چرایی تفاوت نظرسنجی‌ها با واقعیت جامعه در انتخابات ریاست جمهوری

به گزارش خبرنگار مهر، نشست «تحلیل جامعه شناختی رفتار مردم در انتخابات ریاست جمهوری» عصر امروز یکشنبه دوم تیرماه با حضور 7 تن از جامعه شناسان در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

دکتر علی محمد حاضری استاد جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس در این نشست گفت: نکات قابل تأمل در تحلیل­های سیاسی و جامعه شناسی انتخابات وجود دارد؛ در وهله اول اینکه یک جناح با اختلاف کم موفق به پیروزی در انتخابات شد. دوم آنکه پس از انتخابات در دو شرایط جشن ملی اتفاق افتاد و تراکم مطالبات شادی طلبانه را با هم فراهم شد. نکته سوم این تحلیل­ها آن بود که بخش­هایی از جامعه کمتر توسعه یافته کشور توانستند مواضع توده­ ای خود را نشان دهند.

وی افزود: این رأی محصول انتقال پیام­ها از طریق رسانه ­ها نبود بلکه به صورت چهره به چهره و فردی این اتفاق افتاد و نازیبایی آن در اثبات ضعف و ناکارآمدی نظرسنجی در جامعه ایران است. در واقع انتخابات این دوره نشان داد که نظرسنجی همچنان تحت مدیریت­های غیرعلمی صورت می­ گیرد و به همین دلیل است که تا این حد با واقعیت فاصله دارد.

استاد دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: تحلیل آراء دکتر قالیباف به زمان و تفکر بیشتری نیاز دارد، اما مهمترین موضوعی که از مجموع آراء این کاندیدا ریاست جمهوری برداشت می­ شود این است که طبقه متوسط جامعه از این کاندیدا روی­گردان هستند.

وی با اشاره به اینکه عقلانیت اصلاح طلبان برای اتخاذ حوزه در مقابل کج­ فهمی ولایت پذیری اصول گرایان قرار داشت، گفت: این انتخابات نشان داد که عقلانیت اصلاح طلبان ظرفیت بروز و ظهور برای پذیرش هدایت ­شدگی اجتماعی را بیش از ولایت­ پذیری سنتی جامعه اصول­گرایان داراست.

وی با بیان اینکه این جنبش به صورت یک پتانسیل خفته در جامعه وجود داشت و در سال­های گذشته نتوانسته بود خود را نشان بدهد، خاطر نشان کرد: این انتخابات نماد پیچیدگی­های جامعه سیاسی است، از یک سو رفتار حزبی نهادینه نشده در جامعه مدرن ایران و از سوی دیگر حفظ تجارب ملی جامعه ایران و هوشیاری آنها در حرکات آخرین روزهای انتخابات و بعد از آن بود. در واقع در این دوره از انتخابات عقلانیتی حاکم بود و نتیجه آن دستیابی به این نتیجه اطمینان آور و برآورده شدن انتظار جامعه بود.

حاضری با اشاره به اینکه درس­ آموزی از انتخابات گذشته برای این دوره بسیار موثر واقع شد، گفت: 3 عامل در این انتخابات موثر بود؛ تأکید بر عقلانیت و عقلانیت جمعی و پیشرفته آن بود، دیگر آنکه مرکزیت فکری و سیاسی جامعه ایران دارای پیچیدگی است و ظرفیت تفکر و کنش ارتباطی در حال شکل ­گیری است، ظرفیتی که علی رغم محدودیت توانست کارایی خود را نشان بدهد.