سودان پس از استقلال شاهد درگيريهاي فراوان بوده است و يكي از كشورهاي پركودتاي افريقا مي‌باشد . اولين كودتا دو سال پس از استقلال توسط ژنرال ابراهيم عبود صورت گرفت و آخرين آنها در سال 1989 بوقوع پيوست كه طي آن عمرالبشير رييس جمهور كنوني سودان زمام امـور را بدست گرفت .
اين كشور علاوه بر نزاعهاي حكومتي از نظر جغرافيايي نيز شاهد درگيريهاي 21 ساله بين منطقه جنوب و دولت مركزي از سال 1983 بوده ، كه در نهايت اين درگيريها در تاريخ 11/10/83 با امضاي قرارداد صلح بين جان گارانگ رهبر شورشيان جنوب و عمرالبشير رييس جمهور سودان امضا شد .
بر اساس توافق حاصل‌شده جان گارانگ پست معاون رييس جمهوري را بدست آورد و در تاريخ 19 تيرماه سال جاري بطور رسمي به عنوان اولين معاون رييس جمهوري ، اداي سوگند ياد كرد .در حالي كه تنها 25 روز شور و شوق تفاهم و صلح بر خارطوم سايه افكنده بود جان گارانگ در اثر سانحه سقوط بالگرد اوگاندايي در مرز كنيا و اوگاندا كه از اوگاندا عازم خارطوم بود ، كشته شد .
پس از سقوط هواپيماي معاون رييس جمهوري سودان و كشته شدن وي ، تيرهاي اتهام به سوي عمرالبشير رييس جمهوري اين كشور مبني بر دست داشتن در اين حادثه نشانه رفت و موج اغتشاشات اين كشور را فرا گرفت .
رييس جمهور سودان در آخرين موضع‌گيري در روز 12 مرداد ماه شهروندانش را به توقف اقدامات خشونت آميز فرا خوانده و دستور تدابير امنيتي براي حفظ اماكن دولتي و خصوصي را داده است . به موازات اين اقدام ، شوراي امنيت سازمان ملل متحد و در راس آن آمريكا ، اتحاديه اروپا ، اتحاديه افريقا ، خواهان پايان اقدامات خشونت آميز شدند و نگراني‌شان را از شكست روند صلح كه ماه گذشته امضا شده اعلام داشتند .
با توجه به اينكه سيلواكر به عنوان جانشين جان گارانگ در جبهه آزادي خلق انتخاب شده است و جامعه بين‌الملل پشتيبان مفاد روند صلح سودان مي‌باشد ، سيلواكر به احتمال قريب به يقين به عنوان معاون رييس جمهور انتخاب خواهد شد .
بر اساس اظهار نظر اوليه مسئولان اوگاندايي ، علت سقوط بالگرد حامل جان گارانگ ، بدي شرايط جوي و ظرفيت محدود بالگرد سقوط شده اعلام شده است . با اين حال اگر مفروض را در كشته شدن گارانگ ، حذف شخصيت برجسته وي بدانيم ، ادامه اين عملكرد در آينده ، موقعيت دولت كنوني سودان را در داخل و خارج با خطر مواجه خواهد كرد و حذف رهبران شورشي قبلي به عنوان يك استراتژي پايدار ، خارج از منطق به نظر مي‌رسد .
با توجه به نكات فوق شايد ريشه نا آرامي‌هاي اخير را در عوامل ديگر جستجو كنيم بهتر باشد . مرگ جان گارانگ در بي ثباتي اخير واسطه‌اي بيش نيست .
عمرالبشير كه در سال 1989 با حمايت گروههاي اسلامگرا از جمله طرفداران حسن الترابي ، از طريق كودتا به قدرت رسيده بود ، اكنون حسن الترابي و طرفداران وي را به دليل اختلافاتي كه بين طرفين در سال 2000 بوجود آمد در مقابل خود دارد .حسن الترابي رياست مجلس را در بين سالهاي 1996 تا 2000 بر عهده داشت و در سال 1999 خواهان ارايه لايحه به مجلس به منظور محدود كردن اختيارات رييس جمهور بود كه اين امر تنش را در مسئولان بلند پايه نظام بوجود آورد و حسن الترابي به دستور عمرالبشير به زندان افتاد .
اگر چه حسن الترابي در سال 2003 آزاد شد اما بار ديگر در ماه سال 2004 دستگير و روانه زندان شد .بسياري از گروههاي معترض سوداني با شاهد بودن تحولات منطقه در چند سال اخير و با عقب‌نشيني حكومتهاي انحصارطلب به نفع آزاديخواهان ، اميد آن را دارند كه با اعمال فشار به عمرالبشير فضاي جديدي در اين كشور رغم بزنند .
كودتاي نافرجام 24 سپتامبر سال 2004 به رهبري آدم يوسف گواهي است بر اينكه عمرالبشير از وضعيت مساعدي در افكار عمومي سودان برخوردار نيست و سلسله شورشهاي اخير هم با هدف بهره مندي از يك دولت قانونمند قابل ارزيابي است .
نظر شما