نظریه نمی تواند به نظریه سیاسی و تحلیل اجتماعی-سیاسی جان تازه ای بخشد، بجز با معرفی برداشتی «نافروکاست گرا» و «اجتماعی-سیاسی» از سوبژکتیویته. لاکان با ارائه مجموعه مفاهیم و منطقی که فی نفسه متعلق به ساحت « عینی» است وفاداری خود را به میراث فروید، یعنی تحلیل اجتماعی-سیاسی مبتنی بر روانکاوی، ابراز می دارد، اگر چه این ساحت عینی به نگرش های ماهیت باورانه سنتی درباره عینیت اجتماعی قابل احاله نیست. در این معنا، اهمیت اصلی کار لاکان در قلمرو سیاسی در این واقعیت است که سوژه شکافته وی با نوعی«ابژه شکافته» جفت می شود، یعنی شکافی در بر ساخته های عینیت اجتماعی-سیاسیِ ما.
دامنه این کتاب محدود است به این معنا که برخی وجوه ارتباط لاکان و امر سیاسی را یا به هیچ وجه در بر نمی گیرد یا وارد جزئیاتشان نمی شود. عنوان کتاب به صورت لاکان و امر سیاسی است. حرف ربط «و» درست به این دلیل که لاکان نظریه پردازی سیاسی نیست و کوره راه های سیاسی الزاماً به تقاطع های روانکاوانه ختم نمی شوند اهمیت بنیادی دارد. از این رو، نویسنده در این کتاب به دستاوردهای نظریه پردازان متعددی اشاره می کند که برای برقراری ارتباط بین لاکان و امر سیاسی کوشیده اند و نشان می دهد قلمروی که در آن سیاحت می کنیم ملک مطلق کسی نیست.
لاکان اکنون به عنوان تأثیرگذارترین و اصیل ترین نظریه پرداز روانکاوی پس از فروید شناخته می شود و آرای او در تحلیل های اجتماعی، سیاسی و فلسفی نفوذ گسترده ای دارد، این کتاب اولین کتابی است که با تکیه بر ارای نظری لاکان به ارزیابی اهمیت آن ها در نظریه سیاسی معاصر می پردازد.
نویسنده در این کتاب از کاربردهای معیار مفهوم لاکانی سوژه در مباحث اجتماعی و سیاسی فراتر می رود و با نگاهی به تجربه عینی بشر، فهم نوآورانه لاکان از عرصه اجتماعی-سیاسی را در کنار حوزه های نظری دیگری چون ساخت گشایی، نظریه گفتمان، جامعه شناسی ریسک و ساخت انگاری اجتماعی مطرح می کند.
سوژه لاکانی: امتناع شکل گیری هویت و محوریت همان انگاری، ابژه لاکانی: دیالکتیک شناسی امتناع اجتماعی، در جستجوی امر سیاسی: به سوی نظریه لاکانی، فراسوی فانتزی آرمان شهر: بن بست سیاست ورزی و چالش دموکراسی، دموکراسی مبهم و اخلاق روانکاوی، فصول پنجگانه این کتاب را تشکیل می دهند.
نمایی کلی از زندگی لاکان، بیگانه کشی در ساحت خیالی: «اگو در اصل اگویی دیگر است». بیگانه گشتگی در ساحت نمادین: «سوژه ساختار خود را از دال می گیرد»، از هویت تا همان انگاری: ابعاد خیالی و نمادین، سیاست ورزی سوژه: همان انگاری با چه چیزی؟، امر عینی هم دچار فقدان است، فانتزی و وعده تمامیت، لاکان و ساخت اجتماعی واقعیت: طرح مسئله، کند کاو در واقعیت، از واقعیت به ساحت واقع: به سوی ساخت انگاری رئالیستی یا رئالیسم ساخت انگارانه؟ سیاست ورزی در برابر امر سیاسی، جستجوی واقعیت سیاسی، دشواری هایی در نظریه سیاسی لاکان، درباره عنوان حرف، آرمان شهر یا خراب آباد؟، آرمان شهر و امید: رابطه ای ضروری؟، آیا سیاست ورزیِ امتناع مستلزم امتناع ورزی است؟، خطر تصرف مجدد، ابهامات دموکراسی مدرن: فراسوی سیاست هماهنگی، اخلاق لاکانی: فراسوی اخلاق هماهنگی، دو محور اخلاقی لاکانی: والایش و همان انگاری یا سمپتوم، روانکاوی، اخلاق و سیاست از جمله موضوعات و مباحثی است که در این کتاب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
کتاب «لاکان و امر سیاسی» نوشته یانیس استاوراکاکیس با ترجمه محمد علی جعفری امسال برای نوبت اول در 288 صفحه از سوی انتشارات ققنوس منتشر شده است.
نظر شما