به گزارش خبرنگار مهر الهه کولایی فعال اصلاح طلب در همایش تبیین مفهوم اعتدال که امروز سه شنبه در مرکز استراتژیک مجمع تشخیص برگزار شد گفت: من از منظر مسائل بین المللی به سیاست خارجی و به اعتدال نگاه کرده ام . انقلاب اسلامی در سال 1357 با اثبات ناعادلانه بودن نظام جهانی در پی برپا کردن نظام عادلانه در سطح جهان برآمد.
وی با بیان اینکه نظام اسلامی در سیاست خارجی الگوی آرمان طلب را هدف قرار داد افزود: با توجه به واقعیت های محیط بین المللی ، سیاست خارجی جمهوری اسلامی با نظام بین المللی سازگاری نداشت و نظام جمهوری اسلامی طرح آرمانهای اسلامی را در دهه نخستین پس از انقلاب پایه ریزی کرد که نظامی بر پایه آرمانهای الهی و اسلامی بود و آن سیاست خارجی با رویکرد ایدئولوژیک بود.
کولایی ادامه داد: برای جمهوری اسلامی ایران نقش مبارزه با نظام سلطه و حمایت از حقوق محرومان و شکل گرفتن ام القرای جهان اسلام و حمایت از حقوق همه مسلمانان جهان در چارچوب ایران اسلامی دنبال شد.
این فعال اصلاح طلب با اشاره به جنگ 8 ساله ایران و عراق افزود: برخلاف این نگرش آرمانی واقعیت تلخی آثار مخرب خود را نشان می دهد و آن تهاجم گسترده یک کشور مسلمان نشین با یک نظام سکولار علیه نظام اسلامی شروع شد ولی تجربه 8 ساله جنگ نشان داد که پذیرش قطعنامه 598 غیر قابل انکار است.
کولایی در ادامه به دوره 8 ساله ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی اشاره کرد و گفت: در دوره هاشمی واقعیت های بین المللی مورد توجه قرار می گیرد . نیاز داخلی و ضرورت پاسخگویی به این نیازها و سیاست خارجی مبتنی بر پذیرش واقعیت های منطقه شکل می گیرد لذا در این 8 سال تلاش می شود از ظرفیت منطقه ای و بین المللی برای اجرای سیاست سازندگی بهره گرفته شود.
وی رویکرد بعدی را دوران 8 ساله اصلاحات دانست و خاطرنشان کرد: در دوران 8 ساله اصلاحات تلاشی برای بهره گیری از شرایط بین المللی تلاش در امتداد مسیر آرمانگرایی است و تاکید بر ارزشهای بشری و ارائه سیاست گفتگوی تمدنها با اقبال گسترده جهانی روبرو شد هر چند عدم پشتوانه داخلی باعث می شود که این نوع سیاست خارجی نمی تواند وارد عرصه بین المللی شود.
این فعال اصلاح طلب رویکرد بعدی سیاست خارجی را حوادث پس از 11 سپتامبر دانست و تصریح کرد: پس از 11 سپتامبر مهار تحولات جهانی به دست تندروها می افتد و آن چیزی که در سیاست خارجی آمریکا تا زمان به قدرت رسیدن آقای اوباما پیش می رود سیاست خارجی ایدئولوژیک گراست.
وی گفت: این سیاست خارجی ایدئولوژیک گرا محیط داخلی کشور را هم بی تاثیر نمی گذارد لذا در سال 1384 شاهد احیای ایدئولوژیک گرایی در ایران هستیم اما این ایدئولوژیک گرایی با دهه اول انقلاب تفاوت اساسی دارد زیرا هم محیط بین المللی تغییر کرده و هم قدرت سیاسی در ایران متحول شده است.
کولایی در ادامه به اهم برنامه های سیاست خارجی دولت نهم اشاره کرد و یادآور شد: در برنامه اعلام شده دولت نهم دو مجموعه اهداف کلی مطرح می شود ولی مجموعه اهداف اعلام شده نشان دهنده برتری اهداف ایدئولوژیک بر اهداف ملی است. مبارزه طلبی و رویارویی با نظام سلطه در جهان و تقویت حمایت مردم محروم و کشورهای جهان سوم مورد تاکید قرار می گیرد.
وی افزود: در این برهه از زمان با بازنشسته کردن نیروهای متخصص و منزوی کردن دیپلمات های فعال در کشور مجالی پیش می آید تا واقعیت های بین المللی مورد انکار قرار بگیرد لذا سیاست هایی اجرا می شود که کمتر در جامعه جهانی مثالی برای آن وجود دارد.
کولایی با بیان اینکه در این دوره فضای بین المللی به عوامل فروپاشی شوروی و رابطه بازیگران اصلی قدرت نادیده گرفته می شود ادامه داد: ایدئولوژیک گرایی به مجالی تبدیل می شود برای حراج گذاشتن منافع ایران و در واقع تحمیل خسارت های عظیم به مردم که جبران آن به ان سادگی نیست.
این فعال اصلاح طلب با بیان اینکه این تجربه در اتحاد جماهیر شوروی هم مشاهده شده است اظهار داشت: رهبران اتحاد شوروی با حاکمیت ایدولوژی کمونیستی پدیده ای متحول محیط بین المللی را به حساب نیاوردند و در نهایت این سیاست تبدیل شد به قدرت رسیدن فردی به نام ولادیمیر پوتین.
وی ادامه داد: کشور ما تبدیل شد به کشوری که می خواست تهدیدی برای جهان محسوب شود . قطعنامه های مختلف علیه ایران اعمال شد که آمریکایی ها بعد از پیروزی انقلاب نتوانسته بودند چنین قطعنامه هایی را اعمال کنند و تحریم های یکجانبه با تایید بین المللی شرایط را برای ملت ایران بسیار دشوار ساخت.
کولایی با بیان اینکه بیشترین دستاوردها با بزرگنمایی تهدید جمهوری اسلامی را اسرائیل بدست آورد ادامه داد: طرح ایده اعتدال در سیاست خارجی و داخلی در واقع یک شرط ضروری برای ادامه سیاست ورزی بر اساس برنامه دموکراسی سازی در ایران بود. با توجه به انقلاب های رنگی و بهار عربی ایده اعتدال شرط ضروری و اساسی است. اصل و مغز این بحث دوری از افراط و تفریط است.
نظر شما