به گزارش خبرنگار مهر، قرآن میگوید فرشتگان و روح، در هر سال، در شب هنگام قدر پیوسته فرود آیند، و به اذن خدا، هر امری و تقدیری را فرود آورند… این امر چگونه است؟ این فرشتگان نزد چه كسی میروند، و فرمانها و تقدیرها را به چه كسی میسپارند؟ آنجا كه روح بزرگ فرود میآید كجاست؟ و آن آستان مقدس كه «كل امر»، به همراه فرشتگان، به جانب آن فرود آورده میشود، كدام آستان است؟ اینها سئوالاتی هستند تا جواب آنها را نیابیم شبزندهداریمان در شب قدر تنها گذر از خواب است.
در این رابطه گفتگویی صورت دادهایم با حجتالاسلام محمود نجاریانزاده، معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی استان قم تا جواب برخی از این سؤالها را بیابیم.
«قدر» به چه معناست و چطور ممکن است در یک شب مقدرات یک سال انسان تعیین شود؟
«قدر» در لغت به معناى اندازه و اندازهگیرى است. «تقدیر» نیز به معناى اندازه گیرى و تعیین اما معناى اصطلاحى «قدر»، عبارت است از ویژگى هستى و وجود هر چیز و چگونگى آفرینش آن. به عبارت دیگر، اندازه و محدوده وجودى هر چیز، «قدر» نام دارد. بنابراین، معناى تقدیر الهى این است كه در جهان مادى، آفریده ها از حیث هستى و آثار و ویژگى هایشان محدودهاى خاص دارند. این محدوده با امورى خاص مرتبط است؛ امورى كه علتها و شرایط آنها هستند و به دلیل اختلاف علل و شرایط، هستى، آثار و ویژگى هاى موجودات مادى نیز متفاوت است. هر موجود مادى به وسیله قالبهایى از داخل و خارج، اندازه گیرى و قالب گیرى مى شود.
این قالب، حدود، یعنى طول، عرض، شكل، رنگ، موقعیت مكانى و زمانى و سایر عوارض و ویژگى هاى مادى آن به شمار مى آید. پس معناى تقدیر الهى در موجودات مادى، یعنى هدایت آنها به سوى مسیر هستى شان است كه براى آنها مقدر شده و در آن قالب گیرى شده اند.
به عبارت روشن تر، شب قدر یكى از شبهاى دهه آخر ماه رمضان است. طبق روایات ما، یكى از شبهاى نوزدهم یا بیست و یكم و به احتمال زیادتر، بیست و سوم ماه مبارك رمضان است. در این شب كه شب نزول قرآن است، امور خیر و شر مردم و ولادت، مرگ، روزى، حج، طاعت، گناه و خلاصه هر حادثه اى كه در طول سال اتفاق میافتد، تقدیر مى شود.
شب قدر همیشه و هر سال تكرار مى شود. عبادت در آن شب، فضیلت فراوان دارد و در سرنوشت یك ساله بسیار مؤثر است. در این شب تمام حوادث سال آینده به امام هر زمان ارائه مى شود و وى از سرنوشت خود و دیگران با خبر مى شود.
اهمیت شب قدر به خاطر کدام ویژگی است؟
ارزش این شب به خاطر نزول قرآن است. کتابی که در آن برای تمام آینده بشر برنامهریزی شده است. این کتاب از آنجا که آخرین کتاب آسمانی است، آخرین نسخه نجات انسان نیز محسوب میشود. این کتاب تمام احتیاجات بشر را در خود گنجانده است از این رو اهمیت فوقالعاده برای تمام مردم دنیا دارد. همین موضوع به شب نزول این کتاب نیز ارزش و جایگاه ویژهای داده است و مسائل دیگر مانند تعیین مقدرات در درجه بعد قرار دارند.
نسبت حقایق شب قدر با وجود امام زمان(عج) چیست؟
شب قدر شب نزول قرآن است. این قرآن برای تمام اعصار نازل شده و باید برای آن حافظی در تمام اعصار باشد. این شخص کسی است که ناسخ و منسوخ قرآن را میداند و به اسرار آن آگاه است و روش عملی پیاده کردن معارف آن را میداند. همچنین در شب قدر امام زمان(عج) را به آسمانها میبرند و مقدرات خلق را به امضای ایشان میرسانند. در واقع در هر عصری باید حجتی از خدا روی کره زمین باشد که در این شب ملائکه بر وی فرود آمده و مقدارت خلق امضا شود و همین موضوع اثبات وجود امام زمان(ص) است.
در روایات میخوانیم که اگر حجت خدا نباشد، زمین اهلش را فرو میبرد. خداوند پدیدآورنده زمان و مکان است و پیش از هر زمان و مکانی وجود داشته است. مفهوم صاحب زمان نیز به این معنا است که در هر عصری حکومت بر زمان به عهده کسی است که از جانب خداوند انتخاب شده.
چه کسانی میتوانند بهترین بهره را از شبهای قدر ببرند؟
لازمه بهره بردن از شب قدر شناختن آن است و برای شناخت این شب باید ابتدا خدا و حجت او را شناخت. در این شب هر کسی به اندازه معرفتی که دارد از سرچشمه فیض الهی بهره میبرد. شناخت قرآن و تدبر در آن از دیگر لوازم شناخت این شب است چرا که کتاب و عترت در هر موضوعی جداییناپذیر هستند.
بزرگان ما در طول سال خود را برای درک شب قدر آماده میکردند. مراقبت از نفس و پرهیز از گناه از بهترین راههای آمادهسازی برای این شب است. برخی در این شب راه صد ساله را طی میکنند و برخی دیگر با غفلت این شب را به صبح میرسانند.
مقدراتی که در این شب برای انسان رقم میخورد حتمی است؟
البته این مقدرات تعیین میشود اما نقش اختیار انسان را نیز نباید نادیده گرفت. گاهی یک دعا یا صدقه میتواند بلایی که برای انسان مقدر شده است را از میان بردارد. نقش علم در این زمینه را نیز نباید نادیده گرفت. مطابق با آموزههای دینی، گاهی علم به یک مطلب سد راه بلایی میشود که برای انسان مقدر شده است.
حالات و دريافتهاى شخصى كسانى كه اهل دعا و راز و نياز و اهل شب قدر هستند، نقش خويش را در شب قدر به خوبى دريافتهاند. گاهى اين حالات آن چنان ژرف و تأثیرگذار است كه تا شب قدر آينده و بلكه تا آخر عمر، در همه افكار، اخلاق، كردار و رفتار شخص رخنه كرده و آن را در يك خط و سير معنوى قرار مىدهد. ديگرانى هم كه به اين حد از معنويت راه پيدا نمىكنند، به فراخور حال خود از مجالس و محافل و شب زندهدارىهاى شب قدر بهرهبردارى كرده و فيض معنوى مىبرند. ريشه اصلى اين دگرگونىها و حالات، به خود افراد بر مىگردد و اينكه تا چه حد خود را آماده بهرهبردارى از بركات شب قدر و فضیلتهای آن كرده باشند.
نظر شما