كشورهاي منطقه بالكان با "پاسگاه مرزي" متحد مي شوند

به گزارش خبرنگار سينمايي خبرگزاري "مهر"، "پاسگاه مرزي" نام نخستين فيلمي است كه با مشاركت مالي و فني جمهوري هاي سابق كشور يوگسلاوي ساخته مي شود و داستان زندگي غيرعادي اعضاي واحد مرزي ارتش يوگسلاوي را در سال 1987 به تصوير مي كشد. رايكو گرليچ، كارگردان كروات فيلم، مي گويد: "اين داستاني است كه كم و بيش هم ما با آن برخورد داشته ايم. ما با خاطرات بازي و تلاش مي كنيم بفهميم جنگ چرا و چگونه به اين نقطه از جهان آمد." او اين كلمات را در حالي براي خبرنگار رويترز بيان مي كند كه تازه يك هفته از فيلمبرداري "پاسگاه مرزي" در منطقه درياچه اوريد واقع در مرز ميان مقدونيه و آلباني گذشته است.

"كاروگا"، آخرين ساخته گرليچ پيش از فروپاشي يوگسلاوي

گرليچ از فيلمسازان قديمي يوگسلاوي سابق است كه در سال 1991 و پيش از فروپاشي اين كشور كمونيست، يكي از آخرين محصولات سينمايي آنجا را با نام "كاروگا" ساخت. فيلم داستان يك گروه تبهكار در شرق كرواسي پس از پايان جنگ جهاني اول است كه آروزي آنها براي داشتن يك كشور كمونيست با رونق بازار دزدي شان، به تدريج محو مي شود.
جنگ چهار ساله كرواسي و درگيري هاي نژادي سه ساله در بوسني كه به مرگ 250 هزار انسان و آوارگي ميليون ها نفر انجاميد، باعث شد بسياري از فيلمسازان آن سرزمين آثاري انتقادي و ضد جنگ بسازند. از جمله اين فيلم هاي در نيمه دوم دهه نود و اوايل هزاره سوم مي توان به "روستاي زيبا، آتش زيبا" ساخته سردين دراگويويچ صرب در سال 1996 و "سرزمين بي طرف" دنيس تانوويچ بوسنيايي اشاره كرد كه فيلم اخير در مراسم اسكار سال 2002 برنده اسكار بهترين فيلم خارجي زبان شد.

نمايي از "سرزمين بي طرف" ساخته دنيس تانوويچ

تانوويچ براي ساختن "سرزمين بي طرف" خود هيچ بودجه اي از كشور فقيرش دريافت نكرد، اما گرليچ معتقد است مشاركت در ساخت "پاسگاه مرزي" بيشتر مديون مصلحت گرايي است تا ايده هاي بلندپروازانه براي آشتي يا تطهير به واسطه هنر. او مي گويد: "تمام اين كشورها بسيار كوچك و فقير هستند و براي ساختن پروژه هاي بزرگ چاره اي جز . . . توليد مشترك ندارند. بنابراين ما تصميم گرفتيم براي بدست آوردن بودجه در همه اين كشورها كه داراي يك زبان مشترك هستند و روزي بخشي از يك سرزمين بوده اند، رقابت كنيم."
نتيجه تمام اين تلاش ها جمع آوري بودجه اي دو ميليون يورويي بود كه بيشتر آن را دولت ها در اختيار تيم فيلمسازي قرار دادند. ضمن اينكه نزديك 120 نفر بازيگر و تكنيسين بسيار قوي هم از سرتاسر يوگسلاوي سابق در اين پروژه مشاركت مي كنند. رادومير كنوويچ، تهيه كننده بوسنيايي "پاسگاه مرزي"، در حالي كه بيرون ماكت يك پاسگاه مرزي نشسته مي گويد: "ما براي خلق يك فضاي قابل اعتماد بهترين ها را مي خواستيم." گرليچ هم فيلم را يك كمدي ساده درباره تعدادي سرباز مي داند و آن را اينگونه توصيف مي كند: "يك لحظه سكوت پيش از آغاز يك تراژدي. اين زماني است كه همه مي دانند يك اتفاق قرار است بيفتد، اما نمي دانند چه اتفاقي."
"پاسگاه مرزي" كه كمتر از يك سال آينده بايد بر پرده سينماهاي جهان باشد، تعدادي از بهترين بازيگران منطقه را گرد هم آورده است. گرليچ مي گويد همه اين ستاره هاي بوسنيايي، كروات و صرب را هفته ها پيش از آغاز توليد كنار هم جمع كرده است: "اين براي نخستين بار است كه عوامل فيلم پس از آن خاطرات تلخ در يك پرژه كنار هم كار مي كنند. چنين فعاليتي براي آنها خيلي سخت است. به ويژه براي كودكاني كه مليت گرايي را با گوشت و خون خود لمس كرده اند. به همين دليل ما تصميم گرفتيم آنها را چند هفته زودتر پيش هم جمع كنيم تا زندگي جمعي را تجربه كنند و بپذيرند كه در عين تفاوت ها، مي توانند با هم كار كنند."
او اميدوار است "پاسگاه مرزي" تنها قدم نخست در همكاري هاي مشترك سينمايي ميان كشورهايي باشد كه زماني زير يك پرچم واحد زندگي مي كردند.