ايده انجام عمليات نظامي در دريا - پس از عدم موفقيت عمليات والفجر مقدماتي - با سفر دريايي فرماندهان يگان‌هاي زميني سپاه پاسداران و بررسي وضعيت تعرض به منافع عراق در شمال خليج فارس طرح شد. اين امر موجب شد كه فرماندهان لشكرها و تيپها، به آموزش يگان‌هاي خود جهت عمليات در آب بپردازند.
بر همين اساس، به موازات آماده سازي يگان‌ها براي عمليات در هور، انديشه عمليات در دريا عليه منافع عراق بارور شد و در نتيجه ماموريت تعرض به اسكله‌هاي نفتي العميه و البكر به نيروي دريايي سپاه پاسداران (قرارگاه نوح) واگذار گرديد.
به اين ترتيب، با اجراي عمليات كربلا -3 فصلي جديد در جنگ تحميلي باز شد و عنصر تازه‌اي (حضور عملياتي سپاه در ميدان دريايي جنگ تحميلي) وارد معادله و موازنه موجود گرديد كه بعدها در درگيري‌هاي ايران و امريكا در خليج فارس، اهميت حياتي خود را نشان داد.
اهداف عمليات
انگيزه اصلي عمليات تصرف و انهدام دو اسكله العميه و البكر بود. در كنار هدف اصلي، اهداف ديگري نيز دنبال مي‌شد كه عبارت بودند از:
- تكميل عمليات والفجر 8 با ساقط كردن مهمترين پايگاه‌هاي دريايي دشمن و كوتاه كردن دست او از شمال خليج فارس .
- ايجاد فضا و منطقه سالم دريايي براي كشتيراني .
- اجراي يك عمليات دريايي و نشان دادن حضور مقتدرانه نيروي دريايي سپاه در خليج فارس.
موقعيت منطقه
دو اسكله العميه و البكر در شمال آبهاي خليج فارس و با فاصله 11 كيلومتر از يكديگر واقع شده اند. محل تعبيه اين سكوها نقطه تلاقي آبهاي اروند رود و خور عبدالله با خليج فارس است. عمق آب در اطراف اين اسكله‌ها در حالت مد 34 متر و در حالت جزر بين 30 تا 31 متر است.
فاصله دو اسكله مذكور تا مواضع خودي - در نهر قاسميه - به ترتيب 25 و 35 كيلومتر است.
استعداد قواي دشمن
تركيب قواي دشمن روي هريك از سكوها، شامل يك گروهان تقويت شده از تيپ 440 دريايي بود. گردان 4 حفاظت از سكوي العميه و گردان 1 حفاظت از سكوي البكر را بر عهده داشت.
سازمان رزم خودي
هدايت و فرماندهي عمليات بر عهده قرارگاه نوح(ع) بود كه جهت اجراي عمليات يگان‌هاي زير را تحت امر داشت:
- لشكر 14 امام حسين(ع) با 2 گردان عملياتي و 2 گردان احتياط .
- دو ناو تيپ 14 كوثر و 13 اميرالمومنين(ع) به عنوان پشتيبان عمليات.
طرح عمليات
براساس طرح مانور عمليات، دو ناو تيپ كوثر و اميرالمومنين(ع) مي‌بايست دهانه خور عبدالله را براي جلوگيري از پشتيباني نيروهاي دشمن مستقر روي اسكله‌ها مسدود مي‌كردند. نيروهاي غواص لشكر امام حسين(ع) نيز توسط قايق به نقطه رهايي انتقال مي‌يافتند و سپس با تاريك شدن آسمان، از سه محور به سوي اسكله العميه روانه شده و آنرا تصرف مي‌كردند. آنگاه، نيروهاي سوار شناور وارد عمليات شده و روي اسكله مستقر مي‌شدند. در صورت امكان، اسكله البكر نيز مي‌بايست مورد هجوم قرار گيرد.
شرح عمليات
حدود ساعت 21 مورخ 10/6/1365 نيروهاي غواص به سمت هدف حركت كردند؛ ليكن به دليل مشكلاتي همچون مغايرت جهت وزش باد با جهت حركت غواصها، قطع تماس آنان با فرماندهي و نيروهاي پشتيبان و ... موجب تاخير در رسيدن به هدف تعيين شده گرديد.
حدود ساعت 4 بامداد نيروهاي غواص محور راست موفق شدند به سمت چپ اسكله العميه رسيده و خود را به بالاي اسكله و روي پد هلي‌كوپتر برسانند و با محرز شدن درگيري روي اسكله، رمز عمليات (حسبناالله و نعم الوكيل) توسط فرماندهي قرارگاه قرائت شد. نيروها به سرعت عمليات پاكسازي پد و آماده كردن محل براي ورود ديگر نيروها را انجام دادند.
در ساعت 05:30 يكي از گروهان‌هاي سوار شناور به اسكله رسيد و متقابلاً دشمن نيز كه سمت راست اسكله را در اختيار داشت، به سوي قايق‌هاي اين گروهان شليك كرد و همين امر موجب شد فشار وارد بر غواص‌هاي مستقر در اسكله كاهش يابد.
با روشن شدن آسمان، نيروهاي غواص محورهاي ديگر موقعيت خود را يافته و به طرف اسكله حركت كردند. به اين ترتيب، حدود ساعت 8 صبح اسكله العميه بطور كامل به تصرف درآمد. سپس، اسكله البكر مطابق طرح به آتش كشيده شد.
نخستين فشار دشمن به العميه در ساعت 10 با پرتاب يك موشك آغاز شد و به دنبال آن نيروي هوايي عراق به بمباران منطقه پرداخت. پرتاب موشك‌هاي دوربرد تا به هنگام شب نيز ادامه يافت، به گونه‌اي كه تا صبح روز دوم عمليات، چهار فروند ديگر به سوي اسكله شليك شد. همچنين، دشمن توانست حوالي نيمه شب 8 فروند شناور خود را به طرف اسكله‌ها بياورد.
با فرا رسيدن روشنايي روز دوم عمليات، هواپيماهاي دشمن در منطقه حضور يافته و اسكله را بمباران كردند. سپس، ناوچه‌هاي عراقي آرايش گرفته و با حمايت هلي‌كوپترها به سمت اسكله پيشروي كردند. فشار روي نيروهاي خودي هر لحظه بيشتر مي‌شد و بديهي بود كه بدون عمليات پشتيباني و تكميلي - كه انجام آن به دلايلي صورت نگرفت - عمليات مي‌بايست در همين حد ايذايي خاتمه يافته و نيروها منطقه را ترك كنند. به همين دليل نيروها عقب نشستند و نزديك ظهر اسكله العميه در حالي كه تاسيسات و تجهيزات آن كاملاً منهدم شده بود، مجدداً به تصرف دشمن درآمد.
نتايج عمليات
تلفات و ضايعات وارده به دشمن در اين عمليات به شرح ذيل مي‌باشد:
- كشته شدن 63 نفر .
- به اسارت درآمدن بيش از 100 نفر .
- ساقط شدن دو هواپيماي جنگنده .
- انهدام يك ناوچه .
- انهدام 15 قبضه ضدهوايي و 2 دستگاه رادار .
- به غنيمت درآمدن 4 دستگاه رادار.
نظر شما