تدوین نقشه راه جدید در طرح امنیت اخلاقی/ مهمترین خواسته های مردم از پلیس

سردار سعید منتظر المهدی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در همه جوامع، به ویژه در جامعه ای که نظام حاکم بر آن بر اساس موازین دینی شکل گرفته است، "اخلاق" و "ارزشهای اخلاقی" سهم، نقش و کارکرد بی بدیلی در قوام جامعه و تنظیم روابط اجتماعی دارند. بدون چنین ارزش هایی فرهنگ جامعه رو به سوی زوال می رود و پیوندها و روابط مبتنی بر اعتماد، صداقت و درستکاری جدا می شود. در چنین شرایطی لاجرم دامنه و گستره کجروی ها، انحرافات و آسیبهای اجتماعی فزونی می یابد و امنیت اخلاقی و احساس امنیت عمومی نقصان می یابد.

وی ادامه داد: در دنیای امروز هیچ جامعه ای را نمی توان یافت که نهادهای رسمی و غیررسمی آن با طرح و تدبیر ویژه برای حفظ، تقویت و بسط ارزش های اخلاقی خود، گام فرا سو گذارند. با تامل در متون آموزش رسمی کشورهای مختلف دنیا و در تئوری های فرمول بندی شد، پیرامون اخلاق و رشد اخلاقی، می توان شواهد متعددی در تایید این ادعا نشان کرد.

به گفته معاون اجتماعی نیروی انتظامی در جامعه اسلامی و انقلابی ما "حجاب و عفاف" از جمله ارزش های پایدار اخلاقی هستند که از فردای پیروزی انقلاب اسلامی مسئولان عالی نظام، متولیان فرهنگی و آموزشی، قانون گذاران و تصمیم گیران جامعه بر تقویت و بسط آن، و ممانعت از ایجاد خدشه و آسیب در آن، تاکید کرده اند. آنها می دانستند آسیب وارد شدن به این حیطه فرهنگی، ارزشی و اخلاقی، موجب ملکوک شدن سیمای جامعه می شود و خود به زمینه ای برای بروز و ظهور آسیب های دیگر تبدیل می شود.

منتظرالمهدی افزود: قانون گذار بخشی از ماموریت و رسالت حفظ حریم حجاب و عفاف و مقابله با تعدی کنندگان به این قلمرو را به نیروی انتظامی واگذار کرده  است. همان قانون گذار حفظ و نظم و اعمال کنترل اجتماعی را به منزله دو ماموریت کلیدی و اساسی بر عهده نیروی انتظامی نهاده است و تقویت حجاب و عفاف را از جمله مصادیق نظم و کنترل اجتماعی تلقی کرده است. به همین سبب نیروی انتظامی، به ویژه در یک دهه اخیر، با اذعان به ظرافت ها و حساسیت های خاص این قلمرو، با طرح و تقدیر از پیش اندیشیده شده مبادرت به "مداخله موثر" در مساله حجاب و عفافکرد. 

می در مورد ضرورت مداخله نیروی انتظامی در مسئله حجاب گفت: پلیس از آغاز تمایل و اشتیاقی به ورود به قلمرو مسائل اخلاقی و فرهنگی به ویژه حجاب و عفاف، نداشت.  بر این باور بودیم که شکل دهی، تقویت و تثبیت کنش های اخلاقی از طریق فرآیندهای آموزشی، تربیتی و فرهنگی مهم تر و ضروری تر از مداخله مستقیم پلیس در هر یک از مصادیق آنها است. براساس برآوردهای متقن ناجا، پژوهش های پیمایشی، مشاهدات منظم و مطالبات مردم نشان داد که در چند دهه پس از انقلاب اسلامی نهادهای متولی آموزش و فرهنگ کشور نتوانسته اند ماموریت تثبیت ارزشهای اخلاقی و بسط هنجارهای اجتماعی را به درستی و کامل به سامان برسانند.  با ادامه وضع موجود و عدم مداخله فوری پلیس، از یک سو بیم آن می رفت که حساسیت جامعه در برابر رواج هنجارشکنی از میان برخیزد و قبح اخلاق گریزی زوال یابد و از دیگر سو، شواهد نشان می داد که بین افزایش نقص قلمروهای اخلاقی در مسئله حجاب و عفاف و پاره ای از انحرافات و کجروی ها دیگر پیوند وثیق و ارتباط مستحکمی وجود دارد.بنابراین، پلیس ناگزیر شد تا در این حیطه ورود کرده و با "تدابیر اندیشیده" و "اقدامات سنجیده" مانع از افزایش نرخ بدکارکردی های اجتماعی، به ویژه در حیطه های اخلاقی، شود.

وی افزود: البته معتقدیم که مشکلات اجتماعی و فرهنگی را نباید بصورت انتظامی حل کرد.

معاون اجتماعی نیروی انتظامی با برشمردن مولفه های طرح های امنیت اخلاقی تاکید کرد: این طرح ها به بخش های ناموسی(حجاب و عفاف و پدیده مزاحمت برای نوامیس، توزیع CDهای غیراخلاقی و...)،جانی(مقابله با اراذل و اوباش، زورگیران، خشونت های جمعی و...)،مالی(سرقت از منازل، مغازه ها، خودروها و...) واجتماعی(مقابله با اعتیاد، مواد فروشان و...)تقسیم و پلیس در هر حوزه به ایفای وظیفه پرداخت.

وی در پاسخ به سئوالی که پلیس با ورود به این حوزه ها چه هدفی را دنبال می کرد، افزود: افزایش احساس امنیت اجتماعی و بازگرداندن سرمایه اجتماعی به سطح سالهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی،پاسخگویی به مطالب شهروندان(حدود 86 درصد شهروندان خواهان مداخله فوری پلیس در مولفه های امنیت اخلاقی بودند)، جلوگیری از ملکوک شدن سیمای اخلاقی و ارزشی جامعه(نظرسنجی های چند سال پیش نشان می داد که بیش از 70 درصد شهروندان از وضع کنونی رواج کجروی های اخلاقی ناراضی اند،جلوگیری از رواج آسیبها و جرایم اجتماعی(مطالعات پیمایشی نشان می داد که بین هنجارشکنی اخلاقی و جرایم و کجروی ها همبستگی بالای 70 درصد وجود دارد) و از میان راندن زمینه های بروز و ظهور کنش های اعتراض‌آمیز مهمترین هدفهایی بود که در دستور کار قرار گرفت.

منتظرالمهدی با اشاره به راهبردارهای پلیس برای جلوگیری از کج روی های اخلاقی، تصریح کرد: پلیس برای مداخله در کج روی های اخلاقی از متقاعدسازی و نفوذ اجتماعی، روشنگری و آگاه سازی، تقدم پیشگیری بر مداخله، ورود حداقلی پلیسی و قضایی (و بهره گیری بهره گیری از ظرفیتهای مشارکتی استفاده کرد. ضمن اینکه تشکیل اتاقهای فکر با حضور اساتید صاحب نظر در حیطه های جامعه شناختی، روان شناختی، رسانه و مسائل فرهنگی، تشکیل جلسات مستمر با صاحبان صنوف، سازمان های آموزشی، فرهنگی، صدا و سیما ،تدوین راهبرد و دستورالعمل مداخله در کژکارکردی های اخلاقی، آموزش مستمر نیروهای درگیر در طرح امنیت اجتماعی و اخلاقی و  سنجش و پایش سالانه مستمر شاخص احساس امنیت در سطح کشور از دیگر برنامه های پلیس بود.

به گفته معاون اجتماعی نیروی انتظامی برخورد با مفاسد اخلاقی،سرقت،برخورد با توزیع کنندگان مواد مخدر،مقابله با خشونت و درگیری و تهیه و توزیع مشروبات الکلی مهمترین خاسته های مردم از پلیس است. ضمن اینکه در طرح سحنجش میزان امنیت مشخص شد در تمام مناطق شهری و روستایی طرح های امنیت اخلاقی همچنان اولویت اصلی مردم است.

وی با اعلام تغییر رویکرد پلیس و بهره گیری از رویکردهای جدید تاکید کرد:معتقدیم با تحقق حماسه سیاسی در انتخابات پرشکوه 24 خرداد شرایط جدیدی در کشور پدید آمده است. در این شرایط نوین سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی، نشاط همگانی و احساس امید و خوش بینی مردم جامعه، از پایتخت تا دورترین روستای کشور، روبه افزایش است. از همین رو نیروی انتظامی به سهم خود درصدد است تا با "اقدامات هوشمندانه" و "کنش های خردمندانه" و "طرحهای تخصصی"، مانع از کاهش سرمایه اجتماعی موجود شود. برای این منظور و در چارچوب تدابیر فرمانده معظم کل قوا و رهنمودهای ریاست جمهور که در آن به نظارت وزارت کشور، مدارای ناجا و مراعات مردم تاکید ورزیدند، می کوشد تا "نقشه راه" جدیدی برای این قلمرو تهیه و در آن چارچوب گام بردارد.