بازار يابي شبكه اي كتاب ، با شيوه كار پنتاگونا قابل قياس نيست

اگر چه خبرگزاري مهر اساسا در هيچكدام از مطالب منتشره خود به شركت يا سايت اينتر نتي خاصي اشاره نكرده بود و صرفا نسبت به احتمال نفوذ يك تفكر مبتني بر سوء استفاده مادي در حوزه فرهنگ هشدار داده بود اما بدليل احترام به درخواست مديريت محترم سايت ايران بين، متن كامل توضيحات ارسالي ايشان منتشر مي شود:

« با سلام و احترام،

پيرو مذاكره تلفني خواهشمند است متن زيرا در پاسخ به مطالبي كه در سايت آن خبرگزاري در مورد سايت ايران بين درج شده است منتشر فرماييد.

متاسفانه در چند روز اخير جرياني خبري در مجموعه ي تحت سرپرستي شما آغاز شده است كه تمامي نشاني هاي آن به سايت ايران بين ختم مي شود و البته نامي از ايران بين برده نشده است.

من درست نمي دانم كه اطلاعات شخص جنابعالي از فعاليتهاي سايت ايران بين تا چه اندازه است اما از مجموعه خبرهاي قرار گرفته بر روي سايت پيداست كه نويسندگان محترم اين اخبار و گزارش ها كمترين اطلاعي از آنچه ايران بين انجام مي دهد ندارند. يكي دانستن بازاريابي شبكه اي براي كتاب يا هر محصول ديگري با آنچه شركت هايي مثل پنتاگونو و گلد كوئيست و .. انجام مي دهند نشان از دو امر مي تواند باشد: يا بي اطلاعي محض يا غرض ورزي و افتادن در تور حيله هاي رقبا و دشمنان ايران بين كه چنين مباد.

شركت فرانشر به عنوان يك شركت ثبت شده و قانوني تمام تلاش خود را براي حركت در مسير توزيع كتاب با شيوه هاي نوين مي كند. استحضار داريد كه در صنعت نشر ايران يكي از مهمترين معضلات عدم وجود نظام كارآمد توزيع است.

جنابعالي حتما مستحضريد كه در شيوه ي بازاريابي شبكه اي فروشنده هزينه ي تبليغات خود را بين خريداران توزيع مي كند يعني يك كالاي مشخص براي خريدار ارزانتر تمام مي شود و نيز فروشنده جوايزي را براي خريداران در نظر مي گيرد. گمان نمي كنم تا اينجاي قضيه كمترين مشكلي داشته باشد. اما آنچه دلسوزان اقتصاد ملي و فرهنگ و دين را نگران مي كند حركتي است كه در اصطلاح رايج به دسيسه هرمي معروف شده است و امثال پنتاگونو و ... از اين شيوه استفاده مي كنند. در اين شكل از كار اساسا كالايي براي مبادله وجود ندارد يا اگر دارد كم ارزش يا بي ارزش است.

ايران بين 2 سال است كه كتابهاي مورد نياز مشتريان خود را به قيمت پشت جلد به آدرس آنها مي برد و اگر سفارش آنها كمتر از ده هزار تومان باشد هزار تومان هزينه حمل مي گيرد.

همچنين در ازاي دريافت سالانه 14 هزار تومان حق عضويت هر مقدار سفارش در سال را بدون هزينه حمل و با پنج درصد تخفيف به آنها تحويل مي نمايد ( در تهران و شهرستان ها ) . يعني اغلب اتفاق مي افتد كه خريدار كتاب چند برابر 14 هزار تومان را در طول سال صرفه جويي مي كند. ايران بين براي افزايش تعداد اعضا و تشويق آنها به خريد كتاب از نظام بازاريابي شبكه اي استفاده مي كند.

پرسش ساده اي كه پيش مي آيد اين است كه آيا اگر فروشنده اي حق عضويت بگيرد و جايزه اي به مشتريان خود ندهد كار او قانوني و فرهنگي است و اگر جايزه بدهد و آنها را تشويق به خريد كتاب بيشتر و يافتن اعضاي بيشتر كند كار او مصداق اختاپوس فرهنگي مي شود.

درست آن است كه از ابزارهاي مدرن استفاده كنيم آنها را بشناسيم و اگر نقطه ضعفي هم دارند بر طرف كنيم. تمام مطالبي كه خبرگزاري مهر در اين مورد منتشر كرده در حالي است كه متاسفانه سايتهاي ايراني و خارجي فعال در زمينه دسيسه هرمي ( يعني آنها كه اساسا كالايي را عرضه نمي كنند و احتمالا موجب خروج ارز را از كشور مي شوند) كماكان فعالند و ...

مصاحبه هايي كه در مورد اين موضوع انجام گرفته نيز اساسا غير حرفه اي و سالبه به انتفاع موضوع است. از هر كس ديگري هم كه بپرسيم با كار سودجويانه در عرصه فرهنگ مخالف است. اما يكي دانستن دو امر كه به هم شبيه اند اما ماهيتي كاملا متفاوت دارند كار دشواري نيست. درست مثل آنكه كسب و كار يك كاسب را به جرم اينكه كاسب ديگري شياد است محكوم و ممنوع كنيم.

مديران ايران بين از خارج نيامده اند. ايرانيند و هر كدام تجربه طولاني در امر فرهنگ و كار فرهنگي دارند. با خبرنگاري و پيچيدگيهاي حرفه اي آن نيز آشنايند چرا كه هر كدام اكثر سالهاي عمر خود را در همين كسوت گذرانده اند و مي دانند كه دست يافتن به مديران سايتي كه نشاني و آدرس آن در سايت به دقت آمده براي شنيدن حرفهاي طرف ديگر ماجرا دشوار نيست. نيز از رقابتهاي سياسي رايج در اين ملك بي اطلاع نيستند اما پس از اين همه سالها انديشناك يك طرفه به قاضي رفتن اهالي فرهنگ و انديشه اند.

ما بدون ترديد در سال گذشته بزرگترين سايت اينترنتي تهيه كتاب در ايران و در عين حال بزرگترين سايت تجارت الكترونيك در تمام زمينه ها بوده ايم و اين براي عرصه فرهنگ مغتنم است. در مورد نحوه سرويس دهي هم يافتن پاسخ ميزان رضايت مشتريان چندان سخت نيست.

به هرحال مديران ايران بين آمادگي خود را براي دادن هر گونه توضيح در مورد نحوه فعاليت خود اعلام مي دارند ما مجدانه خواستار فعاليت در چارچوب قانون هستيم و بديهي است كه بنا به دلايل بسيار ساده فني و فرهنگي نه مايليم و نه مي توانيم كتابهاي مساله دار توزيع كنيم. مگر اينكه غرض از مساله دار كتابي باشد كه قانون اجازه انتشار داده باشد ولي كسي آن را نپسندد.»

خبرگزاري مهر براي همه فعالان پاك نهاد عرصه فرهنگ كه غناي آگاهي ملي را بر هر سود مادي ارجح مي دانند آرزوي توفيق ميكند.