جشن آیینی تیرماه سیزده شو در رامسر/ ثبت ملی دو آیین معنوی

به گزارش خبرنگار مهر، جشن سنتی تیرماه سیزده شود جمعه شب به همت انجمن جوانان  مسجد صفای لات محله و انجمن دوستدران میراث فرهنگی و با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد  اسلامی و شهرداری و شورای اسلامی رامسر برگزار شد.

میثم نواییان استاد و پژوهشگر دانشگاه در رشته  میراث فرهنگی و از بانیان اصلی احیای این مراسم آیینی در حاشیه همایش در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: پاسداشت شادمانی و اعیاد پیشنیان ما که سرشار از آموزه های غنی زندگی است موضوع مهمی بوده که متاسفانه نادیده گرفته شده  و این مهم به خودی خود باعث نابودی همه مراسم  های آیینی زیبا و سراسر از شادی گردید.

ثبت ملی تیرماه سیزده شو

وی افزود : از سال 1386 به منظور احیای آیین کهن تیرماه سیزده شو برای نخستین بار بصورت عمومی توانستیم این جشن را برگزار کنیم و در سال 90 نیز با شماره ثبت 236 این مراسم را به ثبت ملی رساندیم.

نواییان اظهار داشت:  فرهنگ هر قوم و ملتی دارای شاخصه ها و آیین های خاصی است که بهترین این شاخصه ها همانا تقویم آن ملت بوده که وضعیت تاریخی و هویت آن را مشخص می کند و مراسم تیرماه سیزده شو  ، نشان دهنده  تاریخ غنی و دارای قدمت منطقه البرز نشین است که برای خود یک گاهنامه گالشی دارد.

 این پژوهشگر میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که چرا این مراسم با توجه وجه تسمیه آن به " تیرماه سیزده شو" که قاعدتا باید در 13 تیرماه برگزار شود ، در 13 آبان برگزار می شود ؟ گفت: در گاهنامه گالشی ، 15 مرداد ماه شمسی مصادف با  اول نوروز گالشی است و 13 تیرماه گالشی مصادف با 13 آبان شمسی است که جشن تیرگان در این روز برگزار می شود و امیری خوانی یکی از آیتم های مهم این مراسم آیینی است که با خواندن دوبیتی امیری منتسب به امیر پازورانی  شاعر مذهبی سرای مازندرانی ، تعبیری یا همان فال یکسال فردی که انگشتر یا نشانش از داخل آب پاک درون مشرفه " ظرف مسی "  بیرون می آید را می گوید.

نواییان اضافه کرد : برای جشن تیرگان سه روایت وجود دارد که نخست مشخص کردن مرز ایران و توران توسط آرش کمانگیر قهرمان اساطیری مازندران است و دیگر اینکه  بنا بر مستندات مذهبی این روز در گاهنامه گالشی با میلاد مولا علی ( ع) مصادف می شد و روایت سوم هم حاکی از آن است که در این روز ضحاک ظالم به دست کاوه ظآهنگر به هلاکت می رسد و مردم این روز را جشن می گرفتند.

ثبت کشتی گیله کردی و گلکار مسجد آدینه جواهر ده

میثم نواییان  همچنین از ثبت کشتی گیله مردی با عنوان یک میراث معنوی خبر داد و خاطرنشان کرد : کشتی گیله مردی فقط یک  ورزش نیست بلکه یک میراث تاریخی و معنوی بوده و مهچنین تمامی تلاشم را در جهت احیای دیگر آیین های بومی و تاریخی منطقه رامسر خواهم کرد.

وی که خود نویسنده کتاب تیرماه سیزده است در ادامه گفت : قصدمان بر این است تا با همکاری مدیران مرتبط مراسم گلکار مسجد آدینه جواهرده را نیز به ثبت ملی برسانیم چرا که این مراسم نیز یک تاریخ و هویت ارزشمند برای رامسر محسوب می شود.

شمس الله شریعت نژاد نماینده مردم شهرستان های تنکابن ، رامسر و عباس آباد در مجلس شورای اسلامی نیز گفت : این جشن که با این استقبال بی نظیر همراه است ، بیانگر  آن است که پیا م تاریخی  بسیار ارزشمندی در دل خود دارد و جا دارد از همه کسانی به هویت تاریخ و فرهنگ منطقه خود توجه دارند ، قدردانی  کنم.

وی افزود : ملتی که به میراث گذشته خود توجه داشته و به آن احترام می گذارد ، و آنان هم که در این راه از حمایت مادی و معنوی دریغ نمی ورزند  ، کسانی هستند  که حافظ ایران عزیز  با همه داشته ای غنی اش هستند .

شناسایی آیین های کهن

شریعت نژاد اضافه کرد : شناسایی و احیای این آیین های کهن  موجبات از بین رفتن غم و اندوه شده و شادی و نشاط را برای مردم به ارمغان می آورد.

وی اظهار داشت: نکته اینجاست که ما به سمت غم و اندوه بیشتر پیش رفتیم و مراسم شادی آفرین که ریشه در هویت و تاریخ و آداب  گذشتگانمان دارد را فراموش کردیم ، در حالیکه که علم امروز ثابت کرده است که خنده درمانی ، داروی بسیاری از بیماری هاست و در عصر بیماری افسردگی ، ایین ها و اعیاد شاد ما بهترین فرصت برای شاد نگه داشتن فضای جامعه محسوب می شوند.