به گزارش خبرنگار مهر، بعضی از آدم‌ها عادتهای بدی دارند. بعضی‌هایشان مستقیما به زندگی شخصی‌مان برمی‌گردند که از نتایج آن آگاهی داریم؛ اما آثار بعضی از عادتهای بد فقط متوجه دیگران می‌شود؛ برای همین شاید از وجودشان بی‌خبر باشیم. یکی از این عادتهای بد، به زباله مربوط می‌شود؛ از ریختن آن در کوچه و خیابان گرفته تا جدا نکردن زباله‌ها و حتی به موقع نگذاشتن آنها سر کوچه.
این موضوع را دست کم نگیرید. شاید هر روز کوچه و محله‌تان را تمیز و پاک دیده‌اید و متوجه اشتباهی که بسیاری از ما آدم‌ها انجام می‌دهیم نشد‌ه‌اید؛ این را هم بدانید که در بعضی از کشورهای دنیا به زباله، "طلای کثیف" می‌گویند؛ یعنی آنقدر از آن استفاده بهینه می‌کنند و برایشان فایده دارد که به آن چنین لقبی دادهاند.
به طور مثال، اگر در یکی از شهرهای کشور آلمان زندگی کنید و بر حسب اتفاق، باتری از کا‌ر افتاده‌ای را درون زباله‌های خشک خود بیندازید مطمئن باشید که مامور جمع آوری زباله همراه با پلیس به در خانه شما خواهند آمد و شما را به خاطر ارتکاب چنین رفتاری جریمه خواهند کرد و اگر هم زیر بار پرداخت جریمه نروید مامور پلیس شما را برای ارائه توضیحات به اداره پلیس خواهد برد.
البته از آنجا که ارزش جداسازی زباله‌ها برای بسیاری از ما چندان آشنا نیست، شنیدن چنین اخباری به لطیفه می‌ماند. اما داستان جمع آوری و تفکیک زباله در ایران مانند خیلی موارد دیگر با تمام دنیا متفاوت است. تا همین چند سال پیش در اهواز هنوز زباله‌های مردم تفکیک نمی‌شد و هر روز بر میزان تولید زباله در شهر افزوده می‌شد، اما حالا، این امر هم به مرحله عمل رسیده و پیشرفت‌های زیادی هم حاصل شده؛ هر چند هنوز به پای کشورهای پیشرفته در این زمینه نرسیده‌ایم اما به نظر می‌رسد این پیشرفت‌ها سرعتی قابل توجه داشته باشد.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز با تشریح طرح تفکیک پسماند خشک می گوید: طرح تفکیک پسماند خشک با تحویل پسماندهای خشک خانگی در قبال اختصاص جوایزی به شهروندان معادل ارزش اقتصادی پسماند تحویلی، در سه منطقه از شهر اهواز در حال اجرا است.
محمدسعید گلابکش‌زاده ادامه می‌دهد: در این طرح؛ شهروندان با تحویل پسماند خشک تفکیک شده، به میزان ارزش اقتصادی پسماندی که تحویل می‌دهند کیسه زباله یا شارژ تلفن همراه دریافت می‌کنند.
وی تصریح می‌کند: این طرح در مناطق دو، چهار و هشت شهرداری در حال اجرا است و به تدریج در سایر مناطق شهرداری اهواز اجرایی خواهد شد.
تر و خشک؛ جدا از هم
زباله‌های تر و خشک هر یک جایگاهی در جمع آوری زباله و بازیافت آن دارند. زباله‌های فاسد شدنی و تر در تهیه کمپوست و کودهای باغبانی نقش دارند و زباله‌های خشک با وارد شدن در چرخه تولید و صنعت دوباره به مواد قابل استفاده تبدیل می شوند.
جمع آوری زباله‌های خشک اندکی متفاوت است. برای جمع آوری زباله‌های خشک که به آن "سیستم تلفیقی" گفته می‌شود دو روش وجود دارد. اولی ماشین‌های سیار حمل زباله‌های خشک ودومی هم کانکسهای ثابتی هستند که در محله‌های مختلف مستقر می شوند.
35 درصد از زباله تولیدی در اهواز را زباله خشک تشکیل می‌دهند. تفکیک این نوع زباله از مبدا بسیار حائز اهمیت است. آن گونه که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز در این باره می گوید: توزیع مخازن پسماندهای خشک درب منازل، یکی از مراحل طرح تفکیک از مبدا پسماند بود و این طرح با مرحله توزیع مخازن به پایان نرسید؛ بلکه جمع آوری پسماند بخش مهم طرح است که اجرای آن با مشکلاتی مواجه شد.
به گفته گلابکش؛ به دلیل حضور نداشتن برخی خانوارها در زمان جمع‌آوری پسماند خشک در منازل و به منظور تکمیل طرح، ایستگاه‌های جمع آوری پسماند خشک در نقاطی از سطح شهر استقرار یافته‌اند.
سرعت در تولید زباله
بد نیست بدانیم؛ در بحث زباله و پسماند، در شهر اهواز بسيار بالاتر از سرانه دفع زباله در كشور، زباله جمع آوري مي‌شود. سرانه دفع زباله در كل كشور بين 700 تا 900 گرم به ازاي هر نفر در روز است و اين در حالي است كه در شهر اهواز طبق آخرين آمار سرشماري و با توجه به افزايش تقريبي سالانه جمعيت و تناژ، دفع پسماند به ازاي هر نفر يك كيلو و 250 گرم زباله است كه رقمي حدود دو برابر بيش‌تر از سرانه كشوري است.
با توجه به اين آمار، شهرداري اهواز به شكل مضاعف به وظيفه خود عمل مي‌كند و به رغم اين موضوع نيز كاستي‌هايي در پاكيزگي شهري وجود دارد كه بايد تدبيري براي آن انديشيده شود.
با روند افزايش جمعيت شهرها، رشد شهرنشيني، گستره فعاليت‌هاي صنعتي و تغيير الگوي مصرف، سالانه حجم زيادي از پسماندها در كشور توليد مي شود كه براي تسريع در كنترل و بهينه سازي آن به صورت بازيافت و به چرخه برگرداندن، نياز به همكاري عموم مردم است. براساس آمارهاي موجود، روزانه در حدود 5.3 ميليون تن زباله در سراسر دنيا توليد مي‌شود كه سهم كشور ما در توليد آن در حدود 40 هزار تن در روز است.
در حال حاضر حجم قابل توجهي از مواد زايد توليدي در كشور به صورت غيربهداشتي در زمين دفن شده و يا در سطح زمين پخش مي‌شود. زباله توليدي داراي اجزاي مختلفي است كه بسياري از اين اجزاء از جمله كاغذ مي‌تواند مجدداً استفاده شود. در ايران بعد از مواد فسادپذير، كاغذ و مقوا دومين اجزاي با ارزش و قابل بازيافت هستند كه 10 درصد اجزاي تشكيل دهنده زباله را تشكيل مي‌دهند. بازيافت كاغذ مي‌تواند باعث كاهش آلودگي‌هاي محيط زيست، حفاظت جنگل‌ها و بهبود وضعيت اقتصادي شود. علاوه بر آن بازيافت كاغذ تا حدود74 درصد در كاهش آلودگي هوا و 35 درصد در آلودگي آب كه اساسي‌ترين فاكتورهاي زيست محيطي به شمار مي رود موثر است.
بنابراین با توجه به نقش عامه مردم به عنوان توليدكنندگان مواد زائد جامد، ضرورت ايجاد فرهنگ مناسب در زمينه كاهش توليد زباله و تفكيك زباله از مبدا از طريق آموزشهاي عمومي بيشترين اهميت را پيدا مي كند که هدف اصلي آموزش، بالا بردن سطح تعقل، دانش و اخلاق در افراد و افزايش سطح مسئوليت‌پذيري آنها در سطح جامعه است.
اما چرا تفکیک از مبدا؟
چرا نه؟ اولا پیش از هر چیزی باید سعی شود در تولید زباله حداکثر دقت را به خرج دهیم، البته نه اینکه مصرف نکنیم، اما حتی المقدور از مصرف کالاهای یک بار‌مصرف خودداری و بی جهت چیزی را دور نیاندازیم، چون شاید جایی به کارمان آید و قابلیت مصرف داشته باشد یا به درد فرد دیگری بخورد.
نظر شما