکتر را در نظر بگیریم که با آنها همسو است. من تابع دکوپاژ رضایی بودم و با وی همفکری می کردیم.

محمد احمدی تهیه‌کننده در ادامه افزود: من تلاش کردم یک گروه خوب را گرد هم جمع کنم. گروهی که همه با هم همدل بودند. باید تذکر دهم که پروانه ساخت این فیلم صادر شده بود و بعد من به گروه اضافه شدم. کار را دوست دارم و از نتیجه آن راضی هستم.

وی که مدیریت فیلمبرداری "گهواره ای برای مادر" را هم بر عهده داشت افزود: فیلمبردار باید با کارگردان هماهنگ باشد و ذهنیت او را عینی کند. رضایی تصویر را می‌شناخت و اهمیت و وسواس وی، من را راغب کرد تلاشم را در این زمینه به خوبی انجام دهم تا بهترین تصویر ارایه شود. این جا تصاویر فیلم روشنتر از آن چیزی است که ما برای آن در نظر گرفتیم.

در ادامه الهام حمیدی بازیگر نقش نرگس عنوان کرد: باعث افتخارم است که در این پروژه حضور پیدا کرده ام. تاکنون در سینمای ایران زنی به عنوان یک طلبه حضور پیدا نکرده است و از این جهت نقش برای من اهمیت داشت. دوست داشتم این تجربه را انجام دهم.

وی افزود: تلاش کردم کاری را ارایه کنم که با توجه به شخصیت مادر از ته دل در آن بازی کرده باشم. امیدوارم موردپسند مخاطبان هم قرار بگیرد.

امیر آقایی درباره حضور خود در این فیلم توضیح داد: خسته نباشید می گویم به گروه شریف فیلم. همه ما شعار می دهیم که باید از سینمای اندیشه حمایت شود. دلم می خواهد کاری داشته باشم که آبرومند باشد.

وی ادامه داد: من در انتخاب نقش هایم سخت گیر هستم و دلم می خواست کاری کنم که خودم از خودم راضی باشم. گاهی ممکن است بازیگری در نقش محوری در فیلم حضور داشته باشد اما دلش نمی خواهد بعدها آن را روی تصویر ببیند خوشبختانه من تا کنون چنین چیزی نداشتم.

حمیدی درباره تاثیر این فیلم روی مخاطب گفت: همه ما مادرانمان را دوست داریم و مدیون آنها هستیم. در سکانس هایی که من در شخصیت مادر بازی می کردم مدام چشم هایم خیس می شد. فکر می کنم مخاطبان بعد از دیدن این فیلم بیشتر عاشق مادران شان شوند و پس از پایان فیلم به دیدن آنها بروند و دستانشان را ببوسند.

رضایی در ادامه افزود: زمانی که فیلمنامه را امیر آقایی خواند گفت حس کردم که باید کاری کنم. این حسی است که همه ما به مادران مان داریم با اینکه تعداد سکانس ها ی او کم بود اما به این موضوع توجهی نکرد.

وی همچنین درباره انتخاب حرفه ای دیگر به غیر از طلبگی در این فیلم عنوان کرد: من اگر یک نقاش و یا پرستار هم انتخاب می کردم باز این سوال مطرح می شد. من دوستان زیادی بین طلبه ها و روحانیون دارم و خانم های طلبه ای را هم می شناسم. شخصیت آنها همیشه رو به تعالی است و معنویت در آنها وجود دارد. خواستم فیلمی در این بستر بسازم.

وی ادامه داد: شخصیت نرگس در فیلم مسئولیت بزرگی دارد و تلاش می کند آموزه های اخلاقی را که در حوزه علمیه فرا گرفته است در زندگی طی کند قطعاً هر پازلی از این فیلم می تواند یک فیلم دیگری باشد وقتی دوربین وارد حوزه علمیه می شود می توان سراغ نگاه های دیگری هم رفت.

حسین مهکام درباره انتخاب دروس آموزشی حوزه علمیه در سکانس هایی از این فیلم عنوان کرد: ما در این بخش در حین نگارش دچار معضل جدی ای شدیم. قطعاً تمام مباحث در حوزه علمیه مطرح می شود اما طبق گفتگوهایی که با روحانیون دیگر دستگاه ها داشتیم به این نتیجه رسیدیم که این مباحث سنگین را از تدریس حذف کنیم زیرا آنها معتقد بودند ممکن است مطرح کردن چنین مباحث سنگینی ارتباط روحانی را با جامعه منفصل کند.

در ادامه پیمان یزدانیان آهنگساز فیلم افزود: باید تشکر کنم از همه عوامل چون قطعاً در ساخت موسیقی همه آنها تاثیر داشتند. برخورد کارگردان با آهنگساز باعث شد من دید مینی مالی رضایی را به زبان موسیقایی در آورم. در زمان نوشتن قطعات احساساتی بودم و از یک ساز کاملاً احساسی (دودوک) استفاده کردم که فکر می کنم انتخاب درستی بود.

رضایی تاکید کرد: وقتی درباره آرامش معنوی و شخصیت مادر در فیلم صحبت می کنیم ریتم باید کاملاً آرام باشد و مخاطب مختار است چنین فیلمی را با این ریتم انتخاب کند و به دیدن آن بنشیند.

در پایان مستانه مهاجر درباره ریتم کند فیلم توضیح داد: به عقیده من ریتم کند نیست بلکه ما بی حوصله شدیم. کسی که عاشق می شود باید صبر داشته باشد اما ما به ریتم های تند در سینما عادت کردیم. من معتقدم "گهواره ای برای مادر" خیلی روان است و زندگی در آن جریان دارد. سکانس نماز خواندن طلبه‌های خانم در این فیلم را خیلی دوست دارم و فکر می کنم این سکانس بسیار زیباست.