کرج؛ شهری با دیوارهای خاکستری/ زیباسازی در پس کوچه های بی نام کرج گم شد

عناصر مبلمان شهری در کرج از نقاشی های رنگ و رو رفته دیواری و تصاویری که مدت هاست سکوت اختیار کرده اند و مات و مبهوت این همه نازیبایی اند تا سطل زباله ها که ناگفته های فراوان دارند؛ از ایستگاه های سرپایی مسافران کرجی تا صندلی ها سرد و بی روح شهر، از پله برقی های خاموشی که جای خود را به پله نوردی ها داده اند؛ از بیلبوردهای تبلیغاتی نابسامانی که از سر و کول شهروندان بالارفته اند و علمک هایشان جا برای حرکت باقی نگذاشته اند تا خیابانهای بی نام و نشانی که گردشگران و میهمانان ناخوانده را سردرگم این شهر می سازد؛ از کاشی کاری های غبار و دود گرفته تا چراغ های خاموشی که نورپردازی نامیده می شود، از دست فروشانی که از چهار راه مصباح به پارک های شهر برای فروش اجناس رنگ و رو رفته شان هجوم آورده اند و چهره شهر را کریه ساخته اند... همه و همه فریادهایی بلند است که حضور و نقش سازمان زیباسازی شهری را در کلانشهر کرج کم رنگ تر از پیش ساخته است.

در شهرهایی که مسئولان امر به عناصر زیباسازی توجه ویژه ای دارند وقتی نام شهر می آید، همواره تصویری از خیابان ها، کوچه پس کوچه ها و معابری تداعی می شود که با ضابطه ساخته شده و در کنار ساخت و سازهایی با معماری روز، عناصر مبلمان شهری نیز همچون ویترینی زیبا تکمیل کننده ویژگی های آن شهرخواهند بود. اما در شهر کرج اینگونه نیست.

خیابان های قدیمی کرج  در گذر این ایام از چهار راه مصباح که خیلی وقت است برای کاروانسرای تاریخی شاه عباسی همه به این نام صدایش می زنند تا کوچه پس کوچه های پر فراز و فرود برغان، از ساسانی تا خیابان هفت تیر، از گذر چهار راه پر تردد طالقانی تا رجایی شهر که با ویترین فروشگاه هایی به ظاهر شیک در طول این سالها شکل گرفته از خیابان بهار تا میدان اصلی شهر کرج که هنوز نماد و المانی که وعده اش را داده اند جانمایی نشده است از حصارک کرج تا جنوبی ترین نقطه شهر کرج فردیس که گویی جغرافیای دیگری بر این شهر بزرگ است، از میدان امیر کبیر که بدرقه گر مسافران به جاده زیبایی های چالوس است... همه و همه تصاویری را در ذهن برایمان ساخته است که وقتی نام کرج را می آوریم جز تصویری از شلوغی و همهمه و گم شدن در ساختار های ناموزون شهری چیزی به ذهن متبادر نشود. آری،کلانشهرکرج امروز جز تصویری مبهم و خاکستری؛ رنگ دیگری برای شهروندانش ندارد.

می گویند درگذر ثانیه ها و عقربه های ساعت چهره ها رفته رفته فرسوده می شود و غبار پیری به خود می گیرد؛ شهرها هم یک روز پیر می شوند.دو دهه قبل شهر کرج جوان تر از آن بود که امروز است و به واقع در گذشت این سالها با تحمل بار جمعیت و ساخت و سازهای بی رویه و نااصولی کمر خم نموده و چهره ای دیگری پیدا کرده است.

همانطور که آدمها به تیمارشان می رسند؛ شهرها هم برای خودشان دارای تیمار دارانیهستند. سالها است که دست شهرها را برای آنکه رنگ فرسودگی به خود نگیرند به دست "سازمان زیبا سازی شهرداری " سپرده اند. اما  کلانشهر کرج دو سالی می شود که دستش را از سازمان زیباسازی شهری رها کرده و در کوچه پس کوچه های بی نام  این شهر گم شده است.

نازیبایی های شهر کرج در حالی هر روز بیش از قبل می شود که دانشگاه پر نام و آوازه هنر با 14000 تجسمی کار در کلانشهر کرج استقرار دارد. هنرمندانی که بدون چشم داشت حاضر اند ماحصل آموخته های خود را در همین شهر خرج کنند اما دست های بالای دستی میدان عرض اندام این هنرمندان را بسته است.

نقاشان،گرافیست ها، تجسمی کاران جوان کرجی با ایده هایی جدید، بدیع و خلاقانه می توانند بر بوم شهر کرج با قلموهای جادویی و دست های توانمندشان آثار بیشماری را بدون صرف بودجه های میلیاردی خلق کنند و از کرج شهری زیبا بسازند.

یک دانشجوی دانشگاه هنر در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بارها طرح های مختلفی را آماده کرده و به سازمان زیباسازی برده ایم اما متاسفانه با عدم اقبال از سوی کارشناسان و بوروکراسی سختی مواجه شده ایم که همه ما را بی انگیزه کرده است.

زهرا عارف ادامه داد: بسیاری از پروژه های دانشگاهی ما کاملا قابلیت بهره برداری در حوزه زیباسازی شهری را دارد به علاوه با فرهنگ و حضور اقوام در شهر کرج نیز همخوانی دارد اما اغلب به دلیل عدم استقبال از طرح های ما ناچار به مراجعه به تهران و سایر شهرها هستیم و به نسبت اینجا استقبال بهتری از طرح ها صورت می گیرد.

این دانشجوی بیان کرد: بسیاری از طرح های دانشجویان هنر در بخش حجم و تجسمی با اندک اعتباری چهره شهر را تغییر خواهد داد و به شهر نشاط خواهد بخشید، موضوعی که متاسفانه به فراموشی سپرده شده است.

با این اوصاف به نظر می رسد تصمیمات مصلحت گرایانه مسئولان موجب شده تا با عدم بهره مندی از پتانسیل هنرمندان تجسمی کار این استان و آثاری که می تواند در جای جای شهر شاکله و هویت شهری مان را بسازد یا در کنج خانه ها خاک بخورد یا در گالری های پایتخت فروش برود.
 

جلسات بدون خروجی و بعضاً بی نتیجه این سازمان که در قاب خبرهایی ویترینی با تیتر یک "شهر کرج زیبا می شود، زیبایی شهر در اولویت سازمان، زیباهایی شهر کرج جان دوباره می گیرد و...." همگی مشهود بوده عمده عارضه ای است که بر بدن نحیف این کلانشهر تیشه می زند.

با وجود آنکه دو سال است نام کرج به جرگه نقشه کلان کشوری پیوسته هنوز تابلوها و نمادهای شهری ما اندرخم کوچه پس کوچه های بی نام و نشان اند.

ایجاد ایستگاه نوروزی در مبادی ورودی شهر کرج ویژه مسافران نوروزی و پخش تراکت و ...برای شناساندن نقاط مختلف این شهر شاید تنها راه حل ساده ای باشد که به ذهن مدیران رسیده است.

به واقع این امر زیبنده استانی که همه با نام "ایران کوچک" در نقشه پهناور کشور می شناسندش نیست که با پخش تراکت بخش های مختلف شهر را به مسافران نوروزی معرفی کند.

این اتفاق در حالی روی می دهد که کلانشهر کرج با سه میلیون جمعیت و اقوام فرهنگ های مختلف پتانسیلی سرشار برای ساخت المان های شهری دارد که متاسفانه باز هم از نگاه مسئولان امر مغفول مانده است.

مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری کرج در این خصوص گفت: حذف ن‌مادهای ناکارآمد از سطح شهر نقش و تاثیر به سزایی در زیباسازی شهر دارد.

مهدی صدرایی، زیباسازی شهری و اجرای طرح و پروژه‌های زیباسازی را از مهم‌ترین وظایف مدیریت شهری ذکر و عنوان کرد: شهرهای مدرن امروز از زوایای بصری متنوع و گوناگونی تشکیل شده است که هر کدام به واسطه نوع و تنوع اجرا تاثیری مستقیم بر روحیه افراد می‌گذارد.

وی اذعان داشت: بر این اساس آنچه در گام اول درباره زیباسازی شهری باید مد‌نظر قرار داد، از بین بردن اغتشاشات بصری است.

صدرایی تاکید کرد: حذف المان‌های زائد و مبلمان ناکارآمد شهری با هدف حفظ زیبایی محیط همچنین ارتقای سیما و منظر شهری صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه، مدیریت شهری به عنوان بزرگ‌ترین دستگاه اجرایی، مسئول زیباسازی شهری است، بر طراحی فضای شهری با لحاظ کردن مسائل کیفی و کمی عناصر و مبلمان شهری تاکید کرد.

در هفته های پایانی سال قرار داریم و آستانه نوروز؛ با آغاز سفرهای نوروزی گردشگران بیشماری از این گلوگاه و شاهراه مواصلاتی کشور تردد خواهند داشت و نقاشی های رنگ و رو رفته دیواری، کاشی کاری های غبار گرفته، نابسامانی بیلبوردهای تبلیغاتی، مبلمان های شهر،خیابانهای بی نام و نشان و ناشناخته بودن نقاط مختلفی که هر گردشگری در بدو ورود به شهر کرج نیازمند آن است در آستانه نوروز 92 گریبان شهر کرج را گرفته و این شهر را به جوجه اردکی زشت مبدل ساخته است؛ به امید آنکه سال آینده زمان بلوغ این شهر زشت باشد و چهره ای دگرگون سازد.

سپیده غفاری