توانمندسازی کودکان کار و خانواده هایشان در البرز/ شوق لبخند زندگی در نگاههای معصوم

به گزارش خبرنگار مهر، طرح توانمندسازی کودکان کار با هدف کنترل آسیب های اجتماعی ناشی از حضور کودکان در خیابان ، کودک در جامعه و کودک در خانواده، یک طرح کشوری  با مجری طرح بخش خصوصی است که از خردادماه سال جاری آغاز شده است و اعضا  با مجوز بهزیستی بصورت آزمایشی  تصمیم به شروع  این کار بزرگ  گرفته اند تا بتوانند نقاط ضعف و قوت را  شناسایی کنند.

به گفته مجریان این طرح بزرگ ، در کل  5 استان کشور  به عنوان  پایلوت انتخاب شدند . که شامل تهران، همدان، خوزستان، چهار محال و بختیاری و البرز می باشد .

به دلیل بالا بودن پتانسیل کاری استان البرز نسبت به دیگر استان ها این طرح از البرز شروع شده است، زیرا استان البرز ترکیب قومیتی زیادی را در خود جای داده و از همه مهمتر وجود 4 زندان در یک استان و جذب خانواده های زندانیان  به این استان که قاعدتا دارای فرهنگ های متفاوتی هستند  خودبخود زمینه  آسیب پذیری را در این استان بوجود اورده است.

دکتر محمود نودر گاه مدیر عامل گروه جامع علوم روانشناختی ، دکترای مشاوره ، با 25 سال سابقه  تدریس دانشگاه روانشناسی و مشاوره، نایب رییس و مدیر عامل موسسه طرح ساماندهی کودکان کار وخیابان و مجری این طرح است   که 7 نفر متخصص در رشته روانشناسی ، مشاوره و علوم اجتماعی  وی را همراهی می کنند.

نودرگاه  در گفتگو با خبرنگار مهر ، دلایل واگذاری این طرح به این مرکز  را یکی بخاطر سوابق کاری قبلی موفقیت آمیز در این زمینه ها و دیگری تحصیلات  اعضای این مرکز برشمرد.

وی در پاسخ به این سوال که  از دیدگاه شما کودکان کار وخیابانی  به چه کسانی اطلاق می شود، گفت: کودکان خیابانی به کسانی که زیر 18 سال که مجبور به کار می باشند و در نهایت جایی برای خواب دارند و کودکان کار به  افراد زیر 18 سال (اعم از دختر و پسر) اطلاق می گردد که در شهرهای بزرگ برای ادامه بقاء خود مجبور به کار یا زندگی در خیابان هستند.

نودرگاه ادامه داد: این افراد اغلب به خاطر نداشتن سرپرست مناسب ، روزگارشان در خیابان سپری می شود. عده ای از آنان به خاطر کارهایی مانند تکدی گری ، دوره گردی ، خرید و فروش مواد مخدر و از این قبیل، مورد سوء استفاده جنسی نیز قرار می گیرند.

وی در خصوص اینکه چه عواملی در خیابانی شدن این افراد وجود دارد، گفت: در درجه اول نداشتن سیستم خانوادگی منسجم به لحاظ سطح فرهنگی و اقتصادی، قابلیت تربیت و سرپرستی این بچه ها را ندارند.

وی ادامه داد: مورد دیگری که به چشم می خورد پایین بودن سطح آگاهی عمومی و فرهنگی جامعه در نحوه برخورد و تعاملات اجتماعی  با این گونه افراد و نیز فقر فرهنگی و اقتصادی نیز از جمله عوامل اصلی  خیابانی شدن کودکان  می باشد.

                                                                                  

نودرگاه یادآور شد: از دیدگاه روانشناسی، فقر اقتصادی موجب زمینه سازی می شود ولی از زاویه دیگر دیدگاه های مذهبی  نیز فقر اقتصادی را از جمله عوامل بزه کاری می داند تا جای که گفته پیامبر خود موید این است  : شکم گرسنه دین وایمان ندارد!

وی در خصوص  این سوال که تقسیم بندی کودکان خیابانی  زیر نظر کدام سازمان هاست و به چه شکل عمل می کنند؟ گفت: بهزیستی، شهرداری، شبکه بهداشت، و ان جی او ها که هر کدام تقسیم بندی خودشان را دارند. تاکید ما بر این است که اززاویه مسئولیت خود جواب  دهیم.

نودرگاه  پیرامون وظیفه شهرداری در این خصوص گفت: طبق مصوبه دولت  مربوط به سال 84، بهزیستی  متولی اصلی این طرح و ساماندهی کودکان کار و خیابانی است و شهرداری موظف به تامین  مکان و تجهیزات برای اجرای بهینه این طرح و تامین منابع مالی و ارجاع این کودکان به طرح می باشد.

نودرگاه سپس به اهداف موسسه مجری طرح توانمندسازی کودکان کار اشاره کرد و گفت: حمایت از حقوق کودکان کار وخیابان، کاهش آسیبهای اجتماعی وارد بر کودکان کار وخیابان ، ارتقاء کیفیت زندگی کودکان کار و خیابان و خانواده های آنان ، سالم محیط زندگی شهری ، بومی سازی فرایند سازی از طریق ایجاد شبکه استانی ، ارتقاء خدمات از این جمله اهداف است.

وی خدمات ارائه شده توسط این مرکز  را شامل آموزش ، تغذیه و تامین پوشاک ، استحمام و درمان برشمرد.

نودرگاه گفت: بیشترین تلاش این موسسه در زمینه آموزش و توانمند سازی و آگاهی خانواده های  کودکان کار است، ضمن اینکه فعالیت در این حوزه کار بسیار سختی است و لازم به زمان و ریشه یابی دارد و این کودکان با کمک این موسسه به مدارس عادی فرستاده می شوند و در صورتی که سن آنان از حد معمول بزرگتر باشد به مدارس شبانه روزی معرفی و در آخرین مرحله به سازمان های مردم نهاد فعال در این حوزه معرفی می شوند.

                                                             

وی بیان کرد: این موسسه تا سن 18 سالگی افراد را در تمام زمینه ها حمایت  می کند.

نودرگاه در تشریح اجرای طرح توانمندسازی نیز گفت: آموزش مهارتهای زندگی و اجتماعی به کودکان خیابانی ، بهداشت و درمان کودکان خیابانی ، ساماندهی ، حمایت و بازآموزی روانی اجتماعی و کمک به اشتغال کودکان کار و خانواده کودکان خیابانی در این طرح محقق می شود.

مجری این طرح گفت: برای کمک به کودکان، قبلا این کودکان را شناسایی و به مراکز معرفی و فرستاده و آموزش های لازم را به آنان می دادند تا باز بتوانند به آغوش جامعه بازگردند. ما آمدیم به این رویکرد صورت جدیدی بخشیدیم بدین شکل که روی خانواده این کودکان نیز کار بشود تا مبادا این کودکان باز به خیابان بازگردانده  شوند.

وی در خصوص دیدگاه افرادی که این طرح را برنامه ریزی نموده اند گفت: این اقدام کاری و انسان دوستانه از جانب ما است و ما برای رسیدن به پویایی این طرح نیاز به اطلاع رسانی  هدف دار داریم که  هرچه مردم با این کودکان بیشتر آشنا شدن و به عمق فاجعه زندگی اشان ورود کنند دیدگاه منطقی تر و واقعی تری بخود می گیرند.

نودرگاه گفت: وقتی اطلاع رسانی درست باشد قاعدتا با کار و نحوه عملکرد ما بیشتر آشنا شده و کمک رسانی  بهتر و سازمان یافته تری صورت می پذیرد.

وی با اشاره به جلب مشارکتهای انسانی در این طرح گفت: چه بسا افرادی پتانسیل این طرح را دارند ولی نمی دانند به کجا مراجعه  و مراکز را نمی شناسند و در کل نقش رسانه مثل همیشه مهم  و تاثیر گذار بوده و هست .

                                                                                                

نودرگاه به اشاره به سوابق کاری خود گفت: مشاوره را از سال 75 شروع نموده وقریب به 17 سال سابقه مدیریت مراکز مشاوره  و پروژه های تحقیقاتی در حوزه های  روانشناسی که اکثریت کار با بهزیستی بوده ، ارائه دهنده  چندین طرح اجرایی موفق در شهرداری ، آموزش و پرورش ، سازمان زندانها ، دانشگاه آزاد و نهضت سواد آموزی  و دو طرح بزرگ در سازمان هواپیمای ملی ایران " هما" بوده  است.

 طرح ساماندهی و  توانمندسازی کودکان در خانواده برای اولین بار در استان البرز توسط گروه علوم روانشناختی البرز با نظارت اداره کل بهزیستی به اجرا در می آید.