به گزارش خبرنگار مهر، محسن آزرم بعد از ظهر شنبه در نشست اختصاص فیلم "پله آخر" با اشاره به اینکه اساسا کتاب خواندن در ایران جدی گرفته نمی شود، گفت: این مایه شرمساری است که نهایت تیراژ یک کتاب در ایران از یک هزار و 200 نسخه فراتر نمی رود.
این سینمایی نویس با تاکید بر اینکه حتی سینماگران ما هم کتاب خوان نیستند افزود: افزون بر این مدیران سینمایی کشور هم هیچ گاه اهل کتاب خواندن نبوده اند.
آزرم با بیان اینکه کارگردانان سینمای ایران روی خوشی به کتاب خواندن نشان نمی دهند، ادامه داد: البته نسلی از سینمای ایران مانند بیضایی، مهرجویی، تقوایی و همنسلان این فیلمسازان همچنین کیمیایی قدیم کتابخوان بودند، اما نسل های نزدیکتر چندان اطلاعی از ادبیات ندارند.
وی تصریح کرد: محصولات این چند ساله هم این ایراد بزرگ را به خوبی روی پرده سینمای ایران نشان می دهد، زیرا بنیاد سینمایی فارابی که وظیفه ای جز حمایت از فیلم های سینمایی با ارزش ندارد مجبور شد به طور مثال سه میلیارد بودجه به پروژه سخیفی چون “لاله” اختصاص دهد.
"پله آخر" بیشتر یک تولید خانگی بود
در ادامه کارگردان "پله آخر" که به همراه لیلا حاتمی در این نشست حضور داشت، درباره طولانی شدن فاصله بین فیلم اول تا فیلم دوم خود، اظهار داشت: فیلمنامه "پله آخر" فیلمنامه ای نبود که هر تهیه کننده ای راغب به ساخت آن باشد، از این رو طی این هفت سال خیلی جاها رفتم تا اینکه تصمیم گرفتم تهیه کنندگی را هم خودم برعهده بگیرم، به این خاطر فیلم بیشتر یک تولید خانگی است.
علی مصفا اکران محدود "پله آخر" را در شیراز به خاطر مستقل بودن این فیلم عنوان داشت و تصریح کرد: چون فیلم به معنای واقعی کلمه از آثار مستقل سینمای ایران است که به دور از جناح های تولید فیلم در ایران قرار می گرفت، بی پناه بود و مشکل از آنجا آغاز شد که جدال حوزه هنری و وزارت ارشاد اوج گرفت.
اما در این میان آزرم با توجه به اینکه "پله آخر" با نگاهی به داستان "مردگان" جیمز جویس و "مرگ ایوان ایلیچ" تلستوی نوشته شده است، آنرا جزو آثار سینمایی اقتباسی دانست و گفت: اساسا بدترین نوع اقتباس سینمایی آن است که کلمه به کلمه متن اصلی وفادار بماند، از این رو "پله آخر" روح کلی مرگ ایوان ایلیچ و مردگان را در خود جای داده است.
وی راز نهفته در این فیلم را ترکیبی هنرمندانه از نویسندگان یادشده عنوان کرد و افزود: "پله آخر" اقتباسی است خوب که به روح اثر وفاداری اش را حفظ می کند.
مصفا هم ایده اصلی "پله آخر" را شکل گرفته از هنگام ساخت "سیمای زنی در دوردست" عنوان کرد و یادآور شد: هرگز به نیت متن را ننوشتم که از این داستانها اقتباس کنم، زیرا در میانه کار از این آثار تنها کمک گرفتم، از این روست که شخصیت های رمان "مرگ ایوان ایلیچ" به کاراکترهای من نزدیک است.
آزرم نیز تصویر مرگ را در این فیلم تیره و تار نداست و گفت: تصویری که از مرگ در "پله آخر" دیده می شود یک جور شوخی به شیوه آثار "وودی آلن" است، زیرا برخورد طنزآمیز با مرگ در ادبیات پیشتر هم داشته ایم، از این نظر شاید موضوع مرگ تازه به نظر نرسد.
مصفا با اشاره به علت استفاده از شکست زمان و پایان بندی متفاوت از طرح اولیه فیلم، عنوان کرد: چون شکست زمان می توانست مرگ شخصیت را بارز کند استفاده شد.اصولا نوع سناریو راه را برای پایان بندی های متفاوت باز می گذاشت، اما پایان بندی های دیگر می توانست تعابیر متفاوتی به همراه داشته باشد، زیرا در مرحله تدوین چند انتخاب بیشتر نداشتم.
آزرم درباره شخصیت خسرو در "پله آخر" تاکید کرد: این شخصیت اشاره هایی به "هامون" مهرجویی دارد و می شود آنرا با حمید هامون مقایسه کرد به ویژه آنجا که روبه روی آیینه قرار می گیرد تا ادای دینی به هامون باشد.
همچنان علاقه ام محدود به بازیگری است
در ادامه این نشست لیلا حاتمی نیز با اشاره به اینکه سه روز فوق العاده را در شیراز سپری کرده است، از اکران محدود "پله آخر" در شیراز گلایه کرد و نمایش اختصاصی آنرا در تالار حافظ ستود.
این بازیگر سینمای ایران تفاوت های همکاری با همسر و کارگردان را جالب عنوان کرد و گفت: یک وقت هایی همکاری با همسر در مقام کارگردان خیلی راحت است، اما گاهی این رابطه منجر به رودربایستی هم می شود این حسن کار بود که فرقی نمی کرد من در این فیلمنامه چه کاره باشم.
حاتمی که در این فیلم طراحی صحنه را هم به عهده داشت یادآور شد: در طراحی صحنه "پله آخر" به دنبال معنی خاصی نبودم، چراکه جنس فیلمنامه هم دست طراح را برای صحنه باز می گذاشت، از این رو صحنه هایی در فیلم را با پرهیز از سریال های تاریخی چیده شده است.
مصفا هم در اینباره، گفت: طراحی صحنه هماهنگی با قصه داشت، زیرا بیشتر بر اساس تجربیات مشترک ما انجام گرفت تا به نوعی دق دلی ما از سینما را شکل داده باشد.
نظر شما