"صندلي داغ" كمي تا قسمتي خنك شده است

به گزارش خبرنگار تلويزيوني خبرگزاري |"مهر"،  برنامه تلويزيوني " صندلي داغ " يكي از برنامه هايي است كه نخستين بار در عيد سال 1383 از تلويزيون پخش شد. اين برنامه كه در قالب 15 قسمت تهيه و توليد شده بود،  به دليل اينكه با استقبال قابل توجهي از سوي مخاطبين مواجه شد، با پايان يافتن روزهاي ابتدايي سال 83 همچنان توليد و پخش آن به صورت هفتگي ادامه يافت. اما در نيمه سال 83 اين برنامه  تغيير دكور داد و منوچهر نوذري به عنوان مجري جاي كاردان را گرفت و برنامه سير نزولي خود را همچنان طي كرد.
حضور احمد نجفي به عنوان مجري اين برنامه در سال 1384 به هيچ وجه نتوانست روزهاي اوج اين برنامه را تجديد كند و هر چند اجراي متفاوت نجفي در چند برنامه نخست، توانست كنجكاوي مخاطب را برانگيزد، اما اين كنجكاوي و اجراي متفاوت خيلي زود كمرنگ شد و طي هفته هاي اخير هم نتوانست جذابيت نخست خود را داشته باشد.
بررسي اين برنامه مي تواند دلايل افت كيفي و كم شدن ميزان مخاطبين برنامه را مشخص كند.

اين برنامه تلويزيوني در اصل از سري مجموعه هايي است كه از آن با عنوان كلي " Talk Show " ياد مي شود، از ديرباز در شبكه هاي مخلتف تلويزيوني جهان توليد شده و همواره مورد استقبال بينندگان بوده است. اين نوع برنامه ها همواره مورد توجه مخاطبان قرار داشته و دارد. به اين جهت كه مهمانان اين نوع برنامه ها را افرادي سرشناس تشكيل مي دهند كه بينندگان نسبت به اطلاع از زندگي شان علاقه خاصي نشان مي دهند و در عين حال مي تواند روحيات واقعي اين افراد را به آنها انعكاس دهد.
اين نوع برنامه هاي تلويزيوني تنها يك اثر تصويري سرگرم كننده به شمار نمي روند. بلكه اين نوع آثار از تاثيرات اجتماعي زيادي برخوردارند كه حاصل ماهيت برنامه است. به اين مفهوم كه در ميان پرسش هايي كه از مهمانان برنامه مي شود، بخشي از تلاش، پشتكار، سختي ها و اندوخته هاي علمي آنها به ذهن بيننده انتقال مي يابد و مخاطبان برنامه به خصوص نسل جوان متوجه اين مساله مي شوند كه با تلاش مي توان قله هاي موفقيت را به دست آورد. همچنين در اين نوع برنامه ها ميزان اهميت، شهرت، محبوبيت و ساير ويژگي هاي اجتماعي جذاب و نكات منفي هم با خود به همراه مي آورد براي مخاطبان به خصوص نسل جوان مشخص مي شود. از ديگر كاركردهاي اجتماعي اين برنامه ارايه الگوهاي اجتماعي است و نشان دادن اين مساله كه مشهورترين افراد جامعه نيز زندگي شبيه ساير افراد اجتماع دارند.
با توجه به مطالبي كه گفته شد اين مساله مشخص است كه چنين برنامه هاي تلويزيوني در وهله نخست نيازمند مهمان هايي شناخته شده اند كه بتوانند نگاه مخاطبان را متوجه خود كنند. مهماناني كه به هر دليل براي بيننده تلويزيوني شناخته شده نباشند، سدي در راه برقراري ارتباط با مخاطب به حساب مي آيند. بايد به خاطر داشت كه اين نوع افراد مي توانند از تمامي اقشار و گروه هاي جامعه اعم از هنرمندان، ورزشكاران، دانشمندان، صنعت گران و ... باشند، اما مشهور بودن آنها يك ضرورت به شمار مي رود. نكته بسيار مهم ديگر اينكه حضور مجري توانا، برخوردار از شوخ طبعي، آگاه نسبت به جايگاه و موضوع برنامه و آشنايي با برخي از خصوصيات كلي مهمان يك ضرورت بسيار حياتي براي برنامه است.
به گزارش مهر، برنامه " صندلي داغ " ابتدا به اين دو عنصر تعيين كننده،  يعني مهمان مشهور و مجري توانا توجه جدي نشان داد و همين مساله هم به فراگيري برنامه منجر شد. اما پس از مدتي برنامه به سراغ مهماناني رفت كه از نظر عناوين دولتي شناخته شده بودند، اما از نظر شهرت و محبوبيت افرادي به شمار نمي رفتند كه در جلب نگاه مخاطب انبوه موفق باشند. البته در ميان برنامه ها گاهي حضور يك مهمان ناشناخته بسيار جذاب از آب در مي آمد كه اين اتفاق به مدد اجراي بسيار خوب كاردان بود. ولي اين تك برنامه هاي موفق به طور كلي نمي توانست چنان تاثير عميقي بر حال و هواي برنامه بگذارد كه انتظار مخاطب را براي تماشاي هر هفته در پي داشته باشد.
همين مساله، يعني بي توجهي نسبت به نوع مهماناني كه به برنامه دعوت مي شوند، آرام آرام آن را دچار يكنواختي كرد. اين مساله به قدري جدي شده بود كه حتي مجري برنامه هم اين موضوع را حس كرد و خيلي زود از آن فاصله گرفت. اين تعويض اجباري مجري باعث شد تا برنامه دومين عامل ايجاد جذابيت خود را نيز از دست بدهد.
منوچهر نوذري هرچند كه به عنوان بازيگر و مجري پيش از اين تجربياتي داشته است، اما خصوصيات يك بازيگر و هنرمند فعال راديويي را دارد. دست اندركاران توليد اين برنامه احتمالا" با توجه به اينكه نوذري سالها به عنوان كارگردان مجموعه برنامه راديويي " صبح جمعه با شما  " فعاليت كرده بود، او را براي اجراي اين برنامه انتخاب كردند. اما شرايط اجراي نوذري به هيچ وجه با اين برنامه هماهنگي نداشت و نتوانست به نوعي خاطره حضور كاردان را زنده كند و برنامه با افت كيفيت بيشتري مواجه شد.
حقيقت اين است كه مجري هاي تلويزيوني در تمامي كشورهاي جهان تخصصي هستند. مجري كه برنامه هاي سرگرم كننده را اجرا مي كند، هيچ وقت براي حضور در يك برنامه هنري يا اقتصادي دعوت نمي شود. چون مجري ها ويژگي هايي دارند كه بر اساس همان خصوصيات و ابزار بياني با مهمان خود ارتباط برقرار مي كنند. اين مساله هم به شدت روي كيفيت برنامه تاثير مي گذارد. از طرف ديگر، مجري و مهمان برنامه در هر صورت بايد كارگرداني شوند. شيوه بيان پرسش ها، نوع شوخي هايي كه بين مجري و مهمان رد و بدل مي شود و ساير ويژگي هاي برنامه بايد به دقت تحت نظارت كارگردان باشد. اما به نظر مي رسيد اين مساله هم چندان رعايت نمي شد و بيش از هر چيز بيان يا عدم بيان مسايل سياسي و رعايت خط قرمزهاي عمومي صدا و سيما بود كه درباره اين برنامه اعمال مي شد.
حضور احمد نجفي به عنوان مجري جديد " صندلي داغ " با آغاز سال 84 نشانگر اين مساله بود كه دست اندركاران توليد برنامه به برخي از ضعف هاي اثر خود در خصوص مجري و حتي نوع مهمانان پي برده اند و با تغيير دكور و تا حدودي ميزانسن ها در تلاش براي جلب نظر دوباره مخاطب هستند. اما حضور نجفي هم فصل تازه اي در اين برنامه باز نكرد. به اين جهت كه هر چند نجفي يك مجري كاملا" حرفه اي و به خوبي قادر به جذب مخاطب است اما آنچه كه فعاليت هاي او را بي ثمر مي كرد، نوع مهمانان و پرسش هاي برنامه بود.
در سومين سري از مجموعه برنامه هاي " صندلي داغ " كه با شروع سال نو پخش آن شروع شد، از مهماناني براي حضور در برنامه دعوت به عمل آمد كه سر درآوردن از زندگي خصوصي آنها چندان براي مخاطب جالب نبود و به جز تك برنامه هايي ساير قسمت ها از عنصر جذابيت بي بهره بود. از طرف ديگر، فضاي چندان دلچسبي بر تمامي قسمت هاي برنامه حاكم نمي شد و برنامه با ريتمي كند و خسته كننده پيش مي رفت.
در ديگر كشورهاي جهان يكي از راه هايي كه اين گونه برنامه ها براي ايجاد جذابيت پيش روي خود قرار مي دهند، دعوت از مهمانان بر اساس وقايع و اتفاقات نزديك است. يعني براي نمونه وقتي يك اتفاق فرهنگي، ورزشي، اقتصادي، سياسي، هنري، اجتماعي يا در ديگر عرصه هاي اجتماعي اتفاق مي افتد، از موثرترين فرد رويداد مورد نظر براي دعوت به برنامه اقدام مي شود. اما بيشتر برنامه هاي صندلي داغ بر اساس عنصري كه نام برده شد، چندان به روز نيست و همواره بر اساس يك نوع برنامه ريزي مشخص به پيش مي رود.
در اينجا بايد يادآور شد كه بدون ترديد دست اندركاران توليد اين برنامه با محدوديت هاي مختلفي در دعوت از مهمانان مواجه هستند كه يكي از اين موانع عدم حضور مهمانان ( به دلايل مختلف ) است يا به هر حال سياست هاي كلي شبكه و تلويزيون روي برنامه اثر مي گذارد، اما اين مسايل به هيچ وجه عذر موجهي براي مخاطب به شمار نمي رود و به محض اينكه بيننده  نتواند با چند قسمت متوالي چنين برنامه اي  ارتباط برقرار كند، برنامه را از فهرست آثار محبوب خود خارج مي كند. يكي از راه هاي بازگشت اين برنامه به دوران اوج خود بازنگري در نوع مهماناني است كه به برنامه دعوت مي شوند. حتي اگر برنامه به خاطر عدم توانايي در انتخاب و دعوت مهمانان برنامه پخش منظمش را از دست بدهد، بدون شك از ضبط برنامه به هر شكل بهتر است.
نكته ديگر اينكه چنين برنامه اي بايد ارتباط مستمر و مستقيم خود با بيننده اش را حفظ كند. اين مساله با طراحي سايت اين مجموعه برنامه و تعيين قسمتي براي نظر سنجي از مخاطبان تا حدودي عملي شده، اما مشكل اصلي اينجا است كه تعداد مراجعين به سايت در هر هفته يا طي چند هفته متوالي اندك است و اين برنامه نيازمند نظر سنجي هاي گسترده و دقيقي است كه بتواند شرايط برنامه را به صورت ماهانه يا هر سه ماه يك بار مشخص كند و خود را در معرض ارزيابي شدن قرار بدهد.